بررسی علائم و درمان بیماری های رایج مغزی

مغز، پیچیده‌ترین بخش بدن است که کنترل تمامی ارگان‌ها و  اندام‌های بدن و حتی احساسات انسان را نیز برعهده دارد. هرگونه اختلالی که در این بخش از بدن ایجاد شود، عملکرد سایر اعضا را تحت تاثیر قرار داده و مشکلات بسیاری را برای آن ایجاد می‌کند.

بررسی علائم و درمان بیماری های رایج مغزی

ام اس، صرع، میگرن، مننژیت، پارکینسون، تشنج، سکته مغزی، تومور و آنوریسم مغزی از جمله شایع‌ترین بیماری‌های مغزی هستند که هرکدام از آن‌ها خطرات و مشکلات خاص خود را داشته و راه‌های درمانی متفاوتی نیز دارند.

درمان بیماری‌های مغزی از جمله سخت‌ترین بخش‌های پزشکی است که باید با دقت و توجه بسیار بالایی انجام شود و دانش و تجربه زیادی را نیز می‌طلبد. در این مقاله به معرفی یکی از مهم‌ترین بخش‌های مغز با نام غده پینه‌آل پرداخته و در ادامه توضیحاتی در مورد دو عارضه شایع با نام آنوریسم مغزی و تومور مغزی را عنوان می‌کنیم. اگر علاقه‌مند به این موضوعات هستید، ادامه مطلب را دنبال نمایید.

تومور مغزی

تومور مغزی، یک توده غیرعادی در بافت مغز است که به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌های مغزی و تکثیر غیرقابل کنترل آن‌ها ایجاد می‌شود. تومورهای مغزی به دو دسته کلی اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند.

تومورهای اولیه از بافت مغز ایجاد می‌شوند و معمولا خوش‌خیم هستند. تومورهای ثانویه تومورهایی هستند که از سرطان‌های دیگر نقاط بدن مانند سرطان سینه یا ریه به مغز می‌رسند و بافت مغزی را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

علاوه بر این، تومورهای مغزی براساس موقعیت قرارگیری در مغز و اندازه‌ای که دارند، به انواع و درجات مختلفی تقسیم می‌شوند و هرکدام از آن‌ها نیز مشکلاتی را برای انسان ایجاد می‌کنند. برخی از تومورها تنها به بافتی که در آن قرار دارند آسیب می‌رسانند و برخی دیگر به بافت‌های مجاور نفوذ پیدا کرده و آن‌ها را نیز درگیر می‌کنند.

در کل باید بگوییم که بیش از 1000 نوع تومور مغزی وجود دارد که هرکدام از آن‎ها نیز علائمی مختلفی را از خود بروز می‌دهند. از شایع‌ترین علائم تومور مغزی می‌توان به سردرد، سرگیجه، تشنج، حالت تهوع و  استفراغ، تاری دید و دوبینی،  تغییر در عملکرد ذهنی، کاهش هوشیاری، تغییر در حواس پنج‌گانه و از دست دادن تعادل اشاره کرد.

زمانی که بیمار برای درمان به پزشک مراجعه می‌کند، متخصص مغز و اعصاب پس از بررسی علائم، بیمار را معاینه کرده و با انجام آزمایشات و عکس‌برداری وجود تومور مغزی را تشخیص می‌دهد. جراحی تومور مغزی یکی از راه‌های درمان این بیماری است که به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. پزشک با نمونه‌بردای از تومور، نوع آن را تشخیص داده و بهترین روش را برای خارج کردن آن انتخاب می‌کند.

کرانیوتومی، آندوسکوپی اندونازال، نوروآندوسکوپی، جراحی شانت و تعبیه مخزن اومایا، 5 روش جراحی تومور مغزی هستند که با همکاری یک تیم پزشکی انجام می‌شوند. در برخی موارد پزشک برای کنترل بیماری و جلوگیری از رشد مجدد تومور از روش‌های دیگری چون شیمی‌درمانی و پرتودرمانی نیز در کنار جراحی استفاده می‌کند.

