رشته طراحی داخلی و دکوراسیون یکی از رشته های جدید است که چند سالی است وارد دانشگاه ها شده است. برای آشنایی با این رشته این بخش گهر را بخوانید چرا که به معرفی رشته طراحی داخلی و دکوراسیون می پردازیم.
معرفی رشته طراحی داخلی و دکوراسیون
طراحی داخلی، مجموعه‌ای از طرح های به هم پیوسته و متنوع است؛ که محیط داخلی یک ساختمان را به فضایی که برای یک فعالیت انسانی خاص مناسب است، تبدیل می کند. طراحی داخلی، فرآیند طراحی کامل نمای داخلی یک فضا، با در نظر داشتن مواردی مثل طراحی کف، پنجره‌ها، درها، دیوارها، نورپردازی، اثاثیه و دیگر بخش هاست. هدف از طراحی داخلی، عموما فراهم کردن محیطی راحت و از منظر زیبایی شناسی فضایی دلپذیر است؛ که خواسته‌ها و انتظارات صاحب آن را برآورده می کند. در واقع شغل طراحی داخلی ترکیبی از هنر و مهندسی است.
طراح داخلی، کسی است که چنین پروژه‌ای را رهبری می‌کند. شغل طراحی داخلی حرفه‌ای چند وجهی است. به این ترتیب که طراح باید بهترین روش را برای دستیابی به اهداف پروژه مورد نظر، بیاید؛ با صاحبان پروژه تماس برقرار کند و به مدیریت و اجرای طرح بپردازد. طراح به هنگام طراحی فضای داخلی دو مورد را باید در نظر بگیرد: کاربرد آن فضا، احساس و تأثیری که می خواهد آن فضا بر استفاده کننده داشته باشد.
طراح داخلی وضعیت داخلی ساختمان را طراحی و سازماندهی می کند. این ساختمان ها می تواند خانه های شخصی، ادارات و شرکتها، هتل ها، رستوران ها و مغازه ها باشند.
یک طراح داخلی باید مهارت های خلاقانه و عملی خوبی داشته باشد. او باید به خوبی بتواند با دیگران ارتباط برقرار کرده و توان عالی در سازماندهی کارها داشته باشد. طراحان داخلی باید در دیگر زمینه‌های مرتبط، مثلا کف سازی یا قوانین محلی ساختمان سازی که ممکن است تصمیم گیری‌های آن ها را تحت تاثیر قرار دهند، نیز اطلاعاتی داشته باشند.
ساعت کاری طراح داخلی معمولا زیاد ولی نامنظم است. حتی در شب ها و تعطیلات هم باید گاهی سرکار خود باشد. محل کار اصلی طراح داخلی در دفاتر کاری است که امور اداری و کارهای طراحی را در آن انجام می دهد. ولی بیشتر زمان کاری خود را در محل مشتریان می گذراند.
در ادامه با وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازارکار و فرصت شغلی، میزان درآمد طراح داخلی و برخی طراحان داخلی معروف و مشهور آشنا می شوید.
وظایف طراح داخلی
- ملاقات با مشتریان برای آگاهی از نیازها و نظرات آنها
- ایجاد طرح ها مطابق با نیاز مشتریان، بودجه آنها و نوع ساختمان
- تهیه طرح اولیه برای نشان دادن به مشتریان
- مشاوره دادن به مشتریان در خصوص رنگ ها، پارچه ها، وسائل و مبلمان
- ایجاد طرح های نهایی با کمک برنامه های کامپیوتری
- مشخص کردن زمان بندی و تخمین هزینه های پروژه
- تهیه مبلمان، پارچه ها، کف پوش ها و پوشش دیوارها در صورت لزوم
- نظارت بر نصب و اجرای طرح ها
- بازدید از پروژه برای اطمینان از رضایت داشتن مشتری
طراح داخلی معمولا افرادی را برای انجام کارها در ساختمان ها استخدام کرده و خود بر آنها نظارت دارد.
