همانطور که می دانید دو نوع کشتی وجود دارد، آزاد و فرنگی. هر کدام از آن ها ویژگی های خود را دارند. اما تفاوت کشتی آزاد و فرنگی در چیست؟ گهر در این بخش در همین مورد صحبت می کند.
کشتی آزاد و فرنگی چه تفاوتی با هم دارند؟
کشتی فرنگی
کشتی فرنگی یکی از سبکهای ورزش کشتی است که در سدهٔ ۱۹ میلادی در فرانسه ابداع شد و هرچند نام گِرِکو-رومن (یونانی-رومی) برای آن برگزیده شد، اما پیش از قرن نوزدهم تمرین نمیشد، چراکه کشتی یونانیها و رومیهای قدیم بیشتر به کشتی آزاد شباهت داشت.
در کشتی فرنگی استفاده از پا برای به زمین زدن حریف و گرفتن پائین کمر ممنوع است و بقیه مقررات آن مشابه کشتی آزاد دیگر سبک المپیکی کشتی است. این رشته در تمام ادوار المپیک به جز المپیک ۱۹۰۰ پاریس و المپیک ۱۹۰۴ لس آنجلس برگزار شدهاست. کشتی فرنگی در المپیک فقط در بخش مردان برگزار میشود.
مقررات
– بر اساس مقررات بینالمللی هرگونه گرفتن، ضربه زدن و پرتاب کردن ملایم حریف مجاز است. اما هر نوع گرفتنی که زندگی یا سلامتی اعضای حریف را به خطر بیندازد مانند گرفتن گلو ممنوع است. همچنین استفاده از لگد، مشت، کله زدن و گرفتن دوبنده ممنوع است. جدیدترین مقررات کشتی فیلا که از سال ۲۰۱۳ به اجرا در می آید اینگونه است:
– کشتی در دو زمان ۳ دقیقهای برگزار میشود.
– شمارش امتیازات به صورت مجموع هر دو زمان خواهد بود.
– خاک کردن ۲ امتیاز دارد. بیرون رفتن حریف از تشک و پوئن- اخطار تنها یک امتیاز خواهد داشت.
– در کشتی فرنگی وقتی امتیاز فنی یک کشتی گیر در هر زمان و یا در مجموع به اختلاف ۸ برسد، کشتی بلافاصله قطع و برنده اعلام خواهد شد.
– آشنا شدن شانهها با تشک، ضربه فنی محسوب میشود.
– در کشتی فرنگی شرایط اخطار متفاوت از کشتی آزاد است. اولین تذکر به صورت هشدار است وبه حریف اجازه انتخاب می دهد که کشتی را در خاک ادامه دهد یا در سرپا . دومین هشدار به کشتی گیر کم کار این فرصت را به حریفش میدهد که کشتی را در خاک ادامه دهد یا در سرپا یک و یک امتیاز برای حریف در پی خواهد داشت. اگر کشتی گیری سه اخطاره شود، مسابقه قطع میشود و حریفش با امتیاز ضربه فنی برنده میشود.
– مسابقات میبایست روی تشک کشتی که حداقل ۱۰ متر قطر دارد برگزار شود.
اوزان
دستههای وزنی کشتی فرنگی هم مثل کشتی آزاد تاکنون بارها تغییر کرده است و تاکنون چندین بار تغییر کردهاست. از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۱۳ رقابتهای کشتی فرنگی [و آزاد] در رده سنی بزرگسالان در هفت وزن ِ ۵۵ کیلوگرم، ۶۰ کیلوگرم، ۶۶ کیلوگرم، ۷۴ کیلوگرم، ۸۴ کیلوگرم، ۹۶ کیلوگرم، ۱۲۰ کیلوگرم برگزار میشد.
در سال ۲۰۱۳ دستهبندی وزنی متفاوتی برای کشتی آزاد و فرنگی شامل ۶ وزن المپیکی و ۲ وزن غیر المپیکی در نظر گرفته شد که وزنهای کشتی آزاد اینگونه است:
- ۵۹ کیلو
- ۶۶ کیلو
- ۷۱ کیلو (غیر المپیکی)
- ۷۵ کیلو
- ۸۰ کیلو(غیر المپیکی)
- ۸۵ کیلو
- ۹۸ کیلو
- ۱۳۰ کیلو
مسابقات کشتی فرنگی در ردهٔ نونهالان (۱۴ و ۱۵ سال) در ده وزن از ۲۹ تا ۸۵ کیلو، در ردهٔ نوجوانان (۱۶ و ۱۷ سال) در ده وزن از ۳۹ تا ۱۰۰ کیلو و در جوانان (۱۸ تا ۲۰ سال) در ۸ وزن از ۴۶ تا ۱۲۰ کیلوگرم برگزار میشود.
