الماس چیست + مطالب جالب و خواندنی در مورد الماس
الماس یکی از گرانبها ترین سنگ های جهان است. شاید بدانید که الماس انواع مختلفی دارد و هر کدام از انواع آن نیز ویژگی ها و قیمت مختلفی دارند. اگر می خواهید بدانید الماس چیست این بخش گهر را بخوانید. در ادامه مطالبی در مورد الماس و انواع الماس و تولید الماس و نکات جالبی در مورد الماس می خوانید.
الماس چیست + مطالب جالب و خواندنی در مورد الماس
الماس چیست
الماس یکی از سنگهای قیمتی و یکی از آلوتروپهای کربن است که در فشارهای بالا پایدار است. آلوتروپ دیگر کربن گرافیت نام دارد.
الماس در حالت پایدار دارای ساختار بلندروی (مکعبی) است. الماس ساختار منشوری نیز دارد که این ساختار بصورت شبهپایدار در طبیعت به صورت کانی لونسدالنیتی وجود دارد. الماس سنگ متولدین ماه آوریل و پرمصرف ترین سنگ قیمتی است که معمولاً”در حلقه های نامزدی به کار می رود. الماس سمبل دهمین و شصتمین سالگرد ازدواج است. اسم الماس از لغت یونانی آداماس گرفته شده که به معنای تسخیر ناپذیری و عشق ابدی تلقی می شود.
پیرامون واژه الماس
ریشهٔ واژهٔ فارسی الماس، واژهٔ یونانی ἀδάμας adamas پنداشته شده است. واژهٔ یونانی مذکور به معنی «تسخیرناپذیر» است و معنی «الماس» نیز میدهد. پتار اسکوک (en) تغییر معنایی از «تسخیرناپذیر» به «الماس» را نامحتمل میداند و معتقد است معنی «الماس» در این واژهٔ یونانی، و نیز واژهٔ فارسی الماس، از یک زبان سامی است (مقایسه کنید با واژهٔ اکدی باستان elmēšu، به معنی یک سنگ گرانبها، احتمالاً کهربا).
خواص متمایز الماس
الماس در بین جامدات در دمای ۲۵ درجه بالاترین رسانایی گرمایی را دارد. (هدایت گرمایی آن ۵ برابر مس است)
الماس مادهٔ نوری ایدهآلی است که توانایی انتقال طیف نوری فروسرخ تا فرابنفش را دارا است.
شاخص بازتابش بسیار بالایی دارد.
خواص نیمهرسانایی قابل توجهی دارد. شکست الکتریکی آن بطور متوسط ۵۰ برابر نیمهرساناهای متداول است.
در برابر تابش نوترونی بهشدت مقاوم است.
سختترین مادهٔ شناخته شدهاست.
در مجاورت هوا روانی طبیعی فوقالعادهای دارد (مانند تفلون)
استحکام و صلبیت بسیار بالایی دارد.
با وجود این خواص منحصربهفرد، قیمت بالای آن جلوی کاربرد گستردهٔ آن را میگیرد و دانشمندان به دنبال پیدا کردن روشهای تازه برای سنتز آن هستند.
تولید الماس
الماس بطور طبیعی تحت فشارهای زیاد اعماق زمین و در زمانی طولانی شکل میگیرد. اما در آزمایشگاه میتوان به کمک دو فرایند مجزا در زمانی بسیار کوتاهتر الماس تولید کرد. فرایند فشار بالا _ دما بالا (HP HT) اساساً تقلیدی است از فرایند طبیعی شکلگیری الماس در حالی که فرایند رسوب گیری بخار شیمیایی (به انگلیسی: Chemical Vapor Deposition)، دقیقاً خلاف آن عمل میکند. در واقع CVD بجای وارد کردن فشار به کربن برای تولید الماس با آزاد گذاشتن اتمهای کربن به آنها اجازه میدهد با ملحق شدن به یکدیگر به شکل الماس در آیند. (لوزی یا مربعی شکل)
این دو تکنیک برای اولین بار در دهه ۱۹۵۰ کشف شدند. به گفته باتلر که هفده سال روی تولید الماس با استفاده از تکنیک CVD کار کردهاست «از آنجا که پیشگامان تولید الماس بدون فشار بالا در دهه ۱۹۵۰ با تمسخر سایرین از میدان به در شدند. تکنولوژی CVD هنوز دوران کودکیاش را سپری میکند.» هر دو فرایند قادرند با سرعتی خیره کننده الماسهایی با کیفیت جواهر تولید کنند، اما در نهایت این فرایند CVD است که بخاطر کنترل ساده ناخالصی و اندازه محصول برای تکنولوژیهای الکترونیکی مناسبترین خواهد بود.
