آموزش و راهنمای خواننده شدن
خواننده شدن و خوانندگی برای اغلب افراد و به ویژه جوان ها به یکی از آرزوهای آن ها تبدیل شده است. خواننده شدن نیازمند استعداد و اصول خاصی است. برای آشنایی با راهنمای خواننده شدن این بخش گهر را بخوانید. در ادامه در مورد روش خواننده شدن و راه خواننده شدن و آموزش خوانندگی می خوانید.
آموزش و راهنمای خواننده شدن
راهنمای خواننده شدن
مربی آواز میخواهید یا معلم آواز؟
متاسفانه ما در زمینه علم و دانش موسیقی خیلی كمبود داریم؛ مدتهاست در كشورمان به موسیقی و خوانندگی بهعنوان یك دانش نگاه نمیشود و كسانی كه علاقه دارند خواننده شوند نمیدانند از چه راهی باید درست و اصولی كارشان را شروع كنند. حتی خیلیها فرق مربی آواز و معلم آواز را نمیدانند.
برای یاد گرفتن تئوری موسیقی و آشنایی با نتها باید پیش یك مربی آواز رفت. مربی آواز علم خواندن و نوشتن نت (سولفژ) را به هنرجو آموزش میدهد تا او را برای گامهای بعدی آماده كند اما معلم آواز كسی است كه هنرجو را با اندامهای آوازی آشنا میكند و پرورش میدهد. او طریقه استفاده از تكتك اندامهای آواز را به فرد یاد میدهد و با او تمرین میكند تا درنهایت منجر به استخراج صوت سالم شود. معلم آواز صداسازی كرده و خواننده را باصدایش و استعدادهایش آشنا میكند، البته چون هنرجوها معمولا دوره سولفژ و بسیاری دیگر از دورههای لازم را نگذراندهاند من مجبورم در كلاسهایم در كنار آموزش خواندن كارهای مربی آواز را هم انجام دهم.
اولین گام را درست بردارید
اگر كسی میخواهد خواننده شود، اول باید بهدنبال یك معلم آواز مناسب و باتجربه بگردد. این نخستین قدم در این راه است به همین علت درست برداشتن آن بسیار اهمیت دارد. درتمام دنیا و در دنیای موسیقی همیشه میگویند، معلم آواز خوب كسی است كه خودش خواننده باشد و بعد هم با توجه به تجربه و تعداد برخوردهایش با آدمها و صداهای مختلف مفاهیم را بهخوبی انتقال دهد. هستند خوانندگان خوبی كه در انتقال مفاهیم به هنرجو ضعیف هستند و باعث بهوجود آمدن اختلالاتی در روند آموزش میشوند. فردی كه نیاز به داشتن یك استاد خوب دارد باید در این كلاسها شركت كند، به این موضوع پی ببرد و خودش را محك بزند. معلم آواز فاكتورهایی دارد كه داشتن هركدام از این فاكتورها به نمره او اضافه میكند مثلا صدای خوب، تجربه، علم موسیقی و شناخت انواع سبكها چند نمونه از این فاكتورها هستند.
تحمل داشته باشید
برای خواننده شدن، هنرجو باید تحمل و تاب گذراندن دروس و كلاسها را داشته باشد. یعنی بتواند درطول دوره با جدیت تمرینهایش را انجام دهد و تمام فكرش را معطوف به كارش كند. افراد زیادی هستند كه در كلاسهای آواز ثبتنام میكنند و هیچچیز را جدی نمیگیرند چون به موسیقی و خوانندگی بهعنوان یك سرگرمی نگاه میكنند. این دوره واقعا سخت است و طول آن به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ گاهی ۶ ماه تا یكسال طول میكشد كه حنجره یك فرد جا باز كند و برای خواندن آماده شود. آوازخواندن یك كار فیزیكی است و یكسری اندامهای درونی مثل دیافراگم، ماهیچه نرم كام، ماهیچه صورت و… باید برای این منظور پرورش پیدا كنند و با هم هماهنگ شوند.
