تفسیر آزمایش خون ازدواج

آزمایش خون و آزمایش ادرار برای تمامی زوجین قبل از ازدواج ضروری و مهم است و قبل از عقد برای محضر و ثبت عقد به این آزمایش نیاز دارید.

در ادامه تفسیر آزمایش خون قبل ازدواج را مشاهده می کنید.

صبح آزمايش خون بدهيد
انجام آزمايش خون يکي از ساده‌ترين روش‌هاي آزمايش است. با پيشرفت تکنولوژي و وجود دستگاه‌هاي جديد معمولا پس از چند دقيقه مي‌‌توان پاسخاين آزمايش را دريافت کرد.
براي انجام اين آزمايش حدود 5 تا 7 ميلي‌ليتر از خون وريدي لازم است که معمولا آن را در يک لوله آزمايش که باماده ضدانعقاد خون پوشيده شده است جمع‌آوريمي‌کنند.
براي حل شدن بهتر ماده ضدانعقاد با خون موقع‌ خون‌گيري وکمي بعد از آن لوله را تکان مي‌دهند.در طي انجام آزمايش بايد از هر اتفاقي که موجب تخريب سلول‌هاي خوني مي‌شود جلوگيري کرد.بعد از انجام آزمايش بايد مدتي روي محل خون‌گيري فشار وارد کرد تا خون بند بيايد. در موارد کم‌‌خوني شديد هم خون‌گيري براي انجام آزمايش خون مشکلي ايجاد نمي‌کند.براي کساني که ترس از سوزن و يا ديدن خون دارند بايد تمهيدات ويژه در نظر گرفته شود

حروف اختصاصی در هر آزمایش

FBS : قند خون ناشتا

MCHC : غلظت متوسط همو گلوبین

WBC : شمارش گلبول های سفید

RBC : شمارش گلبول های قرمز

HB : همو گلوبین

HC :هماتو کریت( درصد گلبول های قرمز در خون )

HCV : حجم متوسط گلبول های قرمز

HCH : مقدار متوسط همو گلوبین در گلبول های قرمز

R.D.W : ضریب تغییرات اندازه گیری گلبول های قرمز

PLT : شمارش پلاکت ها

PTE : در صد پلاکت ها

MPV  : حجم متوسط پلاکت ها

MCH  : وزن متوسط هموگلوبین

MCV : حجم متوسط هموگلوبین

M/E : نسبت سلول های زاینده گلبول سفید به قرمز

RDW : پهنای گلبول قرمز در منحنی

UA : تجزیه کامل ادرار ( PH ، رنگ ، بو ، توده های متراکم )

TGs : تری گلیسیرید   ( چربی که باعث رسوب در رگ هاو عروق می شود )

HCG  : تست حاملگی

FSB  : آزمایش قند خون

RBC(Red blood cell )
RBC

مخففکلمه سلول‌ قرمز خون است. این سلول‌های قرمز یا همان گلبول‌های قرمز، در واقعاصلی‌ترین قسمت خون و عامل رنگ قرمز آن هستند. خود این رنگ قرمز به دلیل وجودماده‌ای به نام هموگلوبین است که کمک می‌کند گلبول‌ قرمز، اصلی‌ترین وظیفه خود یعنیحمل و نقل اکسیژن و دی‌اکسیدکربن را انجام دهد. به طور خلاصه می‌شود گفت گلبول‌هایقرمز وسیله حمل و نقل اکسیژن از ریه به بقیه سلول‌های بدن هستند.مقادیر طبیعی: بین7/4تا 1/6 میلیون در هر میکرولیتر خون. این عدد برای خانم‌ها مقداری کمتر و درکودکان مقداری بیشتر است.

HCT

هموتوکريت يا HCT هم يکي از مقاديراندازه‌گيري گلبول قرمز است. به طور کلي «هم» به معني آهن است و هر جا در هرکلمه‌اي آمد حتما آن کلمه ارتباطي با گلبول قرمز دارد. هماتوکريت درصدي از حجم کليخون است که از گلبول قرمز ساخته شده و با اندازه‌گيري قسمت قرمز رسوب خون در لولهآزمايش نسبت به کل ارتفاع خون اندازه‌گيري مي‌شود. به خاطر بيماري‌ها و شرايطمختلفي که مي‌توانند اندازه‌گيري RBC و Hgb را با اشکال مواجهکنند، HCT هم اندازه‌گيري مي‌شود تا به طور مستقيم نشان‌دهنده اندازههموگلوبين و گلبول قرمز در خون باشد. اين عدد معمولا با درصد نشان داده مي‌شود. مقادير طبيعي: اعداد بين 42 تا 52 درصد براي آقايان و 37 تا 47 درصد براي خانم‌هانرمال به حساب مي‌آيد. در خانم‌هاي باردار درصد بالاتر از 33 طبيعي است.
محدوده خطر بالاتر از 60 درصدو پايين‌تر از 15 درصد بايد باعث نگراني پزشک شود:HCT

