معرفی کامل همه وزارتخانه های ایران
همانطور که می دانید همه کشورها از جمله وزارتخانه های زیادی دارند که هر کدام وظیفه خاصی بر عهده دارد. گهر در این بخش به معرفی کامل همه وزارتخانه های ایران می پردازد.
معرفی کامل همه وزارتخانه های ایران
دولت ایران شامل ۱۸ وزارتخانه است. جمهوری اسلامی ایران تا سال ۱۳۹۰ دارای ۲۱ وزیر و وزارتخانه بود اما از آن سال پس از ادغام چند وزارتخانه و تاسیس وزارت ورزش و جوانان، تعداد وزارتخانهها به عدد ۱۸ رسید.
وزارتخانه ها عبارتند از:
- وزارت آموزش و پرورش
- وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
- وزارت اطلاعات
- وزارت امور اقتصادی و دارایی
- وزارت امور خارجه
- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
- وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
- وزارت جهاد کشاورزی
- وزارت دادگستری
- وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح
- وزارت راه و شهرسازی
- وزارت صنعت، معدن و تجارت
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
- وزارت کشور
- وزارت نفت
- وزارت نیرو
- وزارت ورزش و جوانان
نخستین وزارتخانههای ایران، در زمان ناصرالدینشاه رسمیت یافتند. پس از عزل و تبعید میرزا آقاخان نوری در سال ۱۲۷۵ هجری قمری به دست ناصرالدینشاه، وی از تعیین صدراعظم خودداری کرد و صدراعظم، ۱۰ وزارتخانه را مسئول اداره کشور ساخت که عبارت بودند از:
- وزارت مالیه،
- وزارت جنگ،
- وزارت خارجه،
- وزارت داخله،
- وزارت دیوان عدالت،
- وزارت صنایع و علوم،
- وزارت وظایف و موقوفات،
- وزارت مشورتخانه،
- وزارت تحریر فرامین و احکامات،
- وزارت تجار ممالک محروسه.
ناصرالدینشاه به مدت ۶ سال، ایران را از طریق وزارتخانههای دهگانه اداره کرد و بعد از آن، میرزا محمدخان سپهسالار را به عنوان وزیر اعظم/صدراعظم، منصوب کرد.
وزارت آموزش و پرورش مسئولیت امور آموزشی کودکان و نوجوانان (معمولاً ۵ تا ۱۸ سالگی) و نیز تریبت معلم را عهدهدار است. در کشور ایران این وزارتخانه از سال ۱۳۴۳ که از وزارت فرهنگ منتزع گردید مسئولیت آموزش عالی (دانشگاهها) را نیز عهدهدار بوده است؛ اما پس از تشکیل وزارت علوم، برای ادارهٔ امور دانشگاهها و امور پژوهشی در سطوح عالی، وزارت آموزش و پرورش وظیفهٔ آموزش رایگان همهٔ افراد را در مقاطع دبستان، دورهٔ اول متوسطه، دورهٔ دوم متوسطه و همچنین ادارهٔ دانشگاه فرهنگیان برای تربیت معلم و دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی را بر عهده دارد. فخرالدین احمدی دانشآشتیانی وزیر کنونی آموزش و پرورش است.
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از ۱۸ وزارتخانهٔ دولت ایران و مسئول برنامهریزی، پشتیبانی و توسعهٔ زیرساختار و تواناییهای ملی مخابراتی و اطلاعاتی ایران است. محمود واعظی در دولت حسن روحانی تصدی این وزارت را بر عهده دارد. شرکت مادر تخصصی مخابرات ایران شرکت ارتباطات ثابت ایران (آشنای اول) شرکت ارتباطات سیار ایران (همراه اول) شرکت مادر تخصصی پست ایران شرکت پست بانک سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی سازمان فناوری اطلاعات ایران شرکت ارتباطات زیرساخت سازمان فضایی ایران مرکز تحقیقات مخابرات ایران شرکت خدمات هوایی پیام دانشکده علمی کاربردی پست و مخابرات ادارات کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استانها (نمایندهٔ وزارت در استانها) شرکتهای پست استانی شرکتهای پست بانک استانی کارخانجات تولیدی
وزارت اطلاعات به اختصار «واجا» نام یکی از وزارتخانههای جمهوری اسلامی ایران است که به مسائل امنیتی میپردازد و وظیفهٔ جمعآوری اطلاعات، حفاظت اطلاعات و فعالیتهای ضداطلاعاتی در داخل و خارج از ایران را بر عهده دارد. تصدی این وزارت را حجتالاسلام سید محمود علوی بر عهده دارد.
