یکی از سازمان های دولتی ایران سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی می باشد. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی در سال 82 تاسیس شد و تاکنون در حال ادامه فعالیت است. یکی از مهمترین وظایف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی کمک به به تحقق پیوستن اصل 44 قانون اساسی است. برای آشنایی با تاریخچه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی این بخش گهر را بخوانید.
تاریخچه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، با استناد به ماده ۷ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مصوب ۱۳۸۲ مجلس شورای اسلامی از تجمیع معاونت امور مخابراتی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و اداره کل ارتباطات رادیویی، به منظور ایفای وظایف و اختیارات حاکمیتی، نظارتی و اجرایی در بخش تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تأسیس شده است. این سازمان پس از شرکت ملی نفت ایران و سازمان امور مالیاتی کشور یکی از پر درآمدترین سازمان‌های دولتی در کشور بوده و معمولا چهارمین واریزکننده به خزانه کشور می‌باشد به طوری که در بودجه‌های سالیانه معمولاً درصد بالایی از درآمدهای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از طریق این سازمان حاصل می‌شود. این سازمان می‌بایست یک نهاد مستقل قانونگذار و نظارتی باشد که نقش آن رقابتی کردن بازار ارائه خدمات مخابراتی و بالا رفتن کیفیت خدمات آنهاست. میزان اهمیت و نقش بسزای این نهاد در رونق بخش خصوصی از وظایفی که برمبنای اساسنامه بر عهده آن گذاشته شده‌است مشخص می‌باشد.
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی به منظور اجرای مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و تحقق اهداف و ایفای وظایف مورد نظر در بخش ارتباطات رادیویی تأسیس شده و رئیس این سازمان معاون وزیر است. بدنه این سازمان از سه معاونت نظارت و اعمال مقررات، بررسی‌های فنی و صدور پروانه و توسعه مدیریت و امور منابع و تعداد نه اداره کل منطقه شمال (استان‌های تهران، البرز، مازندران، سمنان)، اداره کل منطقه شمال غرب (استان‌های قزوین، زنجان، گیلان)، اداره کل منطقه شمال شرق (استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی، خراسان جنوبی، گلستان)، اداره کل منطقه آذر (استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل)، اداره کل منطقه مرکزی (استان‌های اصفهان، یزد، مرکزی، قم، چهارمحال و بختیاری)، اداره کل منطقه جنوب غرب (استان‌های خوزستان، لرستان، ایلام)، اداره کل منطقه جنوب (استان‌های فارس، بوشهر، کهگیلویه و بویراحمد)، اداره کل منطقه جنوب شرق (استان‌های هرمزگان، کرمان، سیستان و بلوچستان) و اداره کل منطقه غرب (استان‌های همدان، کردستان، کرمانشاه) و دفاتر ستادی تشکیل یافته است.
مأموریت سازمانی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
طبق مفاد ماده ۳ و ۷ قانون تشکیل وزارت ارتباطات و ماده یک اساسنامه این سازمان، مهمترین هدف و مأموریت سازمانی این سازمان کمک به تحقق سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در واگذاری اجرا و تصدی گری به بخش خصوصی و تمرکز دولت بر سیاست گذاری و هدایت کلی است.
فعالیت‌ها و وظایف سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
فعالیت‌های سازمان تنظیم مقررات در دو حوزه کلی نظارت بر فعالیت‌های پستی و فعالیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات قابل تقسیم هستند. در هر دو حوزه اقدامات سازمان بر اساس اساسنامه مصوب سازمان در ۹ محور کلی:
۱. نظارت و اعمال مقررات (بندهای ۳، ۶، ۷، ۸ و ۹ و ۱۰ از ماده ۶ اساسنامه)
۲. مسئولیت دبیرخانه کمیسیون تنظیم مقررات (بندهای ۴، ۷، ۸ و ۹ از ماده ۶ اساسنامه)
۳. بررسی‌های فنی و صدور پروانه (بند ۱ ماده ۶)
۴. وصول مبالغ حق امتیاز (بند ۵ ماده ۶)
۵. تهییه و پیشنهاد تعرفه (بند ۴ و جزو الف از بند ۹ ماده ۶)
۶. استانداردها (بند ۲)
۷. حضور در انجمن‌ها و اتحادیه‌های بین‌المللی (بند ۱۵)
۸. تهییه و انتشار گزارش‌های دوره ای (بند ۱۲ از ماده ۶)
۹. حمایت از صاحبان صنایع، انجمن‌ها و اتحادیه‌های داخلی (بند ۱۳ از ماده ۶)
قابل بررسی است.
استقلال سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با وجود ماموریت‌های فرادولتی که دارد اما زیرمجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است. این موضوع همواره زمینه‌ساز تلاش‌هایی برای جدایی این سازمان از دولت بوده است. مطابق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با استناد به گزارش اتحادیه بین‌المللی مخابرات، ۱۱۵ کشور دارای رگولاتور مستقل، و ۳۳ کشور هم وابسته که ایران جزو این ۳۳ کشور محاسبه شده است. موافقان و طراحان استقلال این سازمان معتقدند این زیرمجموعه وزارت ارتباطات، جایگاهی حاکمیتی و فرادولتی دارد که نمی‌بایست درون دولت باشد و باید به بخشی از نهادهای فراقوه‌ای منتقل شود.
