آشنایی با اعیاد مسلمانان در همه کشورهای جهان

همانطور که می دانید همه مسلمانان جهان در همه کشورها اعیاد مخصوصی دارند. مانند عید قربان، عید فطر، عید غدیر، عید مبعث و … . برای آشنایی با اعیاد مسلمانان در همه کشورهای جهان این بخش گهر را بخوانید. در ادامه مطالبی در مورد اعیاد بزرگ مسلمانان و انواع عیدهای مسلمانان جهان می خوانید.

آشنایی با اعیاد مسلمانان در همه کشورهای جهان

اعیاد مسلمانان

اعیاد بزرگ مسلمانان: عید قربان (اضحی)

تاریخ عید قربان: 10 ذی حجه

عید قربان یکی از اعیاد بزرگ اسلامی است و دارای منزلتی والا نزد عموم مسلمانان است.

عید قربان روز خجسته و مبارکی است که مسلمانان به حج رفته، پس از تمام شدن اعمال حجشان، قربانی می کنند و پس از قربانی آنچه بر آنان در حال احرام حرام شده بود، حلال می گردد، لذا آن روز را عید تلقی می کنند; عیدی که پس از انجام وظایف سنگین حج، به عنوان جایزه الهی و رهایی از احرام پیش می آید. و هم چنین این روزبرای سایر مسلمانان جهان نیز عید است و احترام ویژه دارد. متاسفانه در ایران چندان به این دو عید بزرگ اسلامی (فطر و قربان) اهمیت نمی دهند، هرچند پس ازانقلاب اسلامی، با برگزاری مراسم نماز عید با آن شکوه و جلال، به آن جلوه ای ویژه بخشیده و حقش را ادا کرده و شایان تقدیر است ولی باز هم امید است از این روزشریف و عید اسلامی، تجلیل بیشتری به عمل آید.

به هر حال امروز روز گرفتن جایزه از خدای منان است، روزی است که باید در آن آهنگ گناه نشود و انسان های مؤمن، با استفاده از چنین روز باعظمتی که درهای بهشت بر رویشان گشوده می شود و باب رحمت الهی باز می گردد، دست های آلوده از گناه خویش را به سوی آسمان بلند کنند و با تضرع و زاری، به پیشگاه رحمان و رحیم، درخواست مغفرت و آمرزش نمایند و حاجت های فردی و نیازهای اجتماعی و گروهی خود را با امیداستجابت و روا شدن، بطلبند و بسیار عبادت و نیایش کنند. و قربانی در این روزاگر برای زائران خانه خدا واجب است، برای سایر مسلمانان نیز سنت موکد است و برآن تاکید فراوان شده است.

در روایت های مکرری نقل شده که در روز عید اضحی قربانی کنید تا گرسنگان وبیچارگان از خوردن گوشت سیر شوند; آنان که روزها بلکه ماه ها توان خریدن یک کیلوگوشت برای خانواده خویش را ندارند، در این روز فرخنده که برای همگان عید است وبسیار خجسته و مبارک است، آنان نیز خوشحال گردند و از خوردن گوشت حلال، بی منت،سیر شوند.

و امروز روز «تکبیر» است; تکبیری گویا، کوبنده، محکم و بامحتوا; تکبیری که بازتابش کاخ ستمگران را به لرزه درآورد و قلب ستم دیدگان را شاد سازد; تکبیری که بیگانگان را برای همیشه از ضربه زدن به ایران اسلامی، نومید گرداند و سرانجام تکبیری که به دنیا اعلام کند: ما با تکیه بر «قاصم الجبارین » از هیچ قدرتی ترس و واهمه نداریم و اگر روزی دشمنان اسلام در پی یورش به خاک ما یا هجوم به فرهنگ اسلامی ما برآمدند یا آهنگ حمله به ما را داشتند، با همین ندای ملکوتی که شاه رااز ایران بیرون انداخت و در مزبله تاریخ سرنگون ساخت، از خود و سرزمین خود وناموس و مقدسات خود و انقلاب خونبار خود، مردانه و شجاعانه، دفاع می کنیم و به خواست خداوند پیروزی و سربلندی از آن امت ما و شکست و سرافکندگی از آن دشمنان اسلام است.

دنیا بداند که ملت ایران با «تکبیر» زنده است و با تکبیر در صحنه، پاینده است و با تکبیر بر دشمنان می تازد و با تکبیر کشورش را می سازد.

اعیاد بزرگ مسلمانان: عید غدیر

تاریخ عید غدیر: ۱۸ ذی‌الحجه سال ۱۰ هجری قمری

عید غدیر ، عید الله الاکبر و عید آل محمد و ارزشمندترین و والاترین عید اسلامی است. هیچ روزی در طول سال، فرخنده تر و مبارک تر از این روز مقدس نزد شیعیان اهل بیت نیست. امام صادق سلام الله علیه می فرماید:

«ان یوم غدیر خم بین الفطر و الاضحی و الجمعه کالقمر بین الکواکب…» روزعید غدیر خم در میان سه عید فطر و قربان و جمعه، مانند درخشندگی ماه در میان ستارگان است. چه تعبیر ظریفی امام دارد که عید غدیر را تشبیه به ماه کرده است ودیگر اعیاد را به ستاره; زیرا در این روز بزرگ بود که خداوند اعلام کرد: امروزدین را بر شما تکمیل کردم و نعمتم را بر شما به اتمام رساندم «اءلیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا». نعمت بزرگ اسلام که ازهر نعمتی ارزنده تر و گران بهاتر است، کامل نمی شود و محقق نمی گردد جز با ولایت علی علیه السلام «و مانودی بشی ء مثل ما نودی بالولایه ».

محب الدین طبری از علمای بزرگ اهل سنت نقل می کند که رسول خدا(ص) فرمود: «اذاجمع الله الاولین و الاخرین یوم القیامه و نصب الصراط علی جسر جهنم، لم یجزها احدالا من کانت له براءه بولایه علی بن ابی طالب ».

در روز قیامت که خداوند تمام مردم را جمع می کند و صراط بر پل دوزخ زده می شود،هیچ کس از آن نمی گذرد جز کسی که با ولایت علی ابن ابی طالب، گذرنامه بی زاری وبرائت از جهنم را داشته باشد.

ولایت علی(ع) همان دین حنیف است که فرمود:

«فاقم وجهک للدین حنیفا فطرت الله التی فطر الناس علیها».

پس ای پیامبر (همراه با پیروانت) به سوی آیین پاک اسلام روی آور که فطرت الهی است و مردم بر آن مفطور شده اند.

و ولایت علی همان طریقه و روش صحیح زندگی است که اگر مردم آن روش را برگزینند،خداوند در روز رستاخیز، از آب گوارای حوض کوثر به دست علی علیه السلام سیرابشان می گرداند. «و ان لو استقاموا علی الطریقه لاسقیناهم ماء غدقا».

و ولایت همان نعمتی است که حتما از آن سؤال می شود که با آن چگونه رفتار کردید«ثم لتساءلن یومئذ عن النعیم ».

آلوسی، مفسر بزرگ اهل سنت در تفسیر کبیر روح المعانی پس از ذکر آیه شریفه «وقفوهم انهم مسئولون » و آنان را متوقف کنید و ایست بدهید که مسئولیت دارند وباید پاسخگو باشند، در ذیل تفسیر این آیه، اقوال گوناگونی را نقل می کند و سپس نتیجه می گیرد و می گوید:

«سزاوارترین و صحیح ترین سخن این است که در آن روز از عقاید و اعمال انسان سؤال می شود و از همه مهم تر و عظیم تر، قطعا ولایت علی کرم الله وجهه است ».

و در این روز بزرگ که یادآور نصب و تعیین امیرالمؤمنین به دست مبارک رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و به امر پروردگارش است، باید این فطرت الهی را در دل ها زنده کرد و پرده های ظلمت و جهالت و تارهای نادانی و غفلت را ازدیدگان غافلان برداشت تا بر طریقه حق پایدار گردند و به صراط مستقیم الهی روی آورند و دینشان کامل شود.

مفضل از امام صادق علیه السلام می پرسد: مولای من! آیا به من دستور می دهی که این روز را روزه بداریم؟

حضرت پاسخ می دهد: «ای و الله ای و الله انه الیوم الذی نجی فیه ابراهیم من النار فصام لله شکرا لله عزوجل ذلک الیوم، و انه الیوم الذی اقام رسول الله اءمیرالمؤمنین علما و ابان فضله و وصیته، فصام ذلک الیوم، و ذلک یوم صیام وقیام و اطعام الطعام و صله الاخوان و فیه مرضاه الرحمن و مرغمه الشیطان ».

آری، به خدا قسم آری، به خدا قسم! این همان روزی است که خداوند، حضرت ابراهیم را از آتش رها ساخت، پس او به شکرانه این لطف الهی، این روز را روزه گرفت. و همانا این روز، روزی است که رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله وسلم امیرالمؤمنین علیه السلام را بر مردم نصب کرد و بزرگواری و فضلش رانمایان ساخت و او را وصی و جانشین خود قرار داد، پس او هم در این روز، روزه گرفت و این روز، روز روزه گرفتن و دعا کردن و مسلمانان را اطعام نمودن و به دیدار برادران دینی رفتن است و در این روز، رضایت خدای رحمان به دست می آید وبینی شیطان به خاک مالیده می شود (مایوس می گردد).

امام صادق علیه السلام اعمال عید غدیر را در چهار چیز خلاصه می کند:

1- صیام: در برخی روایات وارد شده که روزه این روز برابر است با صد بار حج و صد بار عمره. و در روایت دیگری، کفاره شصت سال گناه است. پس حتما برادران وخواهران به این فضیلت بسیار مهم توجه کنند و حتما آن را روزه بدارند.

2- قیام: اصطلاحا قیام بر عبادت و زنده نگه داشتن این یوم الله با مناجات ودعا و استغفار، اطلاق می شود ولی ممکن است قیام کنایه از استقامت و پایداری درراه حق و قیام در برابر دشمنان اسلام و مسلمین و مبارزه با طاغوت ها و ستم پیشگان باشد.

بهر حال خود قیام علیه باطل و جهاد در راه خدا، نیز یک عبادت بزرگ است بلکه از اهم فرائض و واجبات است.

3- اطعام الطعام: مهمانی کردن و اطعام نمودن برادران باایمان از ویژگی های تمام اعیاد به ویژه این عید بزرگ است که بر آن تاکید شده است. و قطعا خرسندنمودن مؤمنین، از برترین عباداتی است که رضایت پروردگار را به دنبال دارد.

4- صله الاخوان: احسان و نیکی به برادران مؤمن و دید و بازدید و زیارت آنان پیوسته از اعمال بسیار پسندیده و نیکو است ولی در این روز، تاکید بر آن شده است. در روایت دارد که هر وقت با برادر مومنی دیدار کردید، برای تهنیت به اوبگویید: «اءلحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمؤمنین والائمه علیهم السلام » سپاس و حمد خدای را که ما را جزء تمسک جویان به ولایت امیرمومنان ودیگر امامان درود خدای رحمان بر آنان قرار داد.

فرا رسیدن این اعیاد بزرگ اسلامی را به مقام شامخ ولی الله الاعظم ارواحنالتراب مقدمه الفداء، علمای اعلام، مقام معظم رهبری، ملت بزرگ ایران و عموم مسلمانان و شیعیان و پیروان امامان، تبریک و تهنیت عرض نموده، از خدای بزرگ خواهانیم ما را جزء شیعیان و ولایت پذیران واقعی قرار دهد.

اعیاد بزرگ مسلمانان: عید مبعث

تاریخ عید مبعث: ۲۷ رجب سال ۴۰ عام الفیل

روز مبعث بر پایهٔ باورهای اسلامی و به استناد تاریخ دین اسلام، روزی است که محمد، پیامبر اسلام، به درجه پیامبری برگزیده شد. مسلمانان معتقدند او در غار حرا، توسط جبرئیل و از سوی الله به پیامبری نایل آمد و مأمور شد که چندخداپرستی و بت‌پرستی را از زمین بردارد و خداپرستی را رواج دهد و پیام وحی را به مردم برساند. محمد در این زمان چهل سال داشت و در مکه زندگی می‌کرد.

عید مبعث در باور شیعیان

بر اساس باور شیعیان، محمد ابن عبدالله در روز ۲۷ رجب سال ۴۰ عام الفیل، (سال ۱۳ پیش از هجرت) مبعوث شد. شیعیان این روز را جشن می‌گیرند و در روایات اسلامی اعمال مستحبی برای روز مبعث پیش بینی شده‌است. دعا، نماز و غسل مستحب از اعمال این روز است. البته در پاره‌ای از روایات شیعه نیز بعثت محمد در ماه رمضان ذکر شده مانند روایت عیون الاخبار شیخ صدوق که متن آن اینگونه است که: وقتی شخصی به نام فضل از امام رضا می‌پرسد که چرا روزه فقط در ماه مبارک رمضان فرض شد و در سایر ماه‌ها فرض نشد؟ در پاسخ او گفت: «لان شهر رمضان هو الشهر الذی انزل الله تعالی فیه القرآن…» تا آنجا که گفت: «… و فیه نبی محمد صلی الله علیه و آله‌» یعنی بدان جهت که ماه رمضان همان ماهی است که خدا قرآن را در آن نازل فرمود و همان ماهی است که محمد در آن به نبوت برانگیخته شد که چون مخالف با روایات دیگر شیعه در اینباره بوده است؛ محمد تقی مجلسی احتمال تقیه در آن داده، و یا فرموده که باید حمل بر برخی معانی دیگری جز معنای بعثت اصطلاحی شود، زیرا تاریخ بیست و هفتم ماه رجب به نظر او نزد علمای امامیه مورد اتفاق و اجماع بوده و گفته است: «… و علیه اتفاق‌الامامیة‌».