فرایند CVD با قرار دادن ذره بسیار کوچکی از الماس در خلأ آغاز میشود. سپس گازهای هیدروژن و متان به محفظه خلأ جریان مییابند. در ادامه پلاسمای تشکیل شده باعث شکافته شدن هیدروژن به هیدروژن اتمی میشود که با متان واکنش میدهد تا رادیکال متیل و اتمهای هیدروژن بوجود آیند. رادیکال متیل نیز به ذره الماس میچسبد تا الماس بزرگ شود. رشد الماس در تکنیک CVD، فرایندی خطی است، بنابراین تنها عوامل محدودکننده اندازه محصول در این روش بزرگی ذره ابتدایی و زمان قرار دادن آن در دستگاه است.
به گفته دیوید هلیر (D. Hellier)، رئیس بخش بازاریابی کمپانی ژمسیس، «فرایند HP HT نیز با ذره کوچکی از الماس آغاز میشود. هر ذره الماس در محفظههای رشدی به اندازه یک ماشین رختشویی، تحت دما و فشار بسیار بالا درون محلولی از گرانیت و کاتالیزوری فلزی غوطهور میشود. در ادامه تحت شرایط کاملاً کنترل شدهای این الماس کوچک به تقلید از فرایند طبیعی، مولکول به مولکول و لایه به لایه شروع به رشد میکند.»
گر چه جنرال الکتریک در تولید الماسها به این روش پیشگام است و الماسهای ساخته شده با تکنیک HP HT را برای مصارف صنعتی به بازار عرضه میکرد اما تا پیش از آنکه کمپانی ژمسیس با سادهسازی این فرایند امکان تولید نمونههایی با کیفیت جواهر را فراهم کند، هرگز آن الماسها به عنوان سنگهای قیمتی به فروش نرسیده بودند.
در واقع الماسهای زینتی مصنوعی بخش کوچک و در عین حال پر سودی از صنعت الماس را تشکیل میدهند. این الماسهای رنگی که در مقایسه با همتاهای بیرنگ شان فوقالعاده کمیاب و در نتیجه بسیار گران بها ترند با توجه به نوع ناخالصیها در رنگهای گوناگون از سرخ و صورتی گرفته تا آبی، سبز و حتی زرد روشن و نارنجی تولید میشوند. در واقع این الماسها میتوانند چنان کیفیت بالایی داشته باشند که حتی ماشینهای ساخته شده برای تشخیص سنگهای مصنوعی از طبیعی در تفکیکشان از یکدیگر دچار مشکل شوند، همانطور که امروزه برخی از بزرگترین الماس فروشان در صنعت نیز به زحمت از پس آن بر میآیند.
شباهت فوقالعاده نمونههای مصنوعی و طبیعی باعث شدهاست تا تاجران الماس برای تشخیص الماسهای رنگی مصنوعی از سنگهای طبیعی دست به دامن آزمایشگاههای الماس بلژیک و دیگر نقاطی شوند که بطور سنتی عهدهدار تجزیه و تحلیل و تأیید الماسها از نظر بزرگی قیراط، رنگ و شفافیت هستند.
مراکز تجارت الماس
آنتورپ در کشور بلژیک یکی از مهمترین مراکز تجارت الماس در دنیاست و «روزانه ۲۰۰ میلیون دلار الماس به این شهر وارد یا از آن خارج میشود».
انواع الماس
الماس طبیعی
هنوز اساساً تنها منبع جواهرات بوده و بالاترین بها را دارد.
الماس سنتزی فشار بالا
سهم گستردهای از بازار صنعت را به خود اختصاص دادهاست. به عنوان ساینده و ابزار برشی و ماشینکاری به کار میرود.
الماس سیویدی (CVD)
پتانسیلهای زیادی برای کاربرد در صنعت دارد ولی هنوز بصورت آزمایشگاهی تولید میشود.
کربن شبه-الماس (DLC)
اخیراً تولید شده اما دارای کاربردهایی در زمینهٔ ابزار نوری دقیق است.
ناخالصیها
خواص الماس شدیداً به ناخالصیها وابستهاست. حتی وجود مقادیر جزئی ناخالصی مانند نیتروژن میتواند خواص آن را بسیار تغییر دهد.
انواع ناخالصیها
الماس چه به صورت سنتزی و چه به صورت طبیعی هرگز به شکل کاملاً خالص نیست. این ناخالصیها را میتوان به دو دسته تقسیم کرد:
ناخالصیهای شبکه
این نوع ناخالصیها در شبکهٔ الماس به جای یکی از اتمهای کربن قرار میگیرند و با اتمهای مجاور تشکیل پیوند میدهند.
