معرفی همه رشته کوه های ایران

همانطور که می دانید در ایران رشته کوه های بزرگی مانند البرز و زاگرس وجود دارد. این بخش گهر به معرفی همه رشته کوه های ایران می پردازد.

معرفی همه رشته کوه های ایران

رشته کوه همانطور که از اسم آن پیداست به سلسله کوه هایی گفته می شود که در دامنه آن ها سکونت گاه هایی به وجود می آید. رشته كوه هاي ايران به چهار رشته شمالي، زاگرس، مركزي و باختری (شرقی) تقسيم مي شوند.

حدود 55 درصد سطح ايران را كوه فراگرفته و 45 درصد آن را جلگه ها و دشت هاي پهناور و درياچه ها و هامون ها (بیابان ها) و نمكزارهاي متعدد زيرپوشش قرار داده اند.

رشته شمالي يا البرز كه درازاي آن به 950 كيلومتر بالغ مي شود و مساحتي معادل 51500 كيلومتر مربع يا حدود سه درصد مساحت كشور را زير پوشش قرار داده است، بخشي از چين خوردگي هاي بزرگ آلپ و هيماليا است. اين رشته از استان اردبيل شروع شده و رو به شرق از جنوب درياي خزر مي گذرد و در شمال خراسان به كوه هاي شرقی ايران مي پيوندد. بلندترين نقطه ايران يعني كوه دماوند با بلندي 5671 متر در اين رشته جاي دارد. كوه هاي ديگري چون علم كوه (4650 متر)، سياهلان (4175 متر)، پالون گردن (4375 متر) و شاهوار (3945 متر) نيز در همين رشته قرار دارند.

رشته زاگرس كه عظيم ترين و طولاني ترين رشته كوه هاي ايران است، از استان آذربايجان غربي آغاز مي گردد و پس از عبور از استان هاي كردستان، همدان، كرمانشاه، ايلام، لرستان، خوزستان، چهارمحال و بختياري، كهگيلويه و بويراحمد ، بوشهر و فارس و هرمزگان تا شمال تنگه هرمز ادامه مي يابد و در آنجا به رشته كوه هاي مركزي ايران و رشته ارتفاعات مكران مي پيوندد. رشته كوه هاي زاگرس با درازاي حدود 1400 كيلومتر و عرض بين 100 تا 300 كيلومتر، مساحتي معادل 323000 كيلومتر مربع يا 20 درصد مساحت كشور را زير پوشش قرار داده است. بلندترين قله رشته کو های زاگرس، كوه دينار يا دنا نام دارد كه ارتفاع آن به 4409 متر مي رسد. از ديگر كوه هاي بلند كوهستان زاگرس مي توان كوه هاي برده رش (3602 متر)، شاهور (3309 متر)، پرو (3357 متر)، الوند (3580 متر) اشترانكوه (4050 متر)، زردكوه (4225 متر) و كوه فارغان (3267 متر) را نام برد.

رشته كوه هاي مركزي ايران در امتداد قطر بزرگ ايران يعني از شمال غربي به سوي جنوب شرقي كشيده شده و استان آذربايجان شرقي را به كوه هاي سيستان و بلوچستان متصل مي کند. طول رشته كوه هاي مركزي 1460 كيلومتر و عرض آن به طور متوسط 80 كيلومتر است و مساحتي برابر 143000 كيلومتر مربع يا 8.5 درصد مساحت كشور را شامل مي شود. كوه هزار با بلندي 4465 متر مرتفع ترين كوه اين رشته به شمار مي آيد و كوه هاي لاله زار (4351 متر)، جوپار (4135 متر)، پلوار (4233 متر) و شيركوه (4000 متر)، از ديگر كوه هاي بلند اين رشته محسوب مي شوند.

كوه هاي خاوري (شرقی) ايران، رشته كوه هاي ناپيوسته ای هستند كه از شمال خراسان آغاز می شوند و رو به جنوب تا استان سيستان و بلوچستان يا كوه هاي مكران ادامه مي يابند. كوه تفتان با ارتفاع 3941 متر بلندترين كوه اين رشته محسوب مي شود و كوه هاي بزمان (3503 متر)، باقران (2595 متر)، آهنگران (2831 متر)، چهل تن (3013 متر)، بينالود (3211 متر) و هزار مسجد (3040 متر) از ديگر كوه هاي مهم آن به شمار مي روند. علاوه بر رشته كوه هاي چهارگانه بالا، كوه هاي ديگري به طور پراكنده در گوشه و كنار كشور وجود دارد كه عمده ترين آنها رشته كوه هاي نسبتاً مرتفعي هستند كه دشت كوير را از كوير لوت جدا مي کنند. كوه ناي بند با ارتفاع 3009 متر بلندترين قله اين گروه به حساب مي آيد. حدفاصل ميان رشته كوه هاي شمالي يا البرز و رشته مركزي و كوه هاي خاوري را بيابان هاي پهناوري به نام دشت كوير و كوير لوت فراگرفته و بيابان هاي ديگري چون چون هامون جزموريان و كوير ابركوه و غيره در حدفاصل ميان رشته هاي ديگر جاي گرفته اند. علاوه بر دشت ها و بيابان هاي مزبور، جلگه هاي ديگري مانند دشت ساحلي استان بوشهر، دشت خوزستان، دشت ساحلي درياي خزر و دشت مغان نيز وجود دارند كه شباهتي با دشت ها و نمكزارهاي درونبومي ايران ندارند و از آبرفت رودخانه هاي متعددي كه در آن نواحي جريان دارند به وجود آمده اند.