روش تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول در عربی

روش تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول در عربی کار سختی نیست و می شود بر اساس ساختار جمله و نحوه نوشتار متوجه آن شد. زمانی که یک عمل یا فعلی در جمله انجام می شود، شخص یا کسی که این عمل را انجام می دهد به عنوان فاعل و شخصی که تحت تأثیر آن عمل قرار گرفته را مفعول می گویند. نکته مهم در تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول دقت به فعل جمله است.

روش تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول در عربی 

روش تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول در عربی به زبان ساده 

مشخصه های اسم فاعل و اسم مفعول درزبان عربی:

• اسم فاعل← الف- فاعِل ، ب- مُـ ــعِـ
• اسم مفعول←الف-مَفعول، ب- مُـ ــعَـ

روش تشخیص اسم فاعل در عربی

چگونگی ساخت و تشخیص:

مانند:صَنَعَ ← صانِع، مَصنوع؛
ساخت ← سازنده، ساخته شده

خَلَق ←خالِق ، مَخلوق
آفرید← آفریدگار، آفریده شده

عَبَدَ ← عابِد، مَعبود
پرستید ← پرستنده، پرستیده شده

مانند:
شاهَدَ← یُشاهِدُ ← مُشاهِد و مُشاهَد
قَلَّدَ ← یُقَلِّدُ ← مُقَلِّد و مُقَلَّد

أرْسَل←َ یُرْسِلُ← مُرْسِل و مُرْسَل
إنتَظَرَ←یَنْتَظِرُ ← مُنتَظِر و مُنتَظَر

تَعُلَمَ ← یَتَعلَّمُ ← مُتَعلِّم و مُتَعَلَّم
إستَخرَجَ← یَسْتَخْرِجُ← مُسْتَخْرِج و مُسْتَخرَج
تَهاجَمَ← یَتَهاجَمُ ←مُتَهاجِم و مُتَهاجَم
اِنْکَسَرَ← یَنْکَسِرُ ← مُنْکَسِر و مُنکَسَر

روش تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول در عربی با توجه به تعاریف

اسم فاعل در زبان عربی چیست؟

اسم فاعل اسمی است که به انجام دهنده یا دارنده حالت یک عمل دلالت دارد و از سوم شخص افعال ساخته می شود. روش ساخت اسم فاعل در افعال ثلاثی مجرد و مزید با هم تفاوت بسیاری دارد.

در افعال ثلاثی مجرد اسم فاعل چگونه ساخته می شود؟ با مثال.

در افعال ثلاثی مجرد اسم فاعل بر وزن فاعِل با توجه به سوم شخص مفرد آن ساخته می شود. به طور مثال صَنَعَ را در نظر بگیرید اسم فاعل آن بر وزن فاعِل می شود، صانع به معنای سازنده

در افعال ثلاثی مزید اسم فاعل چگونه ساخته می شود؟ با مثال.

در افعال ثلاثی مزید حالت مضارع آن ملاک ساختن اسم فاعل است. حرف اول مضارع را تبدیل به (مـُ…) می شود و حرف وسط از سه حرف اصلی (یکی مانده به آخر) را مکسور می نماییم. فعل ثلاثی مزید عَلَّمَ را در نظر بگیرید، در حالت مضارع فعل یُعلِّم از آن ساخته می شود و با انجام مراحل ساخت مُعَلِّم به عنوان اسم فاعل به وجود می آید.

 روش تشخیص اسم مفعول در عربی

اسم مفعول در زبان عربی

اسم مشتقی است که از فعل‌های ثلاثی مجرد و مزید ساخته می‌شود.

ساختار اسم مفعول در زبان عربی

دو نوع است:

نَصَرَ (یاری کرد) / مَنصور (یاری شده)

کَتَبَ (نوشت) / مکتوب (نوشته شده)

دَعا (دعوت کرد) / مَدعُو (دعوت شده)

مثال:

یُعَلِّمُ / مُعَلَّم (تعلیم داده شده)

یُرشِدُ / مُرشَد (راهنمایی شده)

یُرافِقُ / مُرافَق (همراهی شده)

روش تشخیص اسم فاعل و اسم مفعول در عربی و اسم مبالغه

مانند:
صَبّار(بسیار بردبار)
غَفّار(بسیار آمرزنده)
کَذّاب(بسیار دروغگو)
رَزّاق(بسیار روزی دهنده)
خَلّاق(بسیار آفریننده)
عَلّامة(بسیاردانا)؛
فهّامَة(بسیار فهمیده)؛

اسم مفعول در عربی یازدهم

 قَتَلَ اسم مفعول آن می شود: مَقتول

 صَنَع اسم مفعول آن می شود: مصنوع

 خَلَق اسم مفعول آن می شود: مخلوق

 عَبَد اسم مفعول آن می شود: معبود

نکته: بعضی وزن ها برای اسم فاعل و مفعول به کار می روند، که نامأنوس هستند. برای اسم فاعل کلماتی چون (فالّ، خاصّ، شابّ) و یا کلماتی چون (الفاعی، الهادی) و یا کلماتی چون (فاعٍ، هادٍ، راضٍ) این کلمات اسم فاعل هستند، و برای تشخیص آن ها باید دقت زیادی داشت. گونه ای دیگر از وزن اسم فاعل (مُ….ی..)یعنی اول آن «مـُ» و یکی مانده به آخرحرف «ی» می باشد، مانند: مُرید.