همانطور که می دانید همه پیامبران و امامان علیهم السلام تاکید ویژه ای بر اخلاق داشته اند و احادیث و روایات بسیار زیادی در این مورد از معصومین علیهم السلام نقل شده است. برای آشنایی با اخلاق در سیره معصومین این بخش گهر را بخوانید. در ادامه مطالبی در مورد اخلاق امامان و اخلاق پیامبران و اخلاق امامان معصوم می خوانید.
اخلاق در سیره معصومین علیهم السلام
اخلاق در سیره معصومین
جایگاه نماز اول وقت در سیره معصومین را بیان نمایید ؟ اولین سفارش معصومین است
آیا ابروی بر باد رفته باز میگردد ؟ در پیش خدا بله اما در پیش غیر خدا خیر چون آبروي كوه يخى را ماند كه درخواست كردن از غیر خدا قطره قطره از آن مى ريزد، اينك بايد بنگرى كه نزد چه كسى آن را فرو مى ريزى.
نزدیک ترین واقعه و حادثه برای انسان چیست و بهترین وفیق کیست؟ مرگ نزديكترین واقعه است است و رفاقت با انبیاو الی الامر بهترین رفاقت است
چرا بعضی از انسانها غرق غرورگناهند ؟ چون خدا خطا پوش است
آفت حسن شهرت و خوشنامى چیست ؟ غلطيدن به گرداب فتنه .
کامل ترین و ماندگار ترین و طولانى ترین آسايش کجاست و راه رسیدن به ان چیست؟ آسایش در آخرت است و راه رسیدن به ان صبر کردن چند روز اندک دنیاست
مرز صلح با دشمنان با خدا را بیان نمایید؟ از دشمنت پس از آشتى بر حذر باش و بترس ، زيرا دشمن چه بسا خود را نزديك گرداند تا غافلگيرت كند، پس احتياط و استوارى را پيشه كن و زير بار حسن ظن و نيكو گمانى مرو
قران کریم را درچهار جمله از نگاه معصومین بیان نمایید؟ قرآن را بياموزيد كه نيكوترين گفتار است ، و در آن دانا و آگاه شويد كه بهار دلهاست و از نور آن شفا بخواهيد كه شفابخش دلهاست ، آن را خوب بخوانيد چون مفيدترين قصه هاست
بهترین ادب در سیره معصومین را بیان نمایید؟ همين ادب تو را بس كه از آن چه انجام دادنش را براى ديگران ناخوش دارى ، بپرهيزى (انسان بايد هر كار ناپسندى را كه در حق ديگران انجام مى دهد قبل از انجام آن كار بايد خود را به جاى آن شخص در نظر بگيرد و با خود فكر كند كه اگر او آن كار را در حقش انجام دهد راضى مى شود يا نه
بدترین جستجو جیست ؟ جستجوى آنچه در دست ديگرى است از روی حسادت
رمز قبولی اعمال در پیشگاه خداوند ازنظر معصومین چیست ؟ اخلاص
اخلاص در سیره معصومین را بیان ؟ خوشا بر احوال كسى كه عملش ، علمش ، دوستى و دشمنى اش ، گرفتن و ترك نمودنش ، كلامش و سكوتش ، و كردار و گفتارش را براى خدا خالص كند
چهار خصوصیت مومن را بیان نمایید؟ مؤ من همواره به ياد خدا است و انديشه اش بسيار و بر نعمت هاى خداوندى سپاسگزار و در گرفتارى بردبار است
ارزش،صداقت،شجاعت مرد را بیان نمایید؟ ارزش مرد به اندازه همت اوست ، صداقتش در حد جوانمردى ، شجاعتش هم سنگ حميت و عفتش هم تراز غيرت او
ارزش مهمان را بیان نمایید ؟ هر مؤ منى كه صداى جويدن غذا را از مهمانش مى شنود و از آن شادمان مى گردد، حتما گناهانش آمرزيده مى شود
