درمان ابله مرغان چیست
در مورد راه های درمان خانگی ابله مرغان باید بدانید که این عارضه هیچ درمان خاصی ندارد، اما داروهای دارویی وجود دارند که می توانند علائم را کاهش دهند. برای رفع یا کاهش علائم آن می توانید از قرص های تب بر، لوسیون کالامین و ژل های خنک کننده برای کاهش خارش استفاده نمایید. در اکثر کودکان مبتلا، تاول ها به صورت طبیعی در عرض یک الی دو هفته پوسته شده و می ریزند.
درمان خانگی ابله مرغان
آبله مرغان چیست؟
آبله مرغان یک بیماری عفونی ناشی از ویروس واریسلا زوستر است، که منجر به دانههای ریز خارش دار و پر شده از مایع میشود. این بیماری واگیردار است و افرادی که تا به حال به آن مبتلا نشده و یا در برابر آن واکسینه نشده اند را درگیر میکند. امروزه واکسن محافظت کننده از کودکان در برابر آبله مرغان در دسترس است و واکسیناسیون منظم توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری توصیه میشود. واکسن آبله مرغان یک روش مطمئن و موثر برای جلوگیری از این عفونت و عوارض احتمالی آن است.
آبله مرغان چه علائمی دارد؟
معمولا این بیماری در کودکان سالم خفیف است و در موارد شدید، ضایعات میتواند تمام بدن را پوشش دهد و ممکن است در گلو، چشمها و غشاهای مخاط مجرای ادرار، مخرج و واژن ایجاد شود. بثورات تاولی و خارش دار ناشی از عفونت آبله مرغان ۱۰ تا ۲۱ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشوند و معمولا حدود ۵ تا ۱۰ روز طول میکشند. علائم و نشانههای دیگر که ممکن است یک یا دو روز قبل از بثورات ظاهر شوند، عبارتند از:
- ۱- تب
- ۲- کاهش اشتها
- ۳- سردرد
- ۴- خستگی و احساس ناخوشی عمومی
هنگامی که ضایعات خارش دار ظاهر میشوند، سه مرحله رخ میدهد:
- ۱- بروز برجستگیهای صورتی یا قرمز (پاپولها)، که طی چند روز از بین میروند.
- ۲- تاولهای ریز پر شده از مایع (وزیکولها)، که در حدود یک روز شکل میگیرند و سپس پاره شده و مایع درون آن به بیرون نشت میکند.
- ۳- لایهی خشکی و لخته که بر روی تاولهای پاره شده تشکیل میشوند و بعد از چند روز بهبود مییابند.
برجستگیهای جدید همچنان به مدت چندین روز ظاهر میشوند، بنابراین شما میتوانید همزمان سه مرحله از برجستگیها، تاول و ضایعات خشک و دلمه بسته را مشاهده کنید و تا ۴۸ ساعت قبل از پدیدار شدن ضایعات ویروس ب دیگران منتقل میشود و تا زمانی که تاولها کاملا از بین نروند، واگیردار خواهد بود.
به طور معمول آبله مرغان یک بیماری خفیف است، اما میتواند شرایط جدی به وجود آورد و به عوارض زیر منجر شود:
- ۱- عفونتهای باکتریایی پوست، بافت نرم، استخوان، مفاصل و یا جریان خون (سپسیس)
- ۲- کم آبی
- ۳- ذات الریه
- ۴- التهاب مغز (آنسفالیت)
- ۵- سندرم شوک سمی
- ۶- سندرم ری (درگیری مغز و کبد) در کودکان و نوجوانانی که در زمان ابتلا به آبله مرغان از آسپیرین استفاده میکنند.
- ۷- مرگ
دورهی بیماری آبله مرغان بین ۵ تا ۱۰ روز است، اما به دلیل وجود ضایعات خارش دار طولانی تر به نظر میرسد، خوشبختانه جهت بهبود این علائم میتوان اقداماتی را در خانه انجام داد تا زمانی که دورهی بیماری طی شود و بدن بهبود یابد.
استفاده از استامینوفن برای بهبود درد: در صورت تب بالا و یا هرگونه درد به علت آبله مرغان در فرد و بچهها میتوان از استامینوفن استفاده کرد و همچنین موجب بهبود دردهای به وجود آمده در اثر ضایعات بر روی پوست و دهان میشود. مصرف استامینوفن برای همهی افراد بی خطر است از جمله زنان باردار و کودکان بیش از ۲ ماه.
ایبوپروفن: از مصرف مسکنهای ضدالتهاب مانند بروفن اجتناب کنید، زیرا که باعث بدتر شدن بیماری میشود و همچنین مصرف آسپرین در کودکان زیر ۱۶ سال ممنوع است و منجر به عارضهی سندرم ری میشود.
ضایعات را نخارانید: خاراندن ضایعات شما را در معرض خطر عفونت باکتریایی قرار میدهد و همچنین میتواند باعث برجای ماندن محل ضایعات شود.
اقدامات زیر به کاهش خارش کمک میکند:
به آرامی ضایعات را ماساژ دهید: ناخنهای خود را کوتاه نگه دارید و از خاراندن بپرهیزید.
لباس گشاد و نخی بپوشید: به تنفس بهتر پوست کمک میکند.
کالامین: میتوانید از لوسیون کالامین بر روی ضایعات استفاده کنید.
آنتی هیستامین: استفاده از آنتی هیستامین مانند دیفن هیدرامین به کاهش علائم کمک میکند.
خود را خنک نگه دارید: گرما و تعریق باعث افزایش خارش میشود، بنابراین از یک پارچهی خیس بر روی محلهای خارش میتوانید استفاده کنید.
از کم آبی اجتناب کنید: نوشیدن مقدار زیاد مایعات به بدن جهت خلاص شدن از ویروس کمک میکند و آب بدن شما را تامین میکند.
از مصرف نوشیدنیهای گازدار و شیرین اجتناب کنید: مخصوصا اگر در این بیماری دهان نیز درگیر است، از غذاهای سفت و سخت، تند و یا شور بپرهیزید، چون باعث زخم شدن دهان میشوند.
داروهای تجویزی: در صورتی که با فردی که مبتلا به آبله مرغان است، اما علائمی ندارد، در تماس هستید، پزشک برای شما ایمونوگلوبولین تجویز خواهد کرد، که این دارو از آبله مرغان شدید پیشگیری خواهد کرد و این درمان در افراد زیر کاربرد دارد:
- ۱- زنان باردار
- ۲- افراد سیگاری
- ۳- افراد مبتلا به ایدز
- ۴- افرادی که شیمی درمانی میکنند و یا داروهای استروئیدی را در دوز بالا مصرف میکنند.
- ۵- نوزادان زیر ۴ هفته در معرض خطر عوارض ناشی از آبله مرغان هستند.
اگر در معرض خطر ابتلا به آبله مرغان شدید هستید و در حال حاضر علائم آن را دارید، پزشک داروی ضد ویروس آسیکلوویر را تجویز میکند، که میتواند باعث کاهش علائم شود و اولین دوز آن باید در ۲۴ ساعت اول بروز اولین ضایعات و به مدت ۷ روز و روزی ۵ نوبت مصرف شود.
علت ابتلا به آبله مرغان چیست؟
ویروس واریسلا زوستر عامل ایجاد آبله مرغان است، که میتواند از طریق تماس مستقیم با ضایعات گسترش یابد، همچنین از طریق عطسه یا سرفهی فرد مبتلا نیز باعث انتقال بیماری میشود. در نظر داشته باشید در صورتی که قبلا به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده اید و یا واکسن آن را دریافت نکرده باشید، خطر ابتلا به این بیماری افزایش مییابد. واکسینه شدن در برابر این بیماری برای افرادی که کار آنها مراقبت از کودکان یا در مدرسه است، اهمیت دارد.
اکثر افراد مبتلا شده به آبله مرغان یا واکسینه شده، در برابر ابتلا به این بیماری ایمن سازی شده اند، اما در صورت ابتلا، علائم بیماری خفیف تر، تعداد تاولها کمتر با تب خفیف یا بدون تب؛ ابتلای مجدد به آبله مرغان نادر است.
- ۱- نوزادان تازه به دنیا آمده که مادران آنها واکسینه نشده یا هرگز به آبله مرغان مبتلا نگشته اند.
- ۲- نوجوانان و بزرگسالان
- ۳- زنان باردار که تا به حال به آبله مرغان مبتلا نشده اند.
- ۴- افرادی که سیگار میکشند.
- ۵- افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها توسط داروهای شیمیایی مانند شیمی درمانی یا بیماریهایی مانند سرطان یا ایدز ضعیف شده است.
- ۶- افرادی که داروهای استروئیدی جهت درمان بیماری مانند آسم مصرف میکنند.
هنگامی که فرد یک بار به آبله مرغان مبتلا شود، ویروس واریسلا-زوستر سالها در سلولهای عصبی باقی میماند و ممکن است بعد از سالها ویروس فعال شده و منجر به بیماری زونا و تاولهای بسیار دردناک شود، بنابراین توصیه میشود، که افراد بالای ۶۰ سال واکسن واریسلا دریافت کنند.
آبله مرغان چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک و یا پرستار تنها با نگاه کردن و پرسیدن چند سوال میتوانند آبله مرغان را تشخیص دهند و نیاز به هیچگونه آزمایشی نیست.
تشخیص افتراقیهای آبله مرغان چیست؟
در موارد نادر ممکن است آبله مرغان با جای نیش گال و یا سایر حشرات دیگر اشتباه شود.
واکسیناسیون بهترین راه پیشگیری از بیماری است و طبق تحقیقات ۹۸ درصد از افراد که دوز پیشنهادی واکسن را دریافت نموده اند، در برابر بیماری محافظت شده اند، اما هنگامی که واکسن محافظت کامل را ارائه نمی دهد، به طور قابل توجهی شدت علائم بیماری را کاهش میدهد. واکسیناسیون در موارد زیر توصیه میشود:
کودکان کوچک: کودکان در آمریکا دو نوبت واکسن واریسلا را دریافت میکنند، اولین نوبت آن را در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دومین نوبت را بین ۴ تا ۶ سالگی دریافت میکنند.
واکسن ترکیبی: واکسن را میتوان با واکسنهای سرخک، اوریون و سرخجه ترکیب کرد، اما ممکن است برای برخی از کودکان بین ۱۲ تا ۲۳ ماه، این ترکیب خطر تب و تشنج بعد از واکسن را افزایش دهد، بنابراین قبل از واکسیناسیون با پزشک مشورت کنید.
کودکان بزرگتری که واکسیناسیون انجام نداده اند: کودکان سنین ۷ تا ۱۲ سال که واکسینه نشده اند باید دو نوبت واکسن واریسلا به فاصلهی حداقل ۳ ماه و کودکان بالای ۱۳ سال واکسینه نشده نیز باید دو نوبت واکسن به فاصلهی حداقل ۴ ماه دریافت کنند.
بزرگسالانی که واکسینه نشده و یا تا به حال به آبله مرغان مبتلا نشده اند: احتمال در معرض ویروس قرار گرفتن در آنها زیاد است، که شامل کارکنان مراقبتهای بهداشتی، معلمان، کارکنان مراقبت از کودکان، مسافران بین المللی، پرسنل نظامی، بزرگسالانی که با کودکان زندگی میکنند و تمامی زنان در سنین باروری میشود و این واکسن را در دو نوبت به فاصلهی ۴ تا ۸ هفته بعد باید دریافت کنند، با این حال اگر فرد به یاد نداشته باشد که در کودکی به آبله مرغان مبتلا شده یا نه و یا واکسن دریافت کرده، میتوان با آزمایش خون میزان ایمنی بدن را تعیین کرد.
توجه داشته باشید در صورتی که نمی دانید به واکسن نیاز دارید یا نه، به پزشک خود مراجعه کنید و قبل از اقدام به بارداری از تکمیل بودن واکسیناسیون خود اطمینان حاصل نمایید. به علاوه معمولا والدین نسبت به بی خطر بودن واکسن شک دارند و از آنجایی که واکسن آبله مرغان در دسترس بوده است، مطالعات پیوسته بی خطر و مؤثر بودن آن را نشان داده است. به طور کلی عوارض جانبی آن خفیف و شامل قرمزی، درد، تورم و به ندرت، برجستگیهای کوچک در محل تزریق است.
زمانی که فکر میکنید شما یا فرزندتان به آبله مرغان مبتلا شده اید، به پزشک عفونی مراجعه کنید و پزشک با معاینهی ضایعات و در نظر گرفتن سایر علائم میتواند بیماری را تشخیص دهد، همچنین پزشک در صورت لزوم جهت کاهش شدت بیماری و درمان عوارض ناشی از آن، دارو تجویز میکند.
در صورت وجود هر یک از علائم زیر به هنگام ابتلا به آبله مرغان به پزشک خود اطلاع دهید:
- ۱- وجود هرگونه ضایعه در چشمها
- ۲- ضایعات بسیار قرمز، گرم و دردناک، که ممکن است نشانهی عفونت باکتریایی ثانویه باشد.
- ۳- ضایعات همراه با سرگیجه، اختلال در هوشیاری، افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، لرزش، از دست دادن هماهنگی عضلات، سرفه، استفراغ،سفتی گردن و یا تب بالاتر از ۳۸.۹ درجهی سانتی گراد
- ۴- هر فردی در خانواده دارای مشکل در سیستم ایمنی بدن یا سن کمتر از ۶ ماه