WBC(white blood cell )

اين سه حرف مخفف «سلول‌هايسفيدخون» و نشان‌دهنده گلبول‌هاي سفيد است. اندازه‌گيري مقدار گلبول‌هاي سفيد خونيکي از روش‌هاي اصلي تعيين وجود عفونت در بدن است چون اين سلول‌ها که جزو سيستمدفاعي بدن هستند در شرايط بيماري‌هاي عفوني و غيرعفوني واکنش‌هاي مختلفي از خودنشان مي‌دهند.
شمارش WBCها دو جزء دارد. يکي مقدار کلي گلبول‌هاي سفيد در يک ميلي‌ليتر خون و جزء ديگر شمارش جزء به جزء اينسلول‌ها چون گلبول‌ سفيد خود متشکل از پنج نوع مختلف است که کم و زياد شدن هر کداماز اين انواع معني خاص خود را دارد. کلمه «diff» که در جلوي CBC بهمعني آزمايش خون نوشته مي‌شود درخواست براي شمارش همين انواع مختلف گلبول‌سفيداست.مقادير طبيعي: در بزرگسالان و بچه‌هاي بالاتر از 2 سال مقدار گلبول‌سفيد بين 5تا 10 هزار در هر ميلي‌ليتر خون طبيعي است.
محدوده خطر: WBC کمتر از 2500 وبيشتر از 30000 هر کدام نشان‌دهنده بيماري‌هايي هستند که مي‌توانند گاهي خطرناک باشند.

Hgb

 در برگه‌هاي آزمايش مختلف ممکن است بهصورت‌هاي مختلف HGB،Hg، يا Hgb اينها مخفف کلمه هموگلوبين، يکي از عناصراصلي تشکيل دهنده گلبول‌ قرمز است. اين ماده که در آن آهن به کار رفته خود از اسيدآمينه تشکيل شده و جايگاه‌هاي مختلفي براي ترکيب با اکسيژن دارد. هموگلوبين در جاييکه اکسيژن زياد وجود دارد با آن ترکيب مي‌شود و در محيط کم اکسيژن آن را آزادمي‌کند.اندازه‌گيري مقدارکلي هموگلوبين در واقع نوعي نشان‌هنده تعداد گلبول‌هايقرمز است.مقادير اصلي: مقدار طبيعي براي آقايان بين 14 تا 18 گرم در هر دسي‌ليتراست و براي خانم‌ها مقادير بين 12 تا 16 گرم در هر دسي‌ليتر طبيعي محسوبمي‌شود.

محدوده خطرهموگلوبين زير 5 و بالاي 20 مقادير بحراني به حساب مي‌آيندو حتما نيازمند رسيدگي فوري هستند

Plt

پلاکت‌ها، اجزاي کوچک ديسکشکلي هستند که در خون وجود دارند و از بقيه سلو‌ل‌هاي خوني بسيار کوچک‌ترند. اينساختارها حاوي آنزيم‌هايي هستند که باعث انعقاد خون مي‌شوند و وظيفه اصلي آنهاجلوگيري از خون‌ريزي و خارج شدن گلبول‌قرمز از داخل رگاست.
Plt نشان‌دهنده تعدادپلاکت‌ها در هر ميلي‌ليتر مکعب خون است و عدد مربوط به آن معمولا بزرگ‌ترين عددبرگه آزمايش خون است.
به غير از کنترل سيستمانعقادي خون، از ميزان پلاکت براي بررسي روند بهبود نارسايي مغز استخوان وبيماري‌هاي خوني هم استفاده مي‌شود.مقادير طبيعي: پلاکت بين 150 هزار تا 400 هزاردر هر ميلي‌مترمکعب خون براي بزرگسالان طبيعي است. در نوزادان اين مقدار کمي بيشتراست.
محدوده خطر: پلاکت زير 50‌ هزار يا بيشتر از يک ميليونکاملا غيرطبيعي است و نيازمند توجه ويژهاست.
 