ارزش استغفار در ماه رمضان را بیان نمایید؟ بر شماست كه در ماه رمضان بسيار دعا و استغفار كنيد، چه اين كه دعا بلا و گرفتارى را از شما دور مى سازد و به سبب استغفار، گناهان شما محو مى شود
نحوه یاستفاده از وقت را بیان نمایید؟ از امروزت براى فردايت توشه برگير، و گذشت وقت را غنيمت شمار، و از فرصت و امكانات ، استفاده كن
چه کسانی دین را به دنیا نمی فروشند؟ مومنین
ستایش مطلوب چه ستایشی است ؟ اعتدال در ستايش ها زیرا ستايش افراد، فزون از حدشان چاپلوسى است و كمتر از سزاوارى شان ناتوانى و رشك
محبوب ترين اعمال در پيشگاه خدا چیست؟ انتظار فرج
مرز اطاعت خدا در سیره معصومین را بیان نمایید؟ عالم محضر خداست در محضر خدا معصیت نکنیم
ترک امر به معروف و نهى از منكرچه پیامد هایی دارد؟ امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنيد كه اگر ترك كنيد خداوند امر زندگى و جامعه شما را به اشرار مى سپارد و در آن صورت هر چه عليه آن تبهكاران دعا كنيد، دعايتان مستجاب نمى شود
معصومین به عقلا چه سفارشی داشتند؟سزاوار نيست انسان عاقل در خوف و نگرانى به سر برد در صورتى كه راهى به آرامش ايمنى براى او وجود داشته باشد.
روایاتی از فضایل اخلاقی معصومین
رشد و ترقی و سعادت فرد انسان و جامعه انسانی با اخلاق و صفات برگزیده انسانی به دست می آید و در بینش اصیل مکتب الهی اسلام، پاکی ها و محسنات اخلاقی نقشی اساسی در صعود مومن به سوی کمال مطلق دارد.
نمازگزار برای پرورش و تکمیل نفس و سیر و سلوک و نیل به مقام قرب الی الله، لازم است تمام فضایل و مکارم اخلاق را در خود پرورش دهد. اخلاق خوب ارزشهایی هستند که با روح ملکوتی انسان سازگاری دارند و با پرورش فضایل اخلاقی و دوری از رذایل اخلاقی، انسانیت انسان کامل و کاملتر می شود و به مقام قرب نایل می گردد.
اخلاق زیربنای اعمال ما است. اخلاق سهم فراوانی در زندگی انسان دارد. از اینجاست که ما باید خودمان را بشناسیم و پس از آن اخلاق را مورد بررسی قرار دهیم. به همین سبب می بینیم که معصومین علیهم السلام تمام وجودشان را سجایای اخلاقی و صفات برازنده انسانی احاطه نموده است و به تمام معنی اخلاق الهی را در وجود خویش به حد کمال رسانده اند.
خداوند سبحان سرچشمه همه کمالات می باشد و انسان که مخلوق اوست و پاک خلق شده و به کمالات تمایل دارد، انسانی نیست که از اخلاق بدش بیاید، آنچه که مهم است اینکه انسان فضایل را بشناسد و بعد به آن عمل نماید. رشد و ترقی و سعادت فرد انسان و جامعه انسانی همراه با اخلاق و صفات برگزیده انسانی است و در بینش اصیل مکتب الهی اسلام، پاکی ها و محسنات اخلاقی نقشی اساسی در صعود مومن به سوی کمال مطلق دارد. فضایل اخلاقی هم در قرآن و هم در روایات بیان شده اند که می توان به فضایلی چون زهد، وفا، حلم، تواضع، خوش برخوردی، ایثار، راستی و درستی، امانتداری، عدالت، احسان و نیکوکاری، پایداری، سخاوت، وفای به عهد، توکل، عفو، گذشت، صبر و خیرخواهی، دفاع از محرومین، شکر و سپاسگزاری اشاره کرد.