رقابت های قهرمانی کشتی فرنگی مردان جهان از سال ۱۹۰۴ و در چارچوب مسابقات قهرمانی کشتی جهان و در کنار دو بخش قهرمانی کشتی آزاد مردان جهان (از سال ۱۹۵۱) و قهرمانی کشتی آزاد زنان جهان (از سال ۱۹۸۷) برگزار میگردد. فیلا (که امروزه United World Wrestling نامیده میشود) برگزاری این مسابقات را به عهده دارد.
کشتی آزاد
کشتی آزاد یکی از روشهای کشتی گرفتن است که در سراسر دنیا تمرین میشود و به همراه کشتی فرنگی یکی از دو سبک کشتی است که در بازیهای المپیک برگزار میشود.
در کشتی آزاد همچون کشتی کچ و کشتی فرنگی هدف اصلی چسباندن شانه حریف بر تشک است که به پیروزی فوری (ضربه فنی) منجر میشود و برخلاف کشتی فرنگی کشتیگیران اجازه گرفتن پای حریف و استفاده از پای خود را دارند.
مسابقات کشتی آزاد از المپیک ۱۹۰۴ وارد المپیک شد و از المپیک ۲۰۰۴ رقابتهای این رشته در بخش زنان نیز برگزار میشود.
مقررات
– بر اساس مقررات بینالمللی هرگونه گرفتن، ضربه زدن و پرتاب کردن ملایم حریف مجاز است. اما هر نوع گرفتنی که زندگی یا سلامتی اعضای حریف را به خطر بیندازد مانند گرفتن گلو ممنوع است. همچنین استفاده از لگد، مشت، کله زدن و گرفتن دوبنده ممنوع است. جدیدترین مقررات کشتی فیلا که از سال ۲۰۱۳ به اجرا در می آید اینگونه است:
– کشتی در دو زمان ۳ دقیقهای برگزار میشود.
– شمارش امتیازات به صورت مجموع هر دو زمان خواهد بود.
– خاک کردن ۲ امتیاز دارد. بیرون رفتن حریف از تشک و پوئن- اخطار تنها یک امتیاز خواهد داشت.
– در کشتی آزاد وقتی امتیاز فنی یک کشتیگیر در هر تایم و یا مجموع به اختلاف ۱۰ برسد، کشتی بلافاصله قطع و برنده اعلام خواهد شد.
– آشنا شدن شانهها با تشک، ضربه فنی محسوب میشود.
– در کشتی آزاد، تذکر کمکاری مانند کشتی فرنگی نیست. اولین تذکر کمکاری از سوی داور به صورت هشدار زبانی اعلام میشود. در اعلام تذکر دوم یک اخطار به کشتیگیر کمکار (کشتیگیری که قبلاً تذکر دریافت کرده) داده میشود و کشتی گیران ۳۰ ثانیه فرصت دارند فعال شوند، اگر کشتیگیری موفق به کسب امتیاز نشود، آن کشتیگیری که اخطار دریافت کرده، یک امتیاز و اخطار نیز جریمه میشود.
– در کشتی آزاد، اگر در پایان دو دقیقه از هر تایم کشتی گیران امتیازی نگیرند، داور به کشتیگیر کم کارتر اخطار میدهد که در این شرایط کشتیگیر کمکار ۳۰ ثانیه فرصت دارد امتیاز بگیرد وگر نه یک امتیاز به حریفش داده میشود.
– نقض قانون منجر به گرفتن اخطار به کشتیگیر میشود و سه اخطار کشتیگیر را از ادامه مسابقه محروم میکند. در هنگام نقض شدید مقررات کشتیگیر را میتوان بیدرنگ از مسابقه اخراج کرد.
– مسابقات میبایست روی تشک کشتی که حداقل ۱۰ متر قطر دارد برگزار شود.
تغییرات اساسی قوانین در سال ۲۰۱۵
با توجه به تغییراتی که در قوانین کشتی فرنگی ایجاد شد، برخی از این تغییرات در کشتی آزاد نیز ضروری است. اتحادیه جهانی کشتی به منظور یکپارچه کردن قوانین در هر دو رشته آزاد و فرنگی، تغییرات جدید قوانین در رشته کشتی آزاد را به شرح ذیل اعلام کرد:
۱- تمامی فنون چرخشی (بارانداز، فیتیله پیچ و …) دو امتیازی هستند، چه چرخش از ناحیه کمر و شکم باشد و چه چرخش روی دو دست کشتیگیر مدافع باشد دو امتیاز به مجری فن داده می شود (حذف یک امتیازی چرخش روی دستان).
۲- تماس آنی شانه های کشتیگیر مهاجم و یا مجری فن با تشک دیگر امتیازی در بر نخواهد داشت (پیش از این مجری فن در هنگام اجرای فن به علت روی پل رفتن خود و تماس شانه هایش با تشک یک امتیاز از دست می داد که این قانون حذف شده است).