MCV: عبارت است از حجم متوسط گلبول‌های قرمز

میزان طبیعی MCV = fl 96-80 اســـــــــــت fl (femtoliter) واحــــــد سنجش MCV بوده و معادل lit 15- 10 است .
نحوه اندازه‌گیری MCV : دستگاههای هماتولوژی حجم تعداد زیادی از RBC ها را اندازه‌گیری کرده و میانگین آنها را محاسبه می‌‌نمایند.
تفسیر: با استفاده از MCV می‌توانیم گلبول‌های قرمز را از نظر حجم در سه گروه Normocyte ، Microcyte و Macrocyte قرار دهیم. RBC های محـــــــــــدودة fl 96-80 = Normocyte هستند، بالای 100 ماکروسیت و زیر 80 میکروسیت هستند.
• برای اینکه بتوانیم MCV را درست تفسیر کنیم باید تغییرات آن را در دوره‌های مختلف زندگی بدانیم:
در بدو تولد MCV معادل fl 118-103 است، سپس به موازات رشد کودک MCV کاهش می‌یابد و در یک‌سالگی به کمترین حد خود می‌رسد و میزان آن به fl 8 ± 78 می‌رسد.
نکته: باید بدانیم که ایندکس های خونی در هر شخصی ثابت است و تغییراتش نباید از 1 ± تجاوز کند مثلاً اگر MCV فردی fl 85 است، با آزمایش‌های متعدد باید بین fl 86-84 باشد و اگر فرضاً میزان آن 75 شود باید همه چیز مجدداً بررسی شود، با استفاده از فـــــــــــرمول DF 1 و Mentzen index در مطب می‌توان از MCV برای تشخیص فقر آهن از تالاسمی استفاده کرد.
*اگر DF منفی بود تالاسمی و اگر مثبت بود فقر آهن است.
DF=MCV-RBC-(5 × Hb)-3.4
MI= MCV/RBC
• اگر MI زیر عدد 13 باشد تالاسمی و اگر بالای عدد 13 باشد فقر آهن است.
MCV معدل اندازه RBC را به ما نشان می‌دهد؛ یعنی ممکن است اگر MCV فردی مثلاً fl 80 باشد، RBC کوچک، بزرگ، یا نرمال داشته باشیم ؛حال چه فاکتوری می‌تواند به ما نشان بدهد که چه میزان RBC های کوچک یا بزرگ داریم، این فاکتور RDW نام دارد.
RDW در واقع دامنه پراکندگی حجم RBC ها را به ما نشان می‌دهد.
مثال: در دو گروه درسی نمرة چهار دانشجو عبارتند از 20-20 و 0و 0و در گروه دیگر 10-10-10-10 است معدل هر دو گروه 10 است همان چیزی که MCV به ما نشان می‌دهد. اما گروه اول و دوم با هم خیلی فرق دارند ما با S.D یا انحراف معیار می‌توانیم تفاوت این دو را کشف کنیم. در گروه دوم انحراف معیار صفر و در گروه اول انحراف معیار 10 است. بنابراین MCV معدل را به ما می‌گوید ولی RDW انحراف معیار را به ما اعلام می کند. در دستگاه‌های اتوماتیک این انحراف معیار حجم به صورت درصدی از میانگین بیان می‌شود و همانطور که می‌دانیم بیان انحراف معیار بصورت درصدی از میانگین را Coefficient of Variation می‌گویند که عبارت است از 100 × CV= RDW= SD/MCV لذا RDW که دستگاه آنرا بصورت CV محاسبه می‌کند، نشان می‌‌دهد که چقدر پراکندگی از نظر حجم RBC ها وجود دارد. به عبارت دیگر RDW معیاری است برای Anisocytosis .
تفسیر RDW
RDW بطور نرمال زیر 15% است، هرگاه میزان آن بالا رود نشان دهنده آنیزوسیتوز 1 است.
وقتی در جواب بیمار ( Report sheet ) هیپوکروم میکروسیتیک آنمی وجود داشته باشد، دو تشخیص افتراقی داریم :
• 1. آنمی فقر آهن
• 2. تالاسمی مینور
حال اگر RDW بالا باشد (بیشتر از 15%)، به نفع فقر آهن و اگر پایین باشد به نفع تالاسمی مینور است.
در برخی مقالات RDW بالا بعنوان یک اخطار اولیه است برای شروع یک آنمی فقر آهن.
اگر RDW بین 18-15% باشد، آنیزوسیتوز 1 + است.
اگر RDW بین 22-18% باشد، آنیزوسیتوز 2 + است.
اگر RDW بیش از 22% باشد، آنیزوسیتوز 3 + است.
• حال اگر MCV بالا باشد و RDW هم بالا باشد یعنی اینکه : 1) RBC ها ماکروسیتیک هستند 2) اختلاف در اندازه‌ها هست. چه تشخیص افتراقی مطرح می‌شود؟ جواب: آنمی مگالوبلاستیک.
• حال اگر MCV بالا ولی RDW طبیعی بود، یعنی اینکه:
1) RBC ها ماکروسیتیک هستند
2) اختلاف در اندازه ندارند. چه تشخیص‌های افتراقی مطرح می‌شود؟
Aplastic anemia
Anemia of liverdix
Mean Cell Hemoglobin : MCH
میانگین میزان RBC Hb ها را نشان می‌دهد.
میزان نرمال: 27-31 pg (Pico gram=10 -12 gr)
:HDW
دامنه پراکندگی هموگلوبین RBC ها و یا انحراف معیار Hb .
میزان نرمال :HDV 3.4
اگر در فردی HDW کمتر از 4/3شد، یعنی RBC ها از نظر وجود هموگلوبین یکدست هستند و اگر HDW بالاتر از4/3 باشد، یعنی RBC ها از نظر محتوای هموگلوبین مختلف هستند ( Anisochromia ). مثال این حالت در ٍ Sideroblastic Anemia است و یا در فقر آهن و در ترانسفیوژن می‌باشند.
MCHC : یعنی میزان هموگلوبین در حجم مشخصی از RBC ها
میزان نرمال 33-37% gr .
• یکی از شاخص‌های کمبود آهن کاهش MCHC است و ما در هر بیماری که MCHC را پایین دیدیم، باید به فکر آنمی فقر آهن بیافتیم و هر گاه MCHC بالا بود، باید به فکر spherocytosis باشیم.
MPV 2 : حجم متوسط پلاکتی
میزان نرمال: 7.2-11.1 fl
برای تفسیر MPV باید همیشه شمارش پلاکتی را در نظر بگیریم.
میزان نرمال شمارش پلاکت:
mm 3 / 10 3 ×400- 150× 100