آنوریسم مغزی

آنوریسم مغزی، برآمدگی ناشی از جمع شدن خون در قسمتی از رگ‌های خونی مغز است. در این‌جا، قسمتی از رگ‌ که دچار آنوریسم شده است، برآمده شده و شکلی شبیه به بادکنک پیدا می‌کند.

این بادکنک دارای دیواره‌هایی ضعیف و نازک است که ممکن است پاره شود یا نشت پیدا کند. در نتیجه خون از آن خارج شده و به بافت‌های اطراف نفوذ پیدا می‌کند. علاوه بر این، برآمدگی  ایجادشده باعث فشار بر روی عروق و اعصاب مجاور شده و موجب بروز مشکلات عصبی برای انسان می‌شود.

آنوریسم مغزی علل مختلفی دارد که از بین آن‌ها می‌توان به فشار خون بالا، تصلب شرایین، وراثت، تروما، عفونت دیواره شریان‌ها و مصرف مواد مخدر اشاره کرد. بر اساس تحقیقات انجام شده، بیش از یک درصد از افراد درگیر آنوریسم مغزی هستند، اما هیچ‌گونه علائمی ندارند.

در واقع آنوریسم تا زمانی که کوچک باشد و رشد چندانی نداشته باشد، علائمی از خود نشان نمی‌دهد. اما اگر رشد کند به اعصاب اطراف خود فشار وارد کرده و علائمی چون سردرد، خواب آلودگی، گرفتگی گردن، حالت تهوع، استفراغ، بی‌حسی یا ضعف یک طرف صورت، سرگیجه، سردرگمی مغزی و اختلالات بینایی را برای فرد به دنبال دارد. آنوریسم زمانی خطرناک‌تر می‌شود که پاره شود. در آن صورت خون داخل آن نشت پیدا کرده و وارد غشاهای پوشاننده مغز می‌شود. در این شرایط بیمار ممکن است دچار سکته مغزی یا حتی مرگ شود.

زمانی که پزشک تشخیص آنوریسم مغزی را بدهد، با توجه به سن بیمار و وضعیت سلامتی جسمانی او، روش مناسبی را برای درمان این عارضه انتخاب می‌کند. در صورتی که آنوریسم پاره نشده باشد، پزشک علت ایجاد آن را پیدا کرده و با دارو سعی در کنترل بیماری می‌کند.

اما اگر آنوریسم پاره شده باشد، پزشک تصمیم به عمل جراحی بیمار می‌گیرد که روش‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد. جراحی کلیپینگ و جراحی اندوواسکولار دو روش جراحی برای درمان بیماری آنوریسم مغزی هستند که با تشخیص پزشک انجام می‌شوند.

غده پینه‌آل

پینه‌آل (Pineal Gland)، غده‌ای بسیار کوچک به اندازه یک نخود است که دقیقا در پشت سر انسان قرار دارد. این غده شکلی شبیه به کاج یا صنوبر دارد و از طریق یک ساقه به سقف بطن سوم مغز متصل شده است. پینه‌آل از جمله غدد درون‌ریز بدن محسوب می‌شود که هورمونی به نام ملاتونین ترشح می‌کند.  ملاتونین تنظیم کننده ساعت داخلی بدن است و با چرخه خواب و بیداری روزانه ارتباط دارد.

جالب است بدانید که میزان تولید ملاتونین در تاریکی افزایش می‌یابد و در طول شب مقدار آن در خون به بالاترین سطح خود می‌رسد. علاوه بر این، غده پینه‌آل تنظیم‌کننده زمان بلوغ انسان می‌باشد و بر حالات رفتاری او نیز تاثیر دارد.  از دیگر دیگر وظایف پینه‌آل می‌توان به کنترل فعالیت‌های جنسی و تولید مثل، تقویت اعمال جنسی، کاهش عفونت، بهبود خواب، بهبود حالات رفتاری و  افزایش طول عمر اشاره کرد.