عید مبعث در باور اهل سنت

در نزد اهل سنت تاریخ دقیق بعثت پیامبر اسلام مشخص نیست؛ ولی بعضی معتقدند که این واقعه در شب ۲۱ ماه رمضان بوده‌است. به دلیل نامعلوم بودن تاریخ، مبعث نزد اهل سنت جشن گرفته نمی‌شود.

اعیاد بزرگ مسلمانان: عید فطر

تاریخ عید فطر: 1 شوال (آخر ماه رمضان)

عید فطر روز اول ماه شوال و در پایان ماه رمضان است. عید فطر از مهم‌ترین جشن‌ها و اعیاد مسلمانان است. در کشورهای اسلامی، عید فطر از جمله اعیاد بسیار مهم محسوب می‌شود و معمولاً با تعطیلی رسمی همراه است. در این روز، روزه حرام است و مسلمانان نماز عید برگزار می‌کنند.  پرداخت زکات فطره در این روز بر مسلمانان واجب است. در این روز اهمیت پیوندهای اجتماعی بیش از پیش نمایان می‌گردد و جامعه در جهت عاری شدن از فضای دو قطبی فقیر و غنی پیشروی می‌کند به گونه ای که اساس توزیع ثروت بر پایه عدل و انصاف خواهد بود پرداخت زکات فطره به نوعی توجه دین به پیوند عبادت با روابط اجتماعی را نشان می‌دهد. در ایران از سال ۱۳۹۰ با تصویب مجلس شورای اسلامی و تأیید شورای نگهبان عید فطر دو روز (روز عید و روز بعد) تعطیل است.

تعیید عید فطر

از آن‌جایی که شرط اعلام ماه شوال با رویت هلال ماه به وقوع می‌پیوندد. همواره در کشورهای مسلمان، بر حسب موقعیت مکانی آن کشور، رویت هلال ماه اول ماه شوال و روز عید فطر متغیر است به صورتی که ممکن است به طور مثال در عربستان سعودی روز دوشنبه روز عید اعلام شود اما در ایران روز سه شنبه روز عید فطر اعلام شود.

عید فطر در فقه شیعه

در فقه شیعه ماه نو و تعیین عید فطر از جهت مصداقی جنبه تقلیدی صرف ندارد. از طریق رویت توسط خود شخص یا دو نفر عادل یا به دلیل شیاع یا سی روزه شدن ماه رمضان ثابت می‌شود. بیشتر مراجع حکم حاکم شرع را نیز در این زمینه ملاک می‌دانند مگر اینکه فرد مطمئن باشد که حاکم شرع اشتباه کرده است. بیشتر مراجع اثبات ماه نو برای شهرهای هم افق نیز سرایت می‌دهند. بعضی مراجع رویت هلال را تنها از طریق چشم غیرمسلح ملاک می‌دانند نه با دوربین و تلسکوپ و بعضی دیگر خیر.

بعضی از مراجع تقلید و علمای شیعه معتقدند تعیین عید فطر بر عهده حاکم شرع است و پیروی از آن بر تمام شیعیان حتی مراجعی که نسبت به آن علم ندارند (رؤیت ماه جدید برای آنها ثابت نشده) لازم است. هر چند اگر فردی مطمئن شود که آن روز آخر ماه رمضان و یا دوم ماه شوال است شرعاً نمی‌توان او را از عمل به علم خود بازداشت.

عید فطر در ایران

گفتنی است در ایران بطور عمده تعیین عید فطر بر عهده حاکم شرع است و پیروی از آن طبق نظر بعضی مراجع تقلید و علمای شیعه، بر تمام شیعیان حتی مراجعی که نسبت به آن علم ندارند لازم است. مراجع تقلید هم که نظرشان متفاوت است که اخبار لازم و فوری را به اطلاع مقلدان خود می‌رسانند.هر چند اگر فردی مطمئن شود که آن روز آخر ماه رمضان و یا دوم ماه شوال است از دیدگاه شرعی نمی‌توان او را از عمل به علم خود بازداشت.

عید فطر در فقه سنی

در کشور عربستان سعودی به عنوان مهم‌ترین کشور سنی مذهب، این وظیفه را شورای عالی قضایی عربستان سعودی که مهم‌ترین مرجع اسلامی و تصمیم‌گیری است بر عهده دارد. معمولاً سایر کشورهای عربی و اسلامی منطقه نیز با پیروی از روز خاصی که توسط شورای عالی قضایی عربستان سعودی تعیین شده، آن روز را به عنوان روز عید فطر اعلام می‌کنند. در تمامی کشورهای اسلامی گذشته از نوع حکومت مشخص کردن عید فطر بر مبنای شروع ماه شوال و از همه مهمتر رویت هلال شوال معین می‌شود.