قرآن کریم در آیه ۳۱ سوره احزاب نمونه کمال صفات الهی را شخصیت پیامبر اسلام(ص) معرفی می کند و مسلمانان را به پیروی ایشان فرا می خواند: ” لقدکان لکم فی رسول الله اسوه حسنه ” پیامبر اسلام، برای شما نمونه و الگوی نیکویی است.
باز خداوند متعال در آیه ۴ سوره قلم در مقام و ثنای پیامبری که خاتم کمالات و فضایل و معجزات انبیا سلف خویش است، او را بر خلق عظیمش می ستاید: وانک لعلی خلق عظیم؛ و تو پیامبر اخلاقی عظیم و برجسته داری.
همچنین در آیه ۷۴ سوره هود دیگری حضرت ابراهیم(ع) را به سه صفت عالی می ستاید: ان ابراهیم لحلیم اواه منیب؛ چرا که ابراهیم(ع) بردبار و دلسوز و بازگشت کننده به سوی خدا است. و یا در آیه ۳ سوره اسراء درباره حضرت نوح(ع) چنین می فرماید: ای فرزندان کسانی که با نوح بر کشتی سوار کردیم، او بنده شکرگزاری بود شما هم مانند او باشد تا نجات یابید.
بدین ترتیب روشن می شود که آنچه ملاک ثنای انبیا و ائمه اطهار علیهم السلام واقع گردید، صفات و ارزش های والای اخلاقی ایشان است که بدان ها متخلق بوده اند.
نمازگزار باید تمام فضایل اخلاقی را در خود جمع کرده و در صحنه های مختلف پیاده کند تا درونش رسوخ کند و به صورت ملکه قرار گیرد. خود نماز موجب صعود اخلاق حسنه و رسیدن به اخلاق الله است.
یک روایت از فضایل اخلاقی در زندگی امام حسین(ع)
تاریخ زندگی و قیام امام حسین(ع) را همه می دانند که در چه وضعی قیام خود را آغاز کرد، در چه فشاری بود و چه مظالمی وجود داشت، ولی در عین حال آنجا که پای مسائل اخلاقی به میان می آمد آیا حاضر بود حتی علیه دشمن از اخلاق تجاوز بکند؟ مسلم بن عقیل یک تربیت شده اوست، یک شیعه است و سربازی است از طرف او، بهترین فرصتها به دستش می آید که ابن زیاد را بکشد، ولی در همان حال فکر می کند که اسلام با این طریق مبارزه مخالف است و این گونه مبارزه را جوانمردانه نمی داند.
به او گفتند: چرا از این صندوق خانه بیرون نیامدی که شر او را از سر مسلمین کم کنی؟ گفت: همان و قت به فکر حدیث پیغمبر افتادم: الایمان قید الفتک؛ ایمان اجازه نمی دهد که مسلمانان ولو به آن کسی که بیرون مرز دینی خودش هست تجاوز بکند. این ناجوانمردانه و نامردانه است، من نمی توانم چنین کاری بکنم.
دشمن مي آيد در بين راه در حالي كه تشنه است.مي گويند ازاين فرصت استفاده بكنيم و آب را به روي آنها ببنديم. مي فرمايد مبادا چنين كنيد، طريق مبارزه اينگونه نيست كه آب را به روي آنها ببنديم، به آنها آب بدهيد، به اسبانشان هم آب بدهيد. پيشنهاد مي كنند الان بهترين موقع است براي جنگيدن، مي فرمايد: از لحاظ اينكه آنها را از بين ببريم بله، ولي از لحاظ حق و قانون چطور؟ هنوز كه آنها به ما تجاوز نكرده اند، آنها مسلمانند، ما هم مسلمان هستيم تا آنها تجاوز نكنند ما از خودمان دفاع نمي كنيم.