مهارت و دانش مورد نیاز
- خلاقیت – یکی از مهم ترین عوامل موثر در یک طراحی داخلی خوب است. طراح داخلی باید ازخلاقیت خود در تطبیق مناسب ویژگی های کاربا نیاز مشتری استفاده کند.
- مهارت عالی در سازماندهی – در شغل طراحی داخلی عوامل زیادی دخیل هستند که باید مد نظر قرار بگیرند تا کار به خوبی انجام شود. مثلا در یک خانه مسکونی باید با سازنده کف پوش ها، نقاش، پرده دوز و بسیاری افراد دیگر ارتباط برقرار کرده و کارهای آنها را مطابق با طرح خود، برنامه ریزی و سازماندهی کند.
- مهارت مدیریت پروژه – برای کنترل و مدیریت عوامل مختلف از جمله دوزنده و نصاب پرده ها، نصاب کف پوش، نصاب در، پنجره و…
- مهارت طراحی و مدل سازی کامپیوتری – به دلیل اینکه بخش اعظم طراحی بوسیله نرم افزارهای کامپیوتری انجام می گیرد.
- آگاهی از مقررات ایمنی و ساختمان – برای رعایت آنها در طراحی و اجرای پروژه و جلوگیری از بروز هر گونه مشکلی برای مشتری
- اطلاع از محصولات، مواد و تجهیزات مرتبط به کار خود که در بازار موجود است.
- مهارت ارتباطی موثر برای همکاری با تامین کنندگان، پیمانکاران و مشتریان
- توانایی یافت راه حل های عملی برای مسائل و مشکلات احتمالی
- توانایی کنترل هزینه ها و انجام کار در چارچوب بودجه معین شده توسط مشتری
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل طراحی داخلی
داشتن دانش معماری داخلی در کنار عواملی مانند علاقه، ذوق هنری، تجربه و غیره، برای موفق شدن در شغل طراحی داخلی لازم و ضروری است. برای کسب این دانش علاقه مندان می توانند در رشته های طراحی داخلی یا معماری داخلی تحصیل نمایند.
دانش آموزان علاقه مند پس از گذراندن سال اول متوسطه می توانند وارد شاخه کاردانش شده و در رشته طراحی معماری داخلی تحصیل کنند و در صورت علاقه در دانشگاه نیز وارد شوند.
در کنار همه این موارد آموزشگاه های آزاد زیادی هستند که دوره های تخصصی طراحی داخلی را برگذار می کنند. آنهایی که نمی خواهند در طراحی داخلی تحصیل کنند، ولی به شغل طراحی داخلی علاقه دارند، می توانند این دوره ها را بگذرانند.
البته بدیهی است در شغل طراحی داخلی مانند هر شفل هنری دیگر، داشتن تحصیلات در کنار استعداد و تخصص برای موفق شدن ضروری است.
بازار کار و آینده شغلی طراحی داخلی
طراح داخلی می تواند در شرکت های مشاوره طراحی کار کند. همچنین می تواند به صورت مستقل کارکرده و یا به صورت پروژه ای با شرکت های طراحی قرارداد ببندد. در صورت داشتن تجربه بیشتر، می تواند به کارهایی مانند طراحی صحنه تئاتر، طراحی نمایشگاه ها و غیره بپردازد. به دلیل کمبود اساتید معماری داخلی در دانشگاه های کشور، افراد علاقه مند به تدریس، می توانند با ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، جذب دانشگاه ها شوند.
در خصوص وضعیت بازار کار و فرصت های شغل طراح داخلی آمار دقیقی در دسترس نیست. حوزه طراحی داخلی و دکوراسیون در منازل، شرکت ها و غیره، در سال های اخیر از سوی مردم مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. به دنبال آن بازار کار بهتری نیز پیش روی طراحان داخلی خواهد بود. البته با توجه به رقابت شدید در این شغل، افرادی که دانش، تخصص، مهارت و تجربه لازم و کافی را دارند، می توانند در این بازار کار موفق شده و درآمد خوبی کسب کنند.
شغل طراحی داخلی در ایران با مسایل و مشکلاتی روبرو است که برخی از آنها عبارتند از :
۱- تعداد دانشگاه های اندک و ظرفیت محدود آنها در جذب دانشجو در رشته معماری داخلی
۲- کاربردی نبودن دروسی که در دانشگاه ها در رشته معماری داخلی تدریس می شود که منجر به نبود مهارت کافی در فارغ التحصیلان آن می شود.
۳- حضور تعداد زیادی افراد غیرمتخصص در شغل طراحی داخلی و ارائه کارهایی با کیفیت پایین – این امر منجر به محدود شدن فرصت های شغلی برای طراحان داخلی مجرب شده و سطح و کیفیت عمومی کارها را کاهش می دهد.
۴- تقلیدی بودن بسیاری از طرح ها و الگوهای مورد استفاده در شغل طراحی داخلی و بومی نبودن آنها
۵- عدم درک کافی مردم از اهمیت طراحی داخلی منازل، شرکت ها و غیره و تاثیرات مثبت آن در زندگی و کارشان
وضعیت استخدام این شغل در برخی کشورهای جهان به شرح زیر است :
آمریکا – میزان رشد استخدام در شغل طراحی داخلی در بین سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ در آمریکا، ۱۹ درصد ( بیشتر از رشد متوسط همه مشاغل، ۱۴ درصد) پیش بینی شده است.
استرالیا – در بازه زمانی ۵ سال گذشته میزان استخدام شغل طراحی داخلی در مقایسه با متوسط همه مشاغل (۱۰٫۲ درصد)، ۸۹٫۳ درصد رشد داشته است. پیش بینی می شود در سال های آتی رشد متوسطی را داشته باشد.
میزان درآمد طراح داخلی
در خصوص میزان درآمد طراح داخلی در ایران آمار درستی در دسترس نمی باشد. به طور کلی میزان درآمد طراح داخلی به تخصص، مهارت و تجربه او بستگی دارد. طراحانی که در شرکت های خصوصی استخدام شده اند، درآمدهای متفاوتی دارند. طراح داخلی که خود یک شرکت مستقل راه اندازی می کند، درآمدش به میزان فعالیت و تعداد سفارشاتی که از مشتریان می گیرد، وابسته است.
میزان درآمد طراح داخلی در برخی کشورهای جهان عبارتند از :
آمریکا – میزان متوسط درآمد سالانه در سال ۲۰۱۰ برای شغل طراحی داخلی ، ۴۶٫۲۸۰ دلار (متوسط درآمد همه مشاغل ۳۳٫۸۴۰ دلار) و مطابق با آخرین آمارها در سال ۲۰۱۳، ۴۷٫۶۰۰ دلار بوده است.
استرالیا – میزان متوسط درآمد سالانه شغل طراحی داخلی حدود ۵۲٫۰۰۰ دلار ( قبل از کسر مالیات) می باشد.
انگلستان – میزان متوسط درآمد سالانه شغل طراحی داخلی برای افراد تازه کار بین ۲۳٫۰۰۰ تا ۳۱٫۰۰۰ دلار، برای افراد با تجربه ۴۱٫۰۰۰ دلار و برای طراحان ارشد بیش از ۶۸٫۰۰۰ دلار می باشد.
برخی از طراحان داخلی معروف و موفق
پرویز پرگاری : فردی ایرانی و از مشهورترین طراحان داخلی جهان و دارنده شرکت شخصی طراحی داخلی در آمریکا
جولی اندرسون : طراح داخلی موفق و موسس شرکت طراحی مجدد اندرسون. او روش استفاده از وسایل قدیمی مشتریان، به جای خرید وسایل جدید و گران، در طراحی جدید منزل یا محل کارشان را مطرح و مورد استفاده قرار داد.
آوا رفیعی : دانشجوی انصرافی رشته طراحی داخلی و طراح داخلی موفق ایرانی .
