اگر خودتان یا اطرافیان تان در پیاده روی اربعین شرکت کرده اید پس حتما باید یک سری نکات و راهنماها را بدانید. گهر در این بخش دانستنی های مفید در مورد پیاده روی اربعین را شرح می دهد.
دانستنی های مفید در مورد پیاده روی اربعین
آماده شدن 3 روزه گذرنامه
براي سهولت و تسريع امور زائراني كه قصد سفر به عراق را دارند حداكثر ظرف 72 ساعت از زمان تحويل مدارك به دفاتر پليس +10 براي صدور گذرنامه وقت لازم است.
البته بايد زائران بدانند که پليس مهاجرت و گذرنامه همانند سنوات گذشته با تمام توان و ظرفيت در خدمت زائران اربعين حسيني خواهد بود و در صورت ازدحام و شلوغي زياد، بنا بر صلاحديد مسئولان ذيصلاح،خدمات رساني همانند سال گذشته در روزهاي تعطيل هم صورت مي‌پذيرد.
گذرنامه‌ها را تمديد كنيد
اين مهم را بايد در نظر داشت؛ كساني كه قصد سفر به كربلا و نجف را دارند؛ هر چه زودتر اقدام به گرفتن گذرنامه كنند. البته منعي نيز براي خروج زوار ايراني به عراق در صورتي كه گذرنامه آنها معتبر باشد، وجود ندارد.
معمولا دولت‌ها يكسري ملاحظاتي براي مدت اعتبار گذرنامه اتباع خارجي كه به كشور آنها وارد مي‌شوند، در نظر دارند كه دولت عراق هم از اين قاعده مستثني نيست؛ پيشنهاد مي‌شود دارندگان گذرنامه ايراني كه مدت اعتبار گذرنامه شان كمتر از 6 ماه است، براي تعويض گذرنامه‌هاي خود اقدام كنند.
اين در حالي است كه هزينه گذرنامه نسبت به سال قبل افزايش نداشته و ميزان افزايشي كه در رسانه‌ها اعلام شده، مربوط به گذرنامه‌هاي صادره كنسولي است؛ همچنين مبلغ عوارض خروج، نسبت به سال گذشته تغييري نكرده است.
به زائران توصيه مي‌شود به صورت گروهي مسافرت كنند تا سفر مطلوب و ايمن تري را پيش رو داشته باشند، اما سفر انفرادي نيز امكان پذير است.
بدون گذرنامه خدماتي ارائه نمي‌شود
بي شك خروج از كليه مبادي مرزي صرفاً با در دست داشتن اصل گذرنامه و رواديد معتبر مقدور است و هيچ گونه خدماتي به كساني كه فاقد گذرنامه و رواديد هستند، ارائه نخواهد شد و اينكه افراد مي‌توانند با كارت ملي و غیره از كشور خارج شوند، صحت نداشته و شايعه اي بيش نيست.
از طرف ديگر در اربعين امسال پيش بيني شده براي جلوگيري از بروز هر گونه ازدحام و شلوغي صف؛ در مرز شلمچه، گيت‌ها، افزايش يابد؛ براي خدمات رساني بهتر به زوار و جلوگيري از افزايش ازدحام آنها، نيروي انتظامي‌با بكارگيري حداكثري كاركنان در مرز و نيز تمام توان و ظرفيت خود آماده خدمت رساني به زائران عزيز است.
البته با آموزش كاربران در مرزها و همچنين افزايش سطح آگاهي زائران در مبادي ورودي و خروجي به صورت اطلاع رساني در قالب بنر و بروشور، شبكه‌هاي اجتماعي و غیره از بروز شلوغي‌هاي نا به جا، پيشگيري‌هاي لازم را خواهيم داشت.
مرزهاي زمين و هوايي، ميزبان زائران
علاوه بر اينكه در صورت برقراري پرواز توسط شركت‌هاي هواپيمايي منعي براي اعزام زائران به صورت هوايي وجود ندارد؛ تردد زائران كنگره عظيم اربعين از مبادي ورودي و خروجي مرزهاي زميني مهران – شلمچه و چزابه، قطعي است.
