جشنواره فیلم برلین یکی از جشنواره های بین المللی است که به معرفی بهترین فیلم های سینمایی در سطح جهان می پردازد. برای آشنایی با جشنواره فیلم برلین این بخش گهر را بخوانید.
آشنایی با جشنواره فیلم برلین
جشنواره بین المللی فیلم برلین برلیناله یکی از معتبرترین و قدیمی ترین جشنوارههای سینمایی در جهان و اروپا است که هرساله در ماه فوریه به مدت ۱۰ روز در برلین آلمان برگزار میشود.
برلیناله نخستین بار در سال ۱۹۵۱ با نمایش فیلم ربکا، ساخته آلفرد هیچکاک گشایش یافت.
ریختهگری نوآک در آلمان، از نخستین دوره برلیناله تا امروز، خرس طلایی را تولید میکند.
بخشها
جشنواره فیلم برلین در کنار جشنواره فیلم ونیز و جشنواره فیلم کن، مهمترین رویداد سینمایی اروپا به شمار میرود. این جشنواره هر ساله جایزه خرس طلایی و خرس نقرهای را به برگزیدگان بخش اصلی اهدا میکند. خرس بهعنوان نمادی از شهر برلین شناخته میشود. در بخشهای چندگانهٔ این فستیوال، مسابقه – پانوراما – فُروم – نسل – پرسپکتیو کینو آلمان – برلیناله کوتاه و چشماندازی به گذشته، حدود ۴۰۰ فیلم به نمایش در میآیند. رئیس این جشنواره از سال ۲۰۰۱ تا به حال دیتر کاسلیک است.
خرس طلایی معتبرترین جایزه جشنواره بینالمللی فیلم برلین است که به بهترین فیلم اهدا میشود.
خرس طلایی
- بهترین فیلم (از سال ۱۹۵۱)
- بهترین فیلم کوتاه (از سال ۱۹۵۶)
- یک عمر دستاورد (خرس طلایی افتخاری) (از سال ۱۹۸۲)
خرس نقرهای
خرس نقرهای دومین جایزه معتبر جشنواره بینالمللی فیلم برلین است که به عنوان دستاوردهای فردی اهدا میشود.
- جایزه بزرگ هیئت داوران (از سال ۱۹۶۵)
- جایزه آلفرد بائر – مؤسس جشنواره – برای یک فیلم سینمایی که دیدگاههای جدید در هنر سینما ایجاد میکند
- خرس نقرهای بهترین کارگردان (از سال ۱۹۵۶)
- خرس نقرهای بهترین بازیگر مرد (از سال ۱۹۵۶)
- خرس نقرهای بهترین بازیگر زن (از سال ۱۹۵۶)
- خرس نقرهای بهترین فیلم کوتاه (از سال ۱۹۵۶)
- دستاورد هنری (از سال ۱۹۷۸)
- بهترین موسیقی فیلم (از سال ۲۰۰۲)
- خرس نقرهای برای بهترین فیلمنامه (از سال ۲۰۰۸)
جوایز دیگر در جشنواره بینالمللی فیلم برلین
- جایزه تماشاگران پانوراما
- جایزه دوربین برلین – جایزه ویژه برای خدمات به جشنواره
- خرس کریستال بهترین فیلم – بخش رقابت در تولید
- خرس کریستال بهترین فیلم – بخش کودکان رقابت در تولید
- جایزه تدی برای فیلمهای با موضوعات دگرباشان جنسی
- جایزه شوتینگ استارز برای استعداد جوان بازیگری اروپا – اعطا شده توسط توسعه فیلم اروپا
بازار فیلم
بازار فیلم اروپا یکی از سه بازار مهم و بزرگ جهان است که هر ساله همزمان با برگزاری جشنواره فیلم برلین در کاخ موزه هنری «مارتین گروپیوس بائو» برگزار میشود. این بازار محلی برای تجمع مهمترین تهیهکنندگان، خریداران، سرمایهگزاران، نمایندگیهای خرید و پخشکنندگان فیلم است. براساس آمارهای سال ۲۰۱۱ میلادی در این بازار ۴۰۰ کمپانی و هزار و ۵۳۲ خریدار حضور داشتند. در همین سال بیش از هزار سانس از فیلمهای جدیدی از سراسر دنیا به نمایش درآمد. در بخش تولیدات مشترک از بازار فیلم اروپا، تهیهکنندگان میتوانند با معرفی پروژههای مورد نظر خود، برای این ساخت این پروژههای سرمایهگذار یا شریک پیدا کنند. در بازار سال ۲۰۱۲ فیلم چهار صد و پجاه و پنج نمایشگاه برگزار شد که در این نمایشگاهها هزار و ۶۹۱ خریدار بینالمللی و ۸ هزار و ۹۸ کارشناس سینمایی از ۹۴ کشور جهان حضور داشتند و در این میان ۸۲۰ فیلم طی هزار و ۱۶۶ سانس به نمایش آمد.
