سرود ملی ایران زمان شاه، که یکی از نمادهای ملی ایران است و در مراسم رسمی، یاد بودهای ملی ، مسابقات ورزشی و دیگر مناسبت های ملی اجرا یا پخش می شود. سرود ملی ایران دارای دو بخش شعر و موسیقی است.
سرود ملی ایران زمان شاه
سرود ملی ایران
کشور ایران در طول تاریخ معاصر خود، ۴ سرود ملی داشته است. نخستین سرود ملی در دوره ناصرالدین شاه قاجار توسط موسیقی‌دانی فرانسوی برای شعری فارسی تصنیف شد. در دوران محمدرضا شاه پهلوی، سرود ملی ایران «سرود شاهنشاهی ایران» نام داشت. در دوران پس انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷، سرود ملی جمهوری اسلامی ایران دو بار تغییر داده شده است.
سرود شاهنشاهی ایران
سرود شاهنشاهی ایران، نام سرود رسمی ایران در دوران زمامداری محمدرضا شاه پهلوی و تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بوده‌است.
شاهنشه ما زنده بادا
پاید کشور به فَرَّش جاودان
کز پهلوی شد ملک ایران
صد ره بهتر ز عهد باستان
از دشمنان بودی پریشان
در سایه‌اش آسوده ایران
ایرانیان پیوسته شادان
همواره یزدان
بوَد او را نگهبان
سرود ملی ایران زمان شاه
نخستین سرود ملی ایران
نخستین سرود ملی ایران مربوط به دوره قاجار است که موسیقی آن توسط موسیو لومر، موسیقی‌دان نظامی فرانسوی اعزامی به ایران در دوره قاجار، تصنیف شده است. این سرود در اصل برای پیانو نوشته شد و یک بار هنگام ورود مظفرالدین شاه قاجار و در حضور وی در پاریس اجرا گردید. اجرای آن توسط ارکستر ملل نخستین اجرای رسمی و ارکسترال آن است که به پیشنهاد رهبر کنونی ارکستر، یعنی پیمان سلطانی، ترانه‌ای برای آن توسط بیژن ترقی سروده شد و با اصلاحاتی در هارمونی و افزودن بخش‌های تازه به آن توسط سیاوش بیضایی برای ارکستر نیز تنظیم و به همراه خواننده اجرا گردید. از این سرود اجرای تازه‌تری نیز موجود است که با تغییرات اندکی در شعر همراه است.
نام جاویدِ وطن صبح امیدِ وطن
جلوه کن در آسمان همچو مهر جاودان
وطن ای هستی من شور و سرمستی من
جلوه کن در آسمان همچو مهر جاودان
بشنو سوز سخنم که “هم‌آواز” (اجرای دوم: هوادار) تو منم
همهٔ جان و تنم وطنم وطنم وطنم وطنم
بشنو سوز سخنم که نواگر این چمنم
همهٔ جان و تنم وطنم وطنم وطنم وطنم
همه با یک نام و نشان به تفاوت هر رنگ و زبان
همه با یک نام و نشان به تفاوت هر رنگ و زبان
همه شاد و خوش و نغمه‌زنان ز صلابت ایران جوان
“زصلابت ایران جوان ( اجرای دوم: زاصالت ایران کهن ) زصلابت ایران جوان
در اجرای دوم این بیت‌ها دوباره خوانده می‌شوند:
نام جاویدِ وطن صبح امیدِ وطن
جلوه کن در آسمان همچو مهر جاودان
بشنو سوز سخنم که هم‌آواز تو منم
همهٔ جان و تنم وطنم وطنم وطنم وطنم
همه با یک نام و نشان به تفاوت هر رنگ و زبان
همه با یک نام و نشان به تفاوت هر رنگ و زبان
همه شاد و خوش و نغمه‌زنان ز صلابت ایران جوان
ز اصالت ایران کهن ز صلابت ایران جوان
بشنو سوز سخنم که نواگر این چمنم
همهٔ جان و تنم وطنم وطنم وطنم وطنم