آدخال
این ناخالصیها ذرات مجزایی هستند که شبکه را برهم زده و بخشی از آن نمیشوند. این ناخالصیها معمولاً سیلیکاتهای آلومینیوم، سیلیکاتهای منیزیم یا سیلیکاتهای کلسیم هستند.
دو ناخالصی مهم در الماس نیتروژن و بور هستند. این دو عنصر همسایههای کربن در جدول تناوبی بوده و به علت داشتن شعاع اتمی کوچک و متناسب، به خوبی در شبکهٔ کریستالی الماس جایگزین میشوند.
بزرگترین الماسها
بزرگترین سنگ قیمتی کشف شده الماس ۳۱۰۶ قیراطی کولینان است که در سال ۱۹۰۵ در آفریقای جنوبی کشف شد و به ۹ قطعه جدا برش یافت که بسیاری از آنها در جواهرات سلطنتی انگلیس به کار رفتهاند.
دومین الماس بزرگ جهان در یکی از معادن بوتسوانا در نوامبر ۲۰۱۵ توسط شرکت کانادایی لوکارا دایاموند کشف شد. این سنگ قیمتی ۱۱۱۱ قیراطی از معدن کارووی واقع در ۵۰۰ کیلومتری شمال گابورون، پایتخت بوتسوانا استخراج شد و بزرگترین الماس کشف شده در بوتسوانا و همچنین بزرگترین الماسی بهشمار میرود که در بیش از یک قرن گذشته کشف شده است. همزمان دو سنگ الماس سفید دیگر به وزن ۸۱۳ و ۳۷۴ قیراط، در معدن کارووی استخراج شدند.
الماسهای خونین
«الماسهای خونین» اصطلاحی است در رابطه با تجارت الماس که به آن دسته از الماسهایی که در مناطق جنگی و در اردوگاههای کار اجباری استخراج و به فروش میرسند، گفته میشود. سود حاصل از فروش این الماسها توسط جنگسالاران معمولاً برای تأمین نیازهای مالی گروههای شورشی و به منظور خرید اسلحه و تأمین نیاز تسلیحاتی مورد استفاده قرار میگیرد.
فیلم سینمایی الماس خونین محصول هالیوود به این موضوع پرداخته است.
ارزش الماس:
واقعیت هایی که درباره الماس نمیدانید
الماس از کربن خالص تشکیل شده و سیستم تبلور آن کوبیک است. وزن مخصوص الماس ۳.۵ ضریب شکست آن ۲.۴۲ و سختی آن در مقیاس موس ، مساوی ۱۰ است. الماس به رنگهای مختلف پیدا می شود. الماس با سنگهای کیمبرلیتی که از اعماق زیاد منشا گرفته اند، همراه است.الماس
الماس از جمله سنگ های محبوب در سراسر دنیا محسوب می شود و می توان آن را نماد عشق و ازدواج نیز نامید زیرا بسیاری از حلقه های ازدواج به الماس مزین هستند.
این سنگ های زیبا و درخشان هزاران سال است که مورد توجه انسان قرار دارند و دلیل گران قیمت بودنشان نیز، نادر بودنشان نسبت به دیگر سنگ های رایج در جواهرسازی است. نکته جالب در مورد این سنگ قیمتی این است که از کربن به دست می آید و این چنین درخشان و زیباست.
نکات جالب دیگر نیز در رابطه با این جواهر وجود دارد که از شما دعوت می کنیم برای آگاهی از آن ها در ادامه با ما همراه باشید.
الماس به اندازه ای که تصور می کنید هم کمیاب و نادر نیست
الماس به آن حدی که تصور می کنید کمیاب و ارزشمند نیست، اما به دلیل بالا بودن میزان تقاضا برای آن، گردانندگان اصلی بازار جهانی همانند DeBeers آن را با قیمت های گزاف در اختیار جواهرسازها قرار می دهند.
آیا تاکنون نام «لوسی» به گوشتان خورده؟
بزرگ ترین الماس جهان در حال حاضر در کهکشان معلق است و Lucy نام دارد. بیتل ها هم در یکی از آهنگ های خود به آن اشاره کرده اند:«لوسی در آسمان با الماس».
یک فضانورد در سال ۲۰۰۴ میلادی، یک الماس کیهانی به وسعت ۴ هزار کیلومتر که متشکل از کربن کریستالیزه شده است را کشف کرد که ۵۰ هزار سال نوری از زمین فاصله دارد.
الماس می تواند در رنگ های گوناگون موجود باشد
صرف نظر از رنگ سفیدِ شفاف و براق که همه ما آن را دیده و می شناسیم، باید بدانید که این سنگ قیمتی در رنگ های صورتی، آبی، بنفش، قرمز، نارنجی یا هر رنگ دیگر که تصور کنید موجود است. دلیل به وجود آمدن این رنگ ها، تزریق کمی ناخالصی به سنگ است. این کار ارزش و بهای زیادی دارد و به آن الماس های «فانتزی» می گویند.