با توجه به اينكه بخش عمده اي از بار مسافري به مرز زميني مهران اختصاص مي‌يابد؛ پيشنهاد مي‌شود زائران گرامي‌جهت سهولت در تردد از مرزهاي ديگر از جمله مرز زميني شلمچه استفاده كنند.
البته بايد تاكيد كنيم، با وجود برخي از مواردي كه اين روز‌ها مطرح مي‌شود، تا اين لحظه هيچ تصميمي در خصوص خروج زوار اربعين حسيني با استفاده از خودروهاي شخصي خود به سمت كشور عراق گرفته نشده است.
تلاش پليس براي تامين حداكثري امنيت زائران
پليس با استفاده از همه نيروها و امكانات و تجهيزات خود در راستاي تامين امنيت مرزها و زائران تلاش مي‌كند تا سفري امن و ايمن را در پيش داشته باشند. افزايش گيت و افسران كنترل گذرنامه در مرز و نيز كنترل و دقت بيشتر در نحوه ورود و خروج زائران از تهديدات احتمالي جلوگيري مي‌شود.
در مرزهاي زميني مهران و چزابه تعداد گيت‌ها يا ايستگاه‌هاي ايست بازرسي نسبت به سال گذشته افزايشي نداشته است؛ البته گيت‌هاي موجود در آن دو مرز جواب گو هستند و در مرز زميني شلمچه با افتتاح سالن جديد مسافري خيلي از مشكلات رفع خواهد گرديد.
لازم به ذكر است، به منظور اطلاع رساني دقيق در خصوص اخبار و اطلاعات مربوط به اربعين حسيني و در جريان قرار گرفتن زائران از روند امور، طرحي به عنوان “راديو اربعين” وجود داردكه در صورت راه اندازي، اطلاع رساني دقيق و در كنار آن از ساير منابع و رسانه‌هاي گروهي و شبكه‌هاي مجازي اطلاع رساني خواهد شد.
توصيه‌هاي پليس به زائران عتبات عاليات
– از تحويل گذرنامه و مدارك هويتي و كارت ملي به افراد ناشناس در هنگام اعزام به عتبات عاليات، جدا پرهيز شود؛ در صورت مفقود شدن مدارك مذكور، مراتب را در اولين فرصت به مراجع ذيصلاح اعلام و تقاضاي المثني كنند تا ضمن پيشگيري از سوءاستفاده احتمالي افراد سود جو، مسئوليتي متوجه زائر عزيز نشود.
– در حفظ و نگهداري اسناد مسافرتي از جمله گذرنامه، رواديد، قبض عوارض خروج از كشور، بليت تردد و غیره دقت داشته باشند و از همراه داشتن گذرنامه جز در موارد ضروري اجتناب كنند.
– با توجه به اينكه صدور گذر نامه المثني به جاي گذرنامه مفقود و مخدوش مستلزم بررسي و انجام تشريفات اداري طولاني است لذا زائران بايستي در حفظ و نگهداري آن نهايت دقت را داشته باشند.
– هنگام ثبت نام جهت تورهاي سياحتي و اعزام به عتبات عاليات، صرفاً از آژانس‌هاي معتبر سياحتي و زيارتي كه داراي مجوز سازمان حج و زيارت مي‌باشند، استفاده شود.
– زائران به تاريخ اعتبار گذرنامه و “درج ” ورود و خروج از كشور هنگام تردد از مرزهاي زميني كشور،(بالانس امهار تردد)،دقت لازم را داشته باشند.
– در حفظ و نگهداري”مانيفست”بيانيه‌هاي پخش شده بين زائران عتبات عاليات و رواديدهاي دسته جمعي كوشا باشند.
– هوشياري و دقت نظرمسافران و زوار عتبات عاليات به هنگام مسافرت به خارج از كشور مانع از بروز اتفاقات ناگوار مي‌شود البته از به همراه داشتن زيور آلات، ارز اضافي، مدارك شخصي وغیره خودداري كنند.
– برخي از كشورهاي عربي قرصهاي اعصاب، فنوباربيتال، واليوم و… را مواد مخدر تلقي كرده و مانند مصرف كنندگان مواد مخدر با حاملين آنها برخورد قانوني مي‌گردد.