حنجره باید بالغ شود
بهترین زمان برای شروع تمرینهای خوانندگی بعد از سن بلوغ است، یعنی زمانی كه فرد به بلوغ كامل رسیده و تمام تغییرات در حنجره او انجام شده و نشست خودش را كرده است. در این سن با تمرین میتوان حنجره و باقی عضلات مربوطه را تربیت كرد طوریكه بهصورت ثابت باقی بماند. اگر در طول گذار اندام حركتی این تمرینها شروع شود مسلما با تغییرات عضلات همهچیز عوض میشود.
ساز را بشناسید
خوانندگی فقط آواز نیست، اگر یك نفر صدایش عالی باشد اما شعر را نشناسد و موسیقی را بلد نباشد در انتخابهایش شكست میخورد. خواننده باید یك پكیج از فاكتورهای مختلف باشد؛ فاكتورهایی مثل بازیگری، علم موسیقی، صدای خوب، شناخت ادبیات و… همه اینها باید در كنار هم قرار بگیرند تا آن فرد موفق شود. الان زمانی نیست كه خواننده بایستد و یكی برایش ساز بزند، او باید حداقل یك ساز را بشناسد و خودش آن را بنوازد.
آنهایی كه كلاس نرفتهاند
با شركت كردن و گذراندن این دورهها و تمرینات هر كسی خواننده نمیشود. صدا تشكیل شده است از فیزیك بدن، نظم و انضباط قرار گرفتن تارهای صوتی در كنار هم، طول تارهای صوتی، طول گردن، شكل صورت، سینوسها و فرم بینی؛ همه اینها اگر خوب باشند تازه امتیاز آن فرد از ۱۰۰ امتیاز به ۵۰ میرسد. بعد از آن با تمرین و گذراندن دورههای آموزشی این امتیاز بالا میرود و آن فرد خواننده میشود. البته مشكلات فیزیكی را نمیتوان در كلاسها و با تمرین حل كرد اما میشود با تمرینهای خوب و طولانی صدا را استخراج و تاثیر آن مشكل را كم كرد. بسیاری از خوانندههای خوب اصلا بهصورت حرفهای دورهای ندیدهاند اما خوانندههای خوبی شدهاند. سارا برتمن، معلم آواز سلندیون میگوید: «خیلی از هنرجوها میآیند و بهطور خدادادی درست میخوانند و آنجا كار من فقط این است كه بگویم چرا درست میخوانند؟»ما هم در ایران كسانی را داریم كه درست و صحیح میخوانند و شاید هیچ كلاسی نرفته باشند اما بهصورت شنیداری، درك درستی از خواندن داشته و با خواندن در طول زمان جای صدای خودشان را پیدا كردهاند.
خواننده تحویل نمیدهیم
آموزشگاههای زیادی داریم كه مدتهاست هنرجو میپذیرند ولی تا به حال حتی یك خواننده هم به دنیای موسیقی معرفی نكردهاند. این اتفاقات به خاطر درك ناصحیح آواز است چون كم هستند كسانی كه خواننده باشند و اطلاعات خوب و در كنارش قدرت انتقال خوبی هم داشته باشند و در ضمن برای اینكار وقت بگذارند. كسی كه میخواهد یك خواننده خوب شود بهتر است بهصورت خصوصی با یك معلم آواز دورهاش را بگذراند و آن معلم روی صدای او كار كند. در دنیای صحیح موسیقی این اتفاق میافتد ولی متاسفانه در ایران بهدلیل هزینههای زیاد این كلاسها هر كسی نمیتواند از این شكل آموزش بهره بگیرد.
متخصصان تقلید
در موسیقی الان ما، كارهای ناقصالخلقه جواب میدهند! هر چه خواننده كمتر از روی اصول بخواند، كپی درجه ۳ یك خواننده دیگر باشد و… كار او بیشتر مورد توجه قرار میگیرد و این خیلی عجیب است.مردم از این وضع موسیقی ناراحت هستند و این آهنگها را فقط یك مدت كوتاه گوش میدهند و بعد به فراموشی سپرده میشود. این اتفاق خیلی بدی است كه میتواند برای یك خواننده و آهنگ بیفتد. موسیقی ما حالا چهره موجهی در دنیا ندارد درحالیكه ما تمدنی غنی از موسیقی داریم ولی چون یكسری متخصص تقلید داریم كه آهنگهای كشورهای دیگر را كپی میكنند و با یك شعر سخیف تحویل جامعه میدهند ارزش موسیقی ما روزبهروز پایینتر میآید.