MPV تفسیر

الف) حالت اول: PLT بالا، MPV پایین: در برخی بیماری‌ها مثل بیماری‌های کلاژن واسکولار و برخی نئوپلاسم‌ها مثل کانسر Breast ، بیماری هاچکین 2 و برونکوژنیک کارسینوما 3 و برخی نئوپلاسم‌های مخفی این حالت دیده می‌شود.
ب) حالت دوم: PLT بالا، MPV بالا: این حالت معیاری برای بیماری‌های میلوپرلیفراتیو مثل CML ، میلوفیبروز، PVC ، Essential thrombocytemia می‌تواند باشد.
در این بیماری‌ها پلاکت‌ها به علت نقص در stem cell بزرگ، غول‌آسا و دارای کمبود گرانول ( Hypogranular ) می‌شوند و در لام بصورت توده‌های بزرگ همراه با پاهای کاذب دیده می‌شوند.
حالت سوم: PLT پایین، MPV بالا: (یعنی thrombocytopenia ) مثــــــــلاُ PLT= 70/000 و MPV= 16fl
مثال شایع این حالت:
از بین رفتن پلاکت‌ها در خون محیطی مثل ITP 4 که مگاکاریوسیت‌ها پلاکت‌های جوان را که size بزرگتری دارند، به خون محیطی می‌‌فرستند.
بیماری برنارد سولوئر 5 (دارای خونریزی و ترومبوسیتوپنی ارثی).
• 1. Gray Plateler syn
may hygglindix
حالت چهارم: PLT پایین، MPV پایین یا نرمال: که در این حالت مغز استخوان تنبل است و نمی‌تواند پلاکت کافی بسازد مثل آنمی آپلاستیک. کلاً در بیماری که ترومبوسیتوپنی دارد، دو بیماری در تشخیص افتراقی بیشتر مطرح است و MPV به مادر تشخیص کمک می‌کند:
الف) ITP
ب) آنمی آپلاستیک
یعنی اگر MPV بالا بود، به نفع ITP و اگر MPV نرمال یا پایین بود، به نفع آپلاستیک آنمی است.
PDW : Platelet Distribiution Width : (دامنه پراکندگی حجم پلاکت)
PDW : معیاری است که کوچک یا بزرگ بودن پلاکت‌ها را به ما نشان می‌دهد.