الماس به هیچ عنوان گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری نیست
اگر به دنبال سرمایه گذاری مالی به واسطه خرید طلا و جواهر هستید، باید اشاره کنیم که سنگ های قیمتی، به ویژه الماس ها بدترین گزینه برای این امر محسوب می شوند زیرا شما با قیمت بالا آن ها را خریداری کرده و با قیمت بسیار کمی می توانید بفروشید. ارزش الماس در هنگام فروش بسیار کمتر از زمان خرید است.
هند، نخستین کشور سازنده تجاری الماس محسوب می شود
هندی ها ۲۴۰۰ سال پیش برای نخستین بار الماس را کشف کردند. به همین دلیل، در حال حاضر به عنوان برترین سازنده تجاری الماس در جهان به شمار می روند. البته پس از دهه ۱۷۳۰ میلادی که این سنگ در آمریکای جنوبی نیز کشف و به مرحله تولید رسید، هند بازار جهانی را در دست داشت. پیش از قرن ۱۸ میلادی، بیشتر الماس های جهان فقط از هند استخراج می شد.
راز استفاده از الماس برای حلقه های ازدواج و نامزدی
ماکسیمیلیان، آرشی دوک (در طبقه بندی اشرافی در اروپا جایگاهی پایین تر از شاه و بالاتر از دوک) اتریش نخستین مردی بود که با یک حلقه الماس نشان از دختر موردعلاقه خود به نام مری بورگاندی خواستگاری کرد. این حلقه از قطعات تخت الماس روی انگشتر تشکیل شده بود که شکل M داشتند.
الماس محکم ترین عنصر جهان نیست
تاکنون همه تصور می کردیم که الماس سخت ترین عنصر طبیعت محسوب می شود اما فیزیکدانی به نام «ناتالیا دوربرووینسکایا» و همکارانش با فشرده سازی مولکول های فولرین کربن و حرارت دادن آن ها به طور همزمان، ردیف های متصل به نام Aggregated Diamond Nanorods تولید کرده اند که ۱۱ درصد از الماس مستحکم تر است. البته الماس هنوز هم به عنوان سخت ترین عنصر موجود در طبیعت است که می توان در زمین یافت.
بزرگ ترین سنگ الماس
بزرگ ترین سنگ الماس کشف شده در آفریقای جنوبی بوده و قبل از پولیش کردن ۳,۱۰۶٫۷۵ قیراط وزن داشته است. به این الماس Cullinan Diamond لقب داده بودند.
الماس در قعر زمین وجود دارد
الماس در فاصله حدود ۲۰۰ کیلومتری از سطح زمین قرار دارد و فقط از طریق فوران های آتشفشانی به سطح می آیند. اما برای پیدا کردن آن ها نیز کارگران باید مقدار زیادی خاک برداری کنند که این امر ممکن است به زمین ها آسیب رسانده، موجب انسداد رودخانه ها شده یا به قطع درختان جنگل منجر شود.
شما می توانید انسان را به الماس تبدیل کنید
یک شرکت سوئیسی برای حفظ خاطره عزیزان درگذشته، ایده جالبی را پیاده سازی کرده است. به این صورت که وی را به سنگ الماس تبدیل کرده و روی انگشتر خود همه جا همراه داشته باشید. برای این منظور، پس از سوزاندن جسد فرد درگذشته، خاکستر وی را فشرده سازی کرده و با آن، الماس مصنوعی می سازند.
معدن بزرگ Mir
معدن بزرگ Mir در صربستان روسیه به قدری بزرگ است که می تواند یک جریان هوای شدید ایجاد کند به گونه ای که توان مکش هلی کوپتر به داخل این معدن را داشته باشد.
الماس سنگ متولدین ماه فروردین است
کسانی که به طالع بینی اعتقاد و باور دارند، بد نیست بدانند که سنگ الماس برای متولدین فروردین خوش شانسی می آورد.
اماراتی های مردم بسیار ثروتمندی هستند که پروژه های عظیم و منحصربه فردی را در شهر دبی پیاده سازی می کنند. پس از ساخت دستگاه خودپرداز طلا در این شهر زیبا، اکنون کارت های اعتباری به همراه الماس بر روی آن نیز ارائه می شود که بدون شک فقط فوق پولدارها می توانند آن را سفارش دهند.
یک سفر به آمریکا داشته باشید!
در یکی از پارک های ایالت متحده آمریکا، یک معدن الماس عملیاتی وجود دارد که گردشگران می توانند خودشان به شخصه به جست و جوی الماس پرداخته و هر آنچه را که پیدا می کنند برای خود بردارند.