وزارت امور اقتصادی و دارایی یکی از ۱۸ وزارتخانهٔ دولت ایران و مسئول تنظیم سیاستهای اقتصادی و مالی کشور، اجرای سیاستهای مالیاتی و برنامهٔ همکاریهای اقتصادی و سرمایهگذاریهای مشترک با کشورهای دیگر است.
هماکنون علی طیبنیا وزیر امور اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی ایران است. طیبنیا توانست بیشترین رأی اعتماد تاریخ جمهوری اسلامی ایران را از مجلس شورای اسلامی بگیرد.
بهموجب قوانین، وظایف زیر بر عهدهٔ این وزارتخانه است:
- اجرای تکالیف مربوط به امور پولی، بانکی، بیمهای، ارزی و اعتباری کشور؛
- اجرای مراقبت عمومی واردات، صادرات، قراردادهای بازرگانی، موافقتهای پایاپای و اعمال مقررات گمرکی در بارهٔ معافیتها و ممنوعیتها؛
- ایجاد تسهیلات و کمکهای لازم به کارگران و کشاورزان در خرید سهام واحدهای تولیدی مشمول قانون گسترش مالکیت واحدهای تولیدی؛
- ایجاد تسهیلات لازم در پرداختها از طریق واگذاری تنخواهگردان حسابداری به دستگاههای اجرایی؛
- تخصیص اعتبارات لازم برای هزینههای جاری و عمرانی با همکاری سازمان برنامه و بودجهٔ کشور و ابلاغ آن به دستگاههای اجرایی مربوط؛
- پرداخت اعتبارات مصوب بودجهٔ کل کشور، اعم از اعتبارات جاری و عمرانی و اختصاصی به حسابهای بانکی وزارتخانهها و مؤسسات و سایر دستگاههای اجرایی و نیز پرداخت بدهیها و وصول مطالبات ناشی از اجرای برنامههای عمرانی گذشته؛
- پرداخت وام و اعتبار به دولتها و مؤسسات خارجی و بینالمللی و همچنین تحصیل و استفاده از وامها و اعتبارات خارجی.
وزیران در جمهوری اسلامی ایران:
- علی اردلان (۱۳۵۷)
- ابوالحسن بنیصدر (۱۳۵۷-۱۳۵۸)
- محسن نوربخش (۱۳۵۹-۱۳۶۰)
- حسین نمازی (۱۳۶۰-۱۳۶۴)
- محمدجواد ایروانی (۱۳۶۴-۱۳۶۸)
- محسن نوربخش (۱۳۶۸-۱۳۷۲)
- مرتضی محمدخان (۱۳۷۲-۱۳۷۶)
- حسین نمازی (۱۳۷۶-۱۳۸۰)
- طهماسب مظاهری (۱۳۸۰-۱۳۸۳)
- سید صفدر حسینی (۱۳۸۳-۱۳۸۴)
- داوود دانش جعفری (۱۳۸۴-۱۳۸۷)
- حسین صمصامی (سرپرست) (۱۳۸۷)
- سید شمسالدین حسینی (۱۳۸۷-۱۳۹۲)
- علی طیبنیا (۱۳۹۲-اکنون)
وزارت امور خارجه در کنار شورای عالی امنیت ملی، وظیفهٔ رسیدگی به امور بینالمللی کشور را بر عهده دارد.