– قابل ذكر است؛ كساني كه در خارج از كشور مرتكب اعمال خلاف قانون از قبيل سرقت،كلاهبرداري،خريد و فروش مواد مخدر، ولگردي، فساد اخلاقي و ساير اعمال خلاف شئونات اسلامي‌مي‌شوند، از خروج مجددشان جلوگيري خواهد شد.
– به زائران عزيز توصيه مي‌شود: احترام به قوانين بين المللي و الزامات داخلي ساير كشورها، از جمله توجه به علايم و تابلوهاي هشدار، عدم عكسبرداري از مناطق طبقه بندي شده كشور مقصد و غیره را در نظر داشته باشند.
– همراه داشتن شماره تماس شخصي، آدرس، تلفن سفارت و نمايندگي‌هاي سياسي جمهوري اسلامي ايران در كشور مقصد، ضروري است.
– زائران محترم هر چه بيشتر رعايت بهداشت فردي و اجتماعي در هنگام برقراري ارتباط با بيگانگان را رعايت كنند تا از انتقال بيماري‌هاي غير بومي و واگير جلوگيري شود البته به منظور تهيه سوغاتي و هدايا حتما از فروشگاه‌هاي معتبر خريداري و از پذيرش بسته و چمدان اشخاص ديگر جدا خودداري شود.
دفتر سخنگوي ناجا در پایان تاكيد كرد: هيچ عنوان خروج زائران بدون گذرنامه امكان پذير نيست و در صورت خروج غير قانوني علاوه بر امكان دستگيري در كشور مقابل در هنگام برگشت نيز با مشكلات جدي در مرز روبرو خواهند شد.
این متن سوال و جواب به سبب استقبال مردم از پیاده‌روی اربعین آماده شده و در طول این مصاحبه نیز سعی شده است که تمامی سوالاتی که ممکن است به ذهن مخاطبینی که برای نخستین بار به پیاده روی اربعین می روند خطور می کند پاسخ داده شود.
از کجا تا کجا باید پیاده برویم؟
زائرین ایرانی معمولاً از نجف تا کربلا را پیاده طی می کنند اما برخی از هیئات مسیر بغداد تا کربلا را طی می کنند. این درحالی است که تمامی ورودی های شهر کربلا میزبان زائرین اربعین حسینی است.
فاصله نجف تا کربلا چقدر است؟
فاصله خروجی شهر نجف تا ابتدای شهر کربلا حدود 80 کیلومتر است.
چه مدت پیاده خواهیم رفت؟
معمولاً این مسافت را در سه روز و دو شب طی می‌کنند. یعنی از صبح زود سه روز مانده به اربعین حرکت کرده و شب اربعین به کربلا می رسند.
آیا حتماً باید کل مسیر را پیاده برویم؟
خیر! هر چند که لحظه رسیدن به کربلا به صورت پیاده لحظه فوق العاده ای است و تجربه طول مسیر باعث می شود خستگی از یاد انسان برود اما اگر زائری به هر دلیل قادر به طی کردن راه به صورت پیاده نباشد، می تواند، به وسیله خودرو هایی که بین راه وجود دارد، بقیه مسیر را با ماشین طی کند. این خودروها را ارتش آماده کرده است و معمولاً زائرین را به صورت گروهی تا کربلا می برند.
آیا در طول مسیر از هم کاروانی ها جدا خواهیم شد؟
بستگی به توافق شما با هم کاروانی هایتان دارد. بعضی از کاروان ها به صورت گروهی حرکت می کنند و تا کربلا با هم می رسند. برخی قرار می گذارند که مثلاً عصر اربعین یا شب اربعین فلان جا حضور داشته باشید.
چه کنیم که در حرکت های گروهی و دسته ای گم نشویم؟
استفاده از پرچمی که به نوعی نشان دسته شما خواهد بود، مطمئناً خوب است اما با توجه به اینکه این پرچم باید نسبتاً بلند باشد تا دیده شود دو تا مشکل اساسی دارد: نخست اینکه کسی که این پرچم را حمل می کند. مطمئناً انرژی زیادی از دست خواهد داد و باید این پرچم دست به دست شود. ثانیاً در طول مسیر تعداد پرچم ها خیلی زیاد است و تقریباً پیدا کردن پرچم کار ساده ای نیست. مگر آنکه رنگ و نوع پرچم خیلی متمایز باشد.
