بازار کار رشته تربیت بدنی چطوره؟ جزییات کامل

بازار کار رشته تربیت بدنی یکی از دغدغه های خانواده ها در زمان انتخاب رشته تحصیلی برای فرزندانشان است. رشته تحصیلی تربیت بدنی در مقاطع مختلف دارای گرایش های مختفی است که متناسب با آن شغل آینده فردِ متقاضی آن رشته هم تقریبا محدود و مشخص می شود. در این مطلب سعی کرده ایم تا به صورت کامل شرایط ورود به رشته تربیت بدنی را برای شما تشریح کنیم تا متناسب با آنها بتوانید بازار کار در این رشته را هم بشناسید.

رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی

شرایط ورود به رشته تربیت بدنی

در ابتدا به معرفی رشته تربیت بدنی و گرایش های مختلف آن در مقاطع مختلف تحصیلی در ایران و سایر کشورهای جهان می پردازیم. سپس به بازار احتمالی کار برای فارغ التحصیلان گرایش های مختلف را مورد بحث قرار داده ایم. بحث را اندکی به سمت و سوی درآمد در این رشته هم می کشانیم.

معرفی رشته تربیت بدنی

ماهیت:

رشته تربیت بدنی می‌تواند مورد علاقه برخی دانش‌آموزان که از توانائی جسمانی و سابقه ورزشی خوبی برخورد دارند، واقع شود و می تواند به عنوان یک انتخاب قرار گیرد.

جاذبه‌های این رشته به کلاس های علمی و ظهور آن ها در کلاس بسیار عملی آن است.

سلامت بدن و ورزیدگی آن از بسیاری جهات بر روی سلامت روان اثر می گذارد و ظرفیت انجام کار و تولید افراد جامعه را بالا برده و کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشد.

گرچه مسئله اشتغال فارغ‌التحصیلان این رشته آنقدر مهم است که باید از شعار دوری نمائیم ولی ما باید به این فرهنگ برسیم که هر جنب و جوش نامش ورزش نیست و حرکات خودسرانه می تواند به انسان آسیب برساند، گرچه در کوتاه مدت متوجه آسیب نشویم .

روش زندگی در جهان بطور کلی تغییر نموده و تحرک و پویایی به ایستایی تبدیل شده است، تغذیه روش نامناسب پیدا کرده و سوخت و ساز بدن دچار نقصان شده و این رویه حتی در کشورهای جهان سوم نیز شکل جدی به خود گرفته پشت میزنشینی، و ساعت های متوالی کار با کامپیوتر و نابودی و آلودگی زیستگاه های طبیعی، انسانها را با تهدید جدی روبرو کرده و ذهن و روحی خسته و درمانده را برای او به ارمغان آورده است حتی سرگرمی ها او نیز کمتر نشانه ای از تحرک و پویایی دارد.

و این در حالی است که موج بیماری کودکان و نوجوانان را نیز در برگرفته و با توجه به این وضعیت است که رشته تربیت بدنی و علوم ورزش اهمیت ویژه ای پیدا کرده است. تاثیر مثبت فعالیت های بدنی و حرکات ورزشی می تواند آرامش عصبی – روانی انسان را تامین کند، بدن او را تقویت کند و از پیامدهای ویرانگر و زیانبار استرس ها کاسته و جامعه را بسوی اعتدال و شادابی نسبی رهنمون نماید.

دانشجویان این رشته در طی دوران تحصیل با آمادگی جسمانی، آناتومی، روانشناسی عمومی، تغذیه و بهداشت مواد غذایی، فیزیولوژی، تاسیسات و اماکن ورزشی، آزمون های ورزشی آشنا شده و در تمرینات عملی ورزش های فوتبال، والیبال، ژیمناستیک، بدمینتون، شنا شرکت می کنند.