۳- اگر پای کشتیگیر مهاجم از تشک خارج شود سه حالت زیر قابل فرض است:
اگر کشتی گر مهاجم امتیازی به دست بیاورد آن امتیاز تعلق می گیرد (امتیاز برای او ثبت می شود).
اگر کشتیگیر مهاجم نتواند فنی را اجرا یا امتیازی کسب کند، داور مسابقه را متوقف می کند و یک امتیاز به حریف داده می شود.
اگر کشتیگیر مهاجم حریف را با کنترل کامل بلند کند و پایش از تشک بیرون برود و نتواند امتیازی کسب کند، یک امتیاز به حریف او داده نخواهد شد.
۴- هل دادن حریف به خارج از تشک امتیازی نخواهد داشت.
۵- یک امتیاز همچنان به خروج پای حریف از تشک تعلق می گیرد (وقتی یک امتیاز در بر دارد که کشتیگیر مهاجم فعال است و کشتی می گیرد و هل نمیدهد).
وزنها
مردان
دستههای وزنی کشتی تاکنون چندین بار تغییر کردهاست. از سال ۲۰۰۲ تا سال ۲۰۱۳ رقابتهای کشتی آزاد [و فرنگی] مردان در رده سنی بزرگسالان در هفت وزنِ ۵۵ کیلوگرم، ۶۰ کیلوگرم، ۶۶ کیلوگرم، ۷۴ کیلوگرم، ۸۴ کیلوگرم، ۹۶ کیلوگرم و ۱۲۰ کیلوگرم برگزار میشد. در سال ۲۰۱۳ دستهبندی وزنی متفاوتی برای کشتی آزاد و فرنگی شامل ۶ وزن المپیکی و ۲ وزن غیر المپیکی در نظر گرفته شد که وزنهای کشتی آزاد اینگونه است:
- ۵۷ کیلو
- ۶۱ کیلو (غیر المپیکی)
- ۶۵ کیلو
- ۷۰ کیلو (غیر المپیکی)
- ۷۴ کیلو
- ۸۶ کیلو
- ۹۷ کیلو
- ۱۲۵ کیلو
کشتی آزاد در ردهٔ نونهالان (۱۴ و ۱۵ سال) در ده وزن از ۲۹ تا ۸۵ کیلو، در ردهٔ نوجوانان (۱۶ و ۱۷ سال) در ده وزن از ۳۹ تا ۱۰۰ کیلو و در جوانان (۱۸ تا ۲۰ سال) در ۸ وزن از ۴۶ تا ۱۲۰ کیلوگرم برگزار میشود.
زنان
در اوایل و میانه قرن بیستم کشتی بانوان یک شکل قرص و محکم به خودش گرفت و تلاش شد تا به عنوان یک پدیده در سرگرمی مطرح شود. در ابتدای این ورزش برای بانوان قدری حرکات و مسابقات سطح پایینی داشت و فساد زیادی را به همراه داشت. البته اگر این سطح پایین و فساد و مسائل دیگر تابع این امر را درنظر نگیریم می شد در میان بانوان خوب در آن مسابقات کسانی را یافت که در بهترین سبک خود و حرفه ای بوده اند.
پس از گذشت زمان کشتی بانوان به دو دسته اساسی تقسیم شد. دسته اول به سمت کشتی ای رفت که این روزها به عنوان کشتی کج آن را می شناسیم و دسته دیگر به سمت کشتی آزاد رفت که امروز هم رقابت های آن را در دنیا شاهد هستیم. کشتی آزاد کنونی از رقابت های المپیک پیشین به صورت کاملاً حرفه ای پیگیری شد و بانوان دنیا روز به روز در این ورزش قدرتمندتر و حرفه ای تر می شوند و تلاش می کنند تا ورزش خودشان را مانند کشتی مردان به دنیا عرضه کنند.
مسابقات کشتی آزاد زنان هم در ۸ وزن شامل ۶ وزن المپیکی و ۲ وزن غیر المپیکی برگزار میشود که دستههای اینگونه است:
- ۴۸ کیلو
- ۵۳ کیلو
- ۵۵ کیلو (غیر المپیکی)
- ۵۸ کیلو
- ۶۰ کیلو (غیر المپیکی)
- ۶۳ کیلو
- ۶۹ کیلو
- ۷۵ کیلو
همچنین مسابقات بانوان در رده سنی نونهالان (۱۴–۱۵ سال) در ۱۰ وزن از ۲۸ تا ۶۲ کیلوگرم، در رده سنی نوجوانان (۱۶–۱۷ سال) در ۱۰ وزن از ۳۶ تا ۷۰ کیلوگرم، در رده سنی جوانان (۱۸–۲۰ سال) در ۸ وزن ۴۰ تا ۷۲ کیلوگرم برگزار میشود.