- معاونت اروپا و آمریکا: مجید تختروانچی
- معاونت امور حقوقی و بینالملل: عباس عراقچی
- معاونت عربی و آفریقا: حسین امیر عبداللهیان
- معاونت اداری مالی: مهدی دانشیزدی
- معاونت آسیا و اقیانوسیه: ابراهیم رحیمپور
- معاونت کنسولی، امور مجلس و ایرانیان: حسن قشقاوی
- سخنگو و رئیس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانهای: مرضیه افخم
- رئیس مرکز آموزش و پژوهشهای بینالمللی: هادی سلیمانپور
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی علاوه بر مدیریت و نظارت بر مراکز بهداشتی و درمانی کشور، مدیریت دانشگاههای علوم پزشکی را عهدهدار است. نام این وزارتخانه از ابتدا تا چند سال پس از انقلاب، وزارت بهداری بوده است. تصدی این وزارت را سید حسن قاضیزاده هاشمی بر عهده دارد.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در ۸ تیر ۱۳۹۰ و تصویب شورای نگهبان در ۱۲ تیر در راستای طرح کوچکسازی دولت با ادغام سه وزارتخانهٔ رفاه و تأمین اجتماعی، کار و امور اجتماعی، و تعاون تشکیل شد. تصدی این وزارت را علی ربیعی بر عهده دارد.
- داریوش فروهر (دولت موقت)
- محمد میرمحمد صادقی
- احمد توکلی
- ابوالقاسم سرحدیزاده
- حسین کمالی
- سید محمد جهرمی
- عبدالرضا شیخالاسلامی
- اسدالله عباسی
- علی ربیعی
وزارت کشور به ادارهٔ امور درونمرزی جمهوری اسلامی ایران میپردازد. عبدالرضا رحمانی فضلی در حال حاضر وزارت کشور را بر عهده دارد. زیرمجموعههای وزارت کشور در هر استان عبارتاند از استانداری و فرمانداری. از مهمترین وظایف وزارت کشور برگزاری انتخابات میباشد. وزیر کشور همچنین میتواند جانشین فرماندهٔ کل قوا در نیروی انتظامی و نیز رئیس شورای امنیت کشور باشد.
وظایف:
- تأمین و حفظ امنیت داخلی واستقرار نظم و آرامش در کشور و ایجاد هماهنگی بین دستگاههای اطلاعاتی، انتظامی و نظامی و حفاظت از مرزها؛
- تمشیت امور نیروی انتظامی؛
- تلاش در جهت تحقق و توسعهٔ آزادیهای سیاسی و اجتماعی در چارچوب قانون اساسی و سایر قوانین کشور و تأمین توسعهٔ سیاسی و اجتماعی پایدار و ارتقای سطح مشارکت عمومی؛
- زمینهسازی برای فعالیت مطلوب احزاب و تشکلهای سیاسی وغیر دولتی و نظارت بر فعالیت آنها؛
- هدایت و راهبری و پشتیبانی شوراهای اسلامی و نظارت بر فعالیت آنها؛
- ایجاد نظام مطلوب تقسیمات کشوری؛
- هماهنگی و هدایت استانداران برای تحقق سیاستهای عمومی و برنامههای دولت؛
- سیاست گذاری، راهبری و نظارت بر امور مربوط به اتباع و مهاجرین خارجی؛
- اجرای سیاستهای عمومی دولت بهمنظور پیشبرد برنامههای اجتماعی، اقتصادی و عمرانی؛
- برنامهریزی بهمنظور انجام امور انتخابات؛
- هماهنگی در جهت توسعهٔ امور عمرانی شهرها و روستاها و هدایت و پشتیبانی فنی – اجرایی شهرداریها و دهیاریها و نظارت بر اجرای قوانین و مقررات مربوط به آنها؛
- برنامهریزی و اعمال مدیریت در جهت رفع بحرانهای ناشی از حوادث طبیعی و سوانح غیر مترقبه؛
- شناسایی وتعیین هویت ایرانیان.