استعدادهای برلین
بخش آموزش دانشجویی جشنواره برلین که با نام «دانشکده استعداد برلین» شناخته میشود برای پذیرش دانشجویان فیلمسازی و افراد شاغل در حوزه فیلمسازی است. این بخش که یک مدرسه فیلم زمستانی به حساب میآید هر ساله حدود ۳۰۰ شرکت کننده از سرتاسر جهان دارد که در طی شش روز در زمان برگزاری جشنواره برلین، میتوانند در ورک شاپها، گردشها، کلاسهای خصوصی یا آموزش جمعی، بحثهای گروهی با افراد شاخص فیلم ساز در مورد مسائل جاری حرفههای مختلف در حوزه ساخت فیلم و … شرکت کنند. ملاقات با فیلمسازان نامدار و دیدن فیلمهای جشنواره نیز از دیگر امتیازات شرکت در این برنامه است.
سینمای ایران در جشنواره بینالمللی فیلم برلین
ایران از مهمترین کشورهای آسیایی است که از سال ۱۳۵۳ (۱۹۷۴ میلادی)، همواره در یکی از بخشهای جشنواره فیلم برلین حضور داشته است. بر پایه برخی منابع، سینمای ایران پیش از سال ۱۹۷۴، دو بار در سالهای ۱۹۵۸ و ۱۹۶۳ با فیلمهای شبنشینی در جهنم (ساموئل خاچیکیان و موشق سروری) و شقایق سوزان (هوشنگ شفتی) در این جشنواره حضور داشته است.
فیلمسازان
جعفر پناهی با هشت فیلم که البته نمایش شماری از فیلمهای او در چارچوب برنامه بزرگداشت وی در برلیناله ۲۰۱۱ صورت گرفت، بیشترین حضورها را در برلین داشته است. سهراب شهید ثالث (۶ فیلم)، داریوش مهرجویی و محمدعلی طالبی (هر یک ۴ فیلم) و هژیر داریوش (با ۳ فیلم) از فیلمسازان پرحضور در برلیناله محسوب میشوند.
جایزهها و موفقیتها
جایزه خرس نقرهای (۱۹۷۴)، فیلم طبیعت بیجان (سهراب شهید ثالث) – بهترین کارگردانی
جایزه خرس نقرهای (۱۹۷۶)، فیلم باغ سنگی (فیلم) (پرویز کیمیاوی) – بهترین کارگردانی
جایزه یونیسف (۱۹۸۹)، فیلم ماهی (کامبوزیا پرتوی)
تقدیر مخصوص (۱۹۹۱)، فیلم دندان مار (مسعود کیمیایی)
جایزه خرس نقرهای (۲۰۰۶)، فیلم آفساید (جعفر پناهی) – بهترین کارگردانی
جایزه خرس نقرهای (۲۰۰۸)، رضا ناجی در فیلم آواز گنجشکها (مجید مجیدی) – بهترین بازیگر مرد
جایزهٔ خرس بلورین (۲۰۰۸) در بخش کودکان و نوجوانان برای حنا مخملباف با فیلم “بودا از شرم فروریخت”.
جایزه خرس نقرهای (۲۰۰۹)، فیلم درباره الی (اصغر فرهادی) – بهترین کارگردانی
جایزه خرس طلایی (۲۰۱۰)، فیلم جدایی نادر از سیمین (اصغر فرهادی) – بهترین فیلم
خرس نقرهای ۲۰۱۱ بهترین بازیگر مرد به مجموعه بازیگران مرد فیلم جدایی نادر از سیمین
خرس نقرهای ۲۰۱۱ بهترین بازیگر زن به مجموعه بازیگران زن فیلم جدایی نادر از سیمین
خرس نقرهای برای بهترین فیلمنامه برای فیلم “پرده”، ساخته مشترک جعفر پناهی و کامبوزیا پرتوی
جایزه خرس طلایی (۲۰۱۵)، فیلم تاکسی (جعفر پناهی) – بهترین فیلم