کسانی که دوره کارشناسی تربیت بدنی و علوم ورزشی را به پایان می رسانند می توانند علاوه بر تدریس دروس تربیت بدنی در مدارس و مراکز آموزشی بکار کارشناسی تربیت بدنی در سازمانهای دولتی، فدراسیون های ورزشی و نهادهای انقلابی و همچنین خدمت در مراکز ورزشی و درمانی جانبازان و معلولین بپردازند.

رشته تربیت بدنی مناسب چه کسانی است؟

اگر فردی با روحیه ورزشی هستید یا در گذشته ورزشکار بوده‌اید، می‌توانید به صورت علمی نیز این رشته را فرا بگیرید. همچنین اگر به آزمایشگاه‌های فیزیولوژی و رفتار حرکتی علاقه دارید و از لحاظ روحی و جسمانی آماده شرکت در کلاس‌های تئوری و عملی در طول روز هستید این رشته برای شما مفید است.

اگر به دنبال مربیگری در رشته‌های مختلف ورزشی هستید (جهت مربیگری در هر رشته‌ ورزشی، مربی مربوطه باید لیستی از دروس تربیت بدنی را مطالعه کند و آزمون دهد. ضمنا دانشجویان دوره کارشناسی تربیت بدنی نیز برای مربیگری می‌توانند از نیمسال پنجم تقاضا دهند.) و در واقع، در این رشته طیف گسترده‌ای از ورزش‌ها به همراه نحوه داوری و مربیگری آن‌ها را فراخواهید گرفت.

گرایش‌های رشته تربیت بدنی برای ادامه تحصیل چه هستند؟

در حال حاضر دوره کارشناسی به دو بخش علوم انسانی و علوم زیستی تقسیم شده است و در بعضی دانشگاه‌ها به صورت تک‌گرایشی و با نام تربیت بدنی عمومی ارائه می‌شود. در گذشته نیز بعضی از دانشگاه‌ها سه گروه فیزیولوژی ورزشی، مدیریت ورزشی و رفتارحرکتی داشتند.

در دوره کارشناسی ارشد، رشته‌های مدیریت ورزشی (اماکن و تاسیسات ورزشی، بازاریابی ورزشی، رویدادهای ورزشی، رسانه، اوقات فراغت و ورزش‌های تفریحی)، رفتارحرکتی (یادگیری حرکتی، کنترل حرکتی، آموزش تربیت بدنی)، فیزیولوژی ورزشی (فیزیولوژی فعالیت بدنی و تندرستی، فیزیولوژی ورزشی‌ کاربردی، فیزیولوژی فعالیت ورزشی محض، فیزیولوژی فعالیت ورزشی بالینی و تغذیه ورزش)، آسیب‌شناسی و حرکات اصلاحی (آسیب‌شناسی، حرکات اصلاحی، امدادگر ورزشی)، روانشناسی ورزشی و بیومکانیک ورزشی وجود دارند. بستگی به تعداد اعضای هیئت ‌علمی هر دانشکده تربیت بدنی نیز تعداد گروه‌های موجود در آن متغیر است.

توانایی های لازم:

دانشجوی این رشته باید از کودکی ورزشکار باشد. چون یکسری از مهارت های پایه ای را مثل ژیمناستیک و یا دومیدانی که نیاز به هماهنگی کامل عصب و عضله دارد، نمی توان در بزرگسالی فراگرفت. در ضمن افرادی که از کودکی اهل ورزش هستند، انگیزه ی بیشتری برای فراگیری مطالب علمی و عملی از خود نشان می دهند. گفتنی است که قد آقایان داوطلب رشته تربیت بدنی باید حداقل ۱۶۵ سانتی متر و خانم ها ۱۵۸ سانتی متر باشد (قهرمانان تیم ملی از شرط یاد شده مستثنی هستند) و حداقل دید چشم آنها باید ۷ از ۱۰ باشد. گفتنی است که این رشته بصورت نیمه متمرکز دانشجو می گیرد. یعنی در یک آزمون عملی مهارت، آمادگی و توانایی جسمی دانشجویان سنجیده می شود.

امکان ادامه تحصیل در رشته تربیت بدنی در خارج از کشور به چه صورت است؟

تربیت‌بدنی از رشته‌های زیرمجموعه متفاوتی تشکیل شده است که هر کدام گرایش‌های متفاوتی دارند و در کشورهای دیگر، وسعت رشته‌ها بالاتر است. هرچند رشته تربیت بدنی رشته‌ای شناور محسوب می‌شود و از اکثر رشته‌ها می‌توان به آن وارد شد. در صورتیکه به هر دلیلی تمایل به گذراندن دروس کارشناسی تربیت‌بدنی ندارید و قصد ادامه تحصیل ارشد یا دکتری در خارج از کشور (مثل آلمان) را دارید می‌توانید با خواندن همان زبان (آلمانی) در دانشگاه، وارد کشور مقصد (آلمان) شوید و در هر رشته‌ای ادامه تحصیل بدهید. اما به طور کلی این رشته در دنیا طرفداران زیادی دارد و حتی گرایش ورزش‌های الکترونیکی (بازی‌های کامپیوتری) نیز در اکثر نقاط جهان وجود دارد.

دروس دانشگاهی رشته تربیت بدنی تا چه میزان نیازهای بازار کار را مرتفع می‌کنند؟

علاوه بر گذراندن دروس، جهت ورود به رشته مربیگری، نیاز به حضور در دوره‌های فشرده مربیگری همان رشته یا داوری آن خواهید داشت. در این رشته بیشترین نیاز، کارآموزی و تجربه است. اما در گرایش‌هایی مانند فیزیولوژی بهتر است از آکادمی‌های تربیت‌بدنی استفاده کنید.

دروس آزمایشگاهی در هر گرایش می‌تواند به تنهایی یک عنوان شغلی باشد و در اکثر کشورها پرکاربرد است بنابراین با انجام یک پروژه یا پایان‌نامه مناسب با موضوعات معرفی شده از سازمان‌های مختلف، می‌تواند شروعی بر فعالیت‌های کاری باشد. البته درس کارورزی برای کمک به این مورد در نظر گرفته شده است.

بازار کار و موقعیت شغلی فارغ التحصیلان رشته تربیت بدنی و علوم ورزشی در کشور

کسانی که دوره کارشناسی تربیت بدنی و علوم ورزشی را به پایان می رسانند می توانند علاوه بر تدریس دروس تربیت بدنی در مدارس و مراکز آموزشی بکار کارشناسی تربیت بدنی در سازمانهای دولتی ، فدراسیونهای ورزشی و نهادهای انقلابی و همچنین خدمت در مراکز ورزشی و درمانی جانبازان و معلولین بپردازند.

فارغ التحصیل تربیت بدنی همچنین می تواند به عنوان مربی و مسوول ورزش در وزارتخانه ها و بعضی از وزارتخانه ها که بخش تربیت بدنی دارند، فعالیت کند. همچنین می تواند در ساخت وسایل و البسه ورزشی مشاور یک طراح باشد. چون نظرات یک کارشناس ورزشی نقش موثری در بهبود وسایل ورزشی دارد. در کل فارغ التحصیل این رشته اگر فرد فعالی باشد، هیچ وقت بیکار نمی ماند چون می تواند به عنوان مربی در باشگاههای ورزشی آزاد فعالیت کند و یا به عنوان مربی، کارشناس یا مربی بدنسازی جذب وزارتخانه ورزش و جوانان(سازمان تربیت بدنی)شود.

در ادامه بازار کار این رشته باید بگویم اگه کسی زرنگ باشه بیکار نمی ماند، ساده ترین کار این است که با کارت های مربیگری که بدست میاورید میتوانید در انواع باشگاه ها ورزشی مشغول به کار و یا اینکه کارشناس تربیت بدنی ارگان‌ها و سازمان های مختلف شوید. (کارشناس تربیت بدنی همه ی کارهای مربوط به حوزه ی تربیت بدنی در سازمان ها رو انجام میدهد) و یا میتوانید به عنوان معلم ورزش مدارس(در مقاطع ابتدایی؛راهنمایی و متوسطه پسرانه و دخترانه مشغول به کار شوید و یا در بخش های مدیریتی باشگاه های و هیات های مختلف مشغول به خدمت به کشور عزیزمان شوید .یا اصلا خودتان یه باشگاه فرهنگی – ورزشی راه‌اندازی کنید و یا اینکه مربی و یا روانشناس ورزشی یک تیم باشگاهی بشید.

در مورد بازار کار گرایش های مختلف هم باید بگویم که در حد کارشناسی در کشور ما چندان تفاوتی ندارد و این گرایشی بودن بیشتر در مقطع کارشناشی ارشد(فوق لیسانس) میتواند مفید باشد. مگر اینکه در شرایط خاصی سازمانی نیاز به لیسانس(کارشناس) تربیت بدنی و علوم ورزشی با گرایش خاص داشته باشد.

بازار کار و موقعیت شغلی فوق لیسانس (کارشناسی ارشد)گرایش مدیریت ورزشی تربیت بدنی

۱– عضویت در هیات علمی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور و تدریس دروس تخصصی نظری و عملی تربیت بدنی در مقاطع کاردانی و کارشناسی(فوق دیپلم و لیسانس)

۲– تدریس درس تربیت بدنی و ورزش عمومی(تربیت بدنی ۱ و ۲ ) دانشجویان دانشگاهها و موسسات آموزش عالی دانشگاههای دولتی؛پیام نور؛غیرانتفاعی؛جامع علمی کاربردی و آزاد اسلامی؛اموزشکده سما

۳- برنامه ریزی و مدیریت آموزشی در تربیت بدنی دانشگاهها و مراکز آموزش تربیت بدنی

۴- تدریس دروس نظری و عملی اختصاص ورزش در دوره های تربیت مربی ورزش

۵- برنامه ریزی و مدیریت در تربیت بدنی سازمانهای ورزشی کشور نهادهای انقلابی و بخش خصوصی

۶- انجام تحقیق در مسائل تربیت بدنی و ورزش در مراکز تحقیقی و دانشگاهها

۷- تدریس در موسسات آموزش عالی برای تربیت متخصصان و معلمان تربیت بدنی در سطح کارشناسی

۸- تدریس درس مدیریت ورزشی در دوره های کاردانی و کارشناسی

۹- تدریس در کارگاه های آموزشی مدیران ورزشی

۱۰– اداره امور و کارشناسی سازمانهای ورزشی دولتی – خصوصی

۱۱- اداره امور و کارشناسی فدراسیونها و هیئت ها و انجمن های ورزشی

۱۲- سرپرستی تیم ها و کاروانهای ورزشی

۱۳- اداره و کارشناسی اماکن ورزشی

۱۴– مشاوره و همکاری با موسسات آموزشی، سازمانها و فدراسیونها ، هیئت ها و پایگاه های ورزشی در برنامه ریزی فعالیتهای بدنی کارکنان

۱۵- پژوهش و تحقیق در شاخه های مختلف مدیریت ورزشی

۱۶- تربیت کارشناس تربیت بدنی در حیطه مدیریت

۱۷-راهنمایی و برنامه ریزی برای آشنایی مربیان و ورزشکاران با اصول مدیریت ورزشی

۱۸-استخدام در اداره تربیت بدنی وزارتخانه آموزش و پروش کشور

۱۹-استخدام در وزارتخانه ورزش و جوانان و ادارات کل ورزش و جوانان استانها و شهرستانها

۲۰-استخدام در سازمان صدا وسیما ؛به عنوان گوینده؛مجری و یا کارشناس برنامه های ورزشی رادیو و تلویزیون کشور

بازار کار گرایش فیزیولوژی ورزشی رشته تربیت بدنی:

۱- تدریس مسائل فیزیولوژی، علم تمرین، تغذیه و ورزش

۲- تحقیق در زمینه مسائل فیزیولوژی ورزش، علم تمرین ، تغذیه و ورزش

۳- برنامه ریزی و تجویز تمرینات ورزشی به منظور افزایش توانمندی های جسمانی حرکتی افراد عادی ، آسیب دیده و …

۴- برنامه ریزی و تجویز تمرینات ورزشی خاص برای رشته های مختلف ورزشی و تنظیم رژیم های غذایی ویژه

۵- مشاوره و همکاری با موسسات آموزشی، سازمانها و فدراسیونها ، هیئت ها و پایگاه های ورزشی در برنامه ریزی فعالیتهای بدنی کارکنان

بازار کار گرایش رفتار حرکتی:

۱- تحلیل وضعیت مربوط به رشد در کودکان و نوجوانان

۲- تحلیل وضعیت مربوط به یادگیری و اجرای مهارتهای حرکتی در کلیه رده های سنی

۳- شناخت اثرات روانشناختی فعالیتهای ورزشی و همچنین شناخت ویژگی های روانی ورزشکاران وشیوه های بهبود مهارت روانی

۴- درک اهمیت تحقیق در رفتار حرکتی روی فرایند تدریس – یادگیری

۵- تدریس دروس یادگیری حرکتی، رشد و تکامل حرکتی در دوره های پایین تر و دوره های مربیگری

۶- پژوهش در شاخه های مختلف رفتار حرکتی

گرایش حرکات اصلاحی و آسیب شناسی ورزشی :

۱- تدریس درس آسیب شناسی ورزشی، معلولین ، کمکهای اولیه

۲- تدریس درس حرکت درمانی در دوره های پایین تر

۳- تدریس حرکات اصلاحی و معرفی رشته تربیت بدنی، نوتوانی ورزشی در دوره های کاردانی و کارشناسی

۴- راهنمایی و برنامه ریزی برای استفاده از ورزش در جهت حفظ سلامت عمومی و کمک به بیماران و معلولین

۵- راهنمایی و برنامه ریزی برای آشنایی مربیان و ورزشکاران به اصول علمی و تکنیکی ساده در کنترل و پیشگیری از آسیبهای ورزشی

۶- تربیت کارشناس تربیت بدنی در حیطه آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی

۷- غربال گری و راهنمایی در زمینه ناهنجاری های اسکلتی – عضلانی در کلیه اقشار جامعه بویژه دانش آموزان

در ادامه به صورت گزینه ای موقعیت های شغلی یک دانش آموخته و کارشناسی ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی را برایتان نام می بریم.

* راه انداری باشگاه فرهنگی _ ورزشی

* مربی و روانشناس تیم های باشگاهی

* معلم ورزش در مدارس

* داوری مسابقات ورزشی و…

در آمد رشته ی تربیت بدنی چقدر است؟

در واقع رشته تربیت بدنی مانند سایر رشته ها درآمد خود را دارد و نمیتوان به صورت ثابت برای این رشته درآمدی در نظر گرفت . لازم به ذکر است که برخی از فارغ التحصیلان این رشته و همچنین مربیان تمام وقت کارمی کنند و برخی به صورت پاره وقت فعالیت می کنند و در کنار شغل های دیگری نیز دارند، اما در مجموع فرصتهای شغلی و درآمد این حرفه بسته به نوع ورزش متفاوت است.

ما سعی کرده ایم تا در این مطلب به صورت کامل رشته تحصیلی تربیت بدنی و بازار کار و گرایش های تحصیلی مختلف آن در مقاطع مختلف را مورد بررسی قرار دهیم. امیدواریم توانسته باشیم بخشی از دغدغه ذهنی شما در این خصوص را برطرف کرده باشیم.