اگر در طول مسیر همراهان مان را گم کنیم چه طوری در آن شلوغی قرار بگذاریم؟
تمام طول مسیر پیاده روی از خروجی نجف تا ورودی کربلا تیر های چراغ برقی وجود که شماره گذاری شده اند. از 1 تا 1460 هر کدام از این تیرها با هم دقیقاً 50 متر فاصله دارند. به نوعی خط نشان هستند که چقدر از مسیر را طی کرده و چه قدر باقی است. معمولاً برای اینکه هم کاروانی ها با هم قرار بگذارند از شماره های این تیرها که سمت چپ یا راست مسیر پیاده روی قرار دارد استفاده می کنند.
آیا خانم ها یا افرادی با سن و سال بالا می توانند این مسیر را طی کنند؟
این سوال معمولاً از آنجا ناشی می شود که گمان می شود تمام این مدت سه روز و دو شب را باید پیاده روی کرد! در حالی که تقریباً هر چند کیلومتر استراحت می کنید و نیاز نیست که تمام این مسیر را به صورت یک نفس پیاده روی کنید. هرچند که ماشین هایی هم بین راه وجود دارد که زائرینی که از ادامه پیاده روی ناتوان شده اند را به مقصد برسانند اما با نگاهی به اطراف خود خواهید دید که جمعیت خانم ها و همچنین افراد مسن کم نیستند، بلکه بعضی از خانم ها با بچه ای در آغوش یا افرادی با معلولیت جسمی این مسافت بلکه بیشتر از آن (از شهرهایی مثل بصره 14 روز پیاده روی تا کربلا) را طی می کنند. در کل حضور در بین جمعیتی که همگی باهم به سمت هدفی خاص در حال حرکت هستند معمولاً طی مسیر را برای انسان راحت می کند. این تجربه را در راهپیمایی های مناسبتی احتمالاً تجربه کرده اید.
امنیت در طول مسیر چگونه است؟ آیا اینکه ما دو شب در طول مسیر هستیم امن هست؟
امنیت بین نجف تا کربلا خیلی خوب است و در سنوات گذشته در این مسیر انفجار یا خرابکاری اتفاق نیفتاده است. هرچند که در مسیر بغداد-کربلا موردهایی از نقض امنیت وجود داشته است. اما مسیر پیاده روی نجف تا کربلا جزء امن ترین مسیرهای منتهی به کربلاست و تقریباً می توان گفت از امنیت شهر نجف و همچنین مسیر آن تا کربلا و شهر کربلا مخصوصاً منطقه ای که اطراف حرمین است خیالتان راحت باشد.
چه کفشی باید بپوشیم؟
حتماً سعی کنید از کفش راحت استفاده کنید اگر کفشتان ذره ای پای شما را اذیت می کند این اذیت در آن حجم پیاده روی خیلی نمود خواهد داشت و مطمئناً در روز آخر که معمولاً پای انسان در اثر یک عکس العمل طبیعی تاول های کوچکی خواهد زد بیشتر اذیت خواهید شد. ذکر دو نکته اینجا ممکن است مفید باشد: 1 عرب ها از دمپایی برای پیاده روی استفاده می کنند. احتمالاً حرکت با دمپایی به مراتب راحتر از کفش نامناسب خواهد بود. 2 معمولاً چند ساعت آخر پیاده روی که نزدیک شهر کربلا خواهید شد به خاطر فشاری که کفش به پا خواهد آورد اکثر مردم پابرهنه راه خواهند رفت. زیرا پابرهنه راه رفتن راحتر از حرکت با کفش نا مناسب است.
ساک هایمان را چه کنیم؟
سعی کنید از کوله پشتی استفاده کنید. راحت ترین نوع بار جهت حمل در این مسافت کوله هایی است که کامل روی دوش قرار می گیرد. در غیر این صورت از ساک های چرخدار که تحمل این مسافت را داشته باشند، استفاده کنید. زیرا اگر چرخ این ساک ها روی آسفالت مسیر حرکت دچار مشکل شود، مطمئناً مجبور به حمل این ساک ها به روش های دیگر خواهید بود که کار را برای پیاده روی دشوار می کند. ممکن است با هماهنگی با دوستانتان کسی راضی شود که ساک ها را با ماشین های عبوری به کربلا ببرد و آنجا منتظر شما باشد! اما سعی کنید تجربه پیاده روی را ولو با حمل ساک دستی از دست ندهید. برخی از اعراب از جعبه های میوه استفاده می کنند و یک سر طنابی را در آن حلقه کرده و سر دیگر در دست می گیرند. با کشیدن این جعبه از نجف تا کربلا هم بار خود را در آن قرار می دهند و در بعضی موارد بچه های خردسال را به وسیله این جعبه ها می کشند.
آیا نیاز به حمل مواد خوراکی داریم؟
خیر! تقریباً می توان گفت همه نوع خوراکی در طول مسیر به صورت رایگان در اختیار است! در خیلی از موارد صاحبان موکب ها (هیئت هایی که بین راه چادر زده اند) به اصرار شما را مجبور می کنند از خوراکی های آنها بردارید.
این موکب ها چیست و چه تعداد در مسیر موکب هست؟
از ابتدای مسیر تا انتهای مسیر تقریباً تمامی طول مسیر به وسیله چادر ها یا سازه هایی تقسیم بندی شده است که هیئت هایی از سراسر عالم مسئولیت این چادر ها را بر عهده دارند! البته قریب به اتفاق این هیئت ها قبیله های عراقی هستند. عراقی ها به هیئت، موکب می گویند.
در این موکب ها چه خبر است؟ و چه خدماتی به زائرین می دهند؟
خدماتی که در این موکب ها داده می شود شامل موارد زیر است:
انواع پذیرایی صبحانه، ناهار و شام. طبیعتاً در این حالت حق انتخاب با شماست که از کدام چادر چه چیزی را برای ناهار یا شام انتخاب می کنید! مثلاً ممکن است جایی به اصرار شما را دعوت به قیمه نجفی کند و چادری دیگر آب گوشت پخته باشد یا حتی در ایستگاهی برای صرف ساندویچ فلافل توقف کنید! حتی تنور هم در کنار راه یافت می شود و همانجا مشغول پخت نان هستند! انواع طعام از ماهی تا انواع ساندویچ و خورشت را می توانید در طول مسیر میل بفرمایید! فرقش با جاهای دیگر دنیا در این نیست که رایگان است بلکه علاوه بر رایگان بودن اصرار صاحب طعام و التماس او برای خوردن حتی یک لقمه از طعامش هر انسانی را منقلب می کند!
انواع میوه. معمولاً میوه ها را در وسط راه پیاده روی به زور به دستتان می دهند!
انواع شیرینی جات. خرما و شیرینی های محلی عراق به وفور در طول مسیر دیده می شود.
انواع نوشیدنی. چیزی که شاید در تمام مسیر به صورت یکنواخت پراکنده شده است چایی شکر معروف عراقی هاست! که در استکان های کمر باریک زائران را برای رفع خستگی و عطش به سوی خود می خواند! علاوه بر چایی قهوه تلخ و آب معدنی و انواع نوشابه هم در طول مسیر توزیع می گردد.
محل خواب و استراحت چگونه است؟
بعضی از موکب ها طوری شرایط موکب را طراحی کرده اند که محل استراحت زائرین باشد. در این موکب ها پتو و بالش و سایر ملزومات یافت می شود و معمولاً در هر ساعتی عده ای در این موکب ها مشغول استراحت هستند.
مشت و مال زائرین! در طول مسیر موکب هایی را خواهید دید که زائرین را مشت و مال می دهند! بعضی توسط دستگاه و بعضی به صورت سنتی و حرفه ای! حتی در مواردی پاهای خسته و خاکی زائرین را به زور می شویند! حتی ناراحت می شوند اگر شما اجازه ندهید که پاهایتان را بشویند!
ایستگاه های امدادی و توزیع دارو و ملزومات پزشکی. در طول مسیر ایستگاههای امدادی تعبیه شده است که اگر مشکلی برای کسی پیش آمد با مراجعه به این ایستگاه ها از خدمات پزشکی بهره مند شود. در طول مسیر هلال احمر ایران نیز ایستگاههایی دارد که به زائرین خدمات می دهد.
ایستگاه های فرهنگی. در این ایستگاه ها بسته های فرهنگی از مداحی تا پوستر و مطالب و بروشور های فرهنگی توزیع می شود.
خدمات متفرقه! برخی از موکب ها دست به نوع آوری زده‌اند و خدماتی به مردم ارائه می کنند که ممکن است مورد نیازشان باشد. مثلاً موکب هایی هستند که خیاط در آنها نشسته و با نخ و سوزن و چرخ خیاطی آماده است، تا مشکل لباس یا کیف دستی شما را برطرف کند! در موکب هایی کفاش نشسته! در موکب هایی برخی با تلفنی در دست التماس می کنند که از تلفن آنها استفاده کنی و با هرجای دنیا که میخواهی تماس بگیری!
در طول مسیر چه نوع لباسی مناسب است؟ آیا گرمای هوا زیاد است؟
با توجه به اینکه هم اکنون اربعین در زمستان قرار دارد گرمای هوا به هیچوجه اذیت کننده نیست و علاوه بر آن در ساعات شب و همچنین صبح هوا خیلی سرد هم خواهد شد. و بهتر آن است که لباس گرم به اندازه کافی بردارید.
آیا برای پیاده روی پول همراهمان باشد؟
معمولاً به خاطر رایگان بودن خدمات در طول این سه روز هزینه ای نخواهید داشت اما مقدار کمی پول هم ضرر نخواهد داشت. بهتر است، از پول ملی خود عراق(دینار عراق) استفاده کنید.
اگر شارژ موبایلم تمام شد چه کنم؟ اصلاً برق وجود دارد یا خیر؟
در طول مسیر موکب هایی هستند (تقریباً هر یک کیلومتر) که در کنار جاده پنل های 15تایی یا 20تایی برق گذاشته اند و زائرین دستگاههای برقی خود را در این پنل برای شارژ و استفاده زده اند.
محل خواب چگونه است؟ و چه نکاتی را باید برای محل خواب در نظر گرفت؟
برای محل خواب طول روز با توجه به وجود خورشید و گرمای نسبی هوا خیلی نکته خاصی وجود ندارد. اما برای خواب پیشنهاد می شود که 1 قبل از ساعت هشت محلی را برای خواب از بین موکب های طول مسیر انتخاب کنید. 2 با توجه به سرمای شب سعی کنید به جای چادر در موکب هایی که ساختمان دارند و گرمتر هستند اطراق کنید. احتمال اینکه بعد از ساعت 11 شب جای گرم و مناسب گیر بیاورید کمی سخت خواهد شد.
ذکر چند نکته در اینجا اهمیت دارد 1 جای خواب مناسب برای خواهران و برادران در طول مسیر وجود دارد، 2 کسی بدون جای خواب نخواهد ماند! چون جا و ملزومات خواب مثل پتو و بالش به اندازه کافی هست فقط باید بتوانید موکبی که هنوز کامل پر نشده را پیدا کنید اگر از خود اهالی بخواهید برایتان معرفی می کنند که کجا هنوز برای خواب جا دارد.
در طول شب شرایط پیاده روی چگونه است؟
معمولاً بعد از ساعت 9 شب مسیر پیاده روی خلوت تر می شود و اکثر موکب داران تا اذان صبح استراحت می کنند اما در این میان کم نیستند موکب دارانی که شب را هم متناسب با سرمای شب خدماتی ارائه می کنند که زائرین شب رو را کمک کند.
به عنوان مثال چایی و شیر داغ و حتی هدبند! برای جلوگیری از سرمای شب در طول شب توزیع می شود و عده ای هستند که ترجیح می دهند تا اذان صبح پیاده روی کرده و بعد از طلوع آفتاب بخوابند.
سرویس بهداشتی و وضعیت بهداشت مسیر چگونه است؟
هرچند که جمعیت زیادی در مدت زمان کوتاهی در این مسیر تردد می کنند اما به لطف اهل بیت(ع) و عشق خدام الحسین(ع) مسیر از لحاظ بهداشتی وضعیت مناسبی دارد و همچنین سرویس های بهداشتی (حمام و توالت) به صورت مرتب توسط خادمان تمیز می شود و اغلب سطح بهداشت در وضعیت نسبتاً خوبی قرار دارد. هرچند پیشنهاد می شود در کوله همراهتان یک صابون داشته باشید.
چه کنیم بیشتر بهره ببریم؟
همانطور که عراقی ها خود را برای پذیرایی از شما از مدت ها قبل آماده می کنند، شما هم برای تاثیر گذاری بیشتر روی آنها و بالا بردن سطح علاقه و همچنین فکر آنها کار کنید. به عنوان مثال تجربه ما در سنوات گذشته نشان داد، بچه هایی که در طول مسیر ایستاده اند و به زائرین نگاه می کنند و گاهی حتی با اصرار به شما خوراکی تعارف می کنند با یک اسباب بازی کوچک یا حتی یک بسته پاستیل چقدر به سر شوق آمده و مطمئناً در دراز مدت تاثیر این حرکت در ذهنشان و تصورشان راجع به شیعیان و حتی ایرانیان چقدر مثبت خواهد بود.
حتی آماده کردن بسته های فرهنگی به زبان های عربی یا انگلیسی و توزیع آن بین مردمی که پیاده می روند تاثیر گذار است. گاهی یک پوستر یا یک عکس کوچک مذهبی با یک جمله عمیق تاثیر شگرفی بر ذهن مخاطب خواهد گذاشت. روی تاثیر گذاری متقابل چه برای موکب داران چه برای سایر زائران از سراسر جهان برنامه ریزی کنید.
اگر در طول مسیر با همکاروانی ها به صورت گروهی اطراق می کنید بهتر است که برنامه ای برای آن محل در نظر بگیرید مثلاً ذکر مصیبت یا مداحی و غیره چون هم بعضی از موکب ها سیستم صوتی دارند که در اختیار می گذارند هم اینکه در طول مسیر به خاطر صدای زیاد بلندگو ها که دائماً در حال پخش نوای مداحی عربی هستند احتمالاً نمی توان مراسم یا مداحی داشت و گوش کردن به همین نواها و دیدن صحنه هایی که از جلوی چشم انسان در حال عبور است، برای آماده شدن دل و توجه آدمی کافی است.
زیارت حسین(ع) با خستگی پیاده روی گویی مزه ای دوچندان دارد و اینجاست که پا و دل با هم ارتباط پیدا می کنند! در طول مسیر هنگامی که پاهایمان خسته یا حتی در مواردی جراحتی کوچک پیدا می کند کافی است برای آماده شدن دل.
کمی اگر مرغ دل را پرواز دهی به وضوح کاروانی را خواهی دید که از کربلا به سوی شام به اسیری می روند و وقتی نگاهت را به طرفین بر میگردانی و میبینی اینچنین با عزت در حال راه رفتنی و اینچنین از تو پذیرایی می شود، مطمئناً با خود می گویی این کجا و آن کجا؟ اینجاست که آدمی می گوید: «لایوم کیومک یا اباعبدالله.»
و در پایان اطلاعاتی ضروری را مرور می کنیم:
میزان مسافت: ۸۰ کیلومتر
تعداد ستون‌ها: ۱۴۵۲ ستون
فاصله بین هر ستون: ۵۰ متر (۲۰ستون =۱ کیلومتر)
زمان لازم برای پیاده روی کل مسیر: ۲۰ تا ۲۵ ساعت (متوسط روزی ۷ تا ۸ ساعت)
زمان تخمینی سفر پیاده: ۲ تا ۳ روز
بهترین زمان شروع سفر: ۱۶صفر
انتظار می‌رود در این تاریخ سفر تمام شود: ۱۸ صفر
مسیر: مسیر با خیل جمعیت پیاده کاملا مشخص است و فقط کافی است باقی زایران را دنبال کنید.
از درب ساعت (باب الساعه) حرم حضرت علی (ع) خارج شده و پیاده روی را مستقیم از کنار خیابان امام زین العابدین (ع) یا خیابان امام جعفر صادق(ع) شروع کنید. این مسیرها را مستقیم بروید تا به بزرگراه کربلا برسید. به سمت چپ رفته، جایی که هزاران نفر به صورت پیاده به سمت کربلا در حال حرکت هستند. به آنها ملحق شوید و بعد حدود ۷۵ کیلومتر در ستون ۱۴۵۲ شما به حرم حضرت عباس(ع) خواهید رسید.
دستورالعمل‌های پیاده روی:
۱- پیاده روی را از طلوع آفتاب آغاز کرده و در مغرب به طور کامل توقف کنید.
۲- نخستین شب را در یکی از موکب‌ها (کمپ یا حسینیه) در حدود ستون ۵۰۰ و دومین شب را حدود ستون ۱۰۰۰ بگذرانید.
۳- مدت طولانی پیاده روی نکنید. هر زمانی لازم بود استراحت کنید.
۴- در زمان نماز مغرب جایی را برای خواب بین صدها موکب (کمپ یا حسینیه) پیدا کنید.
۵- مراکز افراد گمشده در ستون‌های ۷۲، ۳۳۵، ۶۰۲، ۱۱۰۳ و حرم حضرت عباس (ع) قرار دارند. هر سه کیلومتر مرکز گزارش گمشدگان تعبیه شده است.
نکاتی که خوب است زنان در پیاده‌روی اربعین رعایت کنند
پیاده‌روی اربعین، حماسه است؛ حماسه عاشقی در سکوت، حماسه صبر و استقامت، حماسه ایثار و محبت، حماسه تحمل دشواری‌ها برای رسیدن به محبوب خدا؛ و شاید به این دلایل و هزاران دلیل نادانسته دیگر است که امام حسن عسکری علیه‌السلام، زیارت اربعین را یکی از پنج علامت مؤمنین بیان کرده‌اند.
در این مسیر سخت، زنان نیز همراه و هم‌پای مردان، به راه می‌افتند؛ به عشق درک مسیر و به شوق دیدار حرم مولا، اما آنچه که مهم است، رعایت نکاتی ساده برای سلامت طی‌کردن این مسیر معنوی است؛ مسیری که سختی‌های خود را دارد، ولی لازم است به بهترین شکل ممکن طی شود تا هم به راحتی به پایان شیرین خود برسد و هم حظ معنوی لازم از آن برده شود.
نکاتی که در ذیل بدان اشاره می‌شود نکاتی عمومی و بعضاً خاص زنان است که عمل به آن، طی این طریق را هموارتر خواهد ساخت.
آمادگی برای سفر
۱. به خاطر داشته باشید که این مسیر، مسیری هموار نیست و قصد شما هم سفر تفریحی یا زیارتی صرف نیست. در این سفر، مسیر مهم‌ترین مرحله سفر است؛ پس لازم است اقدامات امنیتی مناسب را اندیشیده باشید. از مهم‌ترین این اقدامات، ثبت‌نام در یک کاروان معتبر و همراهی با آن است. بنابه توصیه وزارت خارجه و سازمان اوقاف، سفر انفرادی به عتبات برای مردان نیز ممکن است با مشکلات و خطراتی همراه باشد، و این در مورد زنان به مراتب بیشتر خواهد بود.
۲. معاون عتبات عالیات مرکز پزشکی حج و زیارت توصیه کرده است، 10روز پیش از آغاز سفر واکسن مننژیت بزنید؛ اگر با کودکانتان عازم این سفرید حتماً این توصیه را جدی بگیرید.
۳. تمام لوازم مورد نیاز خود را در یک کوله پشتی که حمل آن برایتان سخت نباشد، قرار دهید. دقت داشته باشید که این بار را تا انتهای سفر خودتان باید حمل کنید، پس فقط ضروریات را به همراه داشته باشید.
۴. بردن خوراکی، با وجود موکب‌های فراوانی که در مسیر وجود دارد، حمل بار اضافی است. تنها مقداری خشکبار برای تأمین انرژی ازدست‌رفته‌تان کافی است. البته اگر با کودکتان عازم این مسیرید، حتماً لوازم و خوراکی‌های ضروری و مورد نیاز را به همراه داشته باشید؛ شاید بعضی از غذاها را دوست نداشته باشد.
۵. برداشتن داروهایی ضروری (فشارخون، دیابت، قلب و…)، به همراه تعدادی مسکن و قرص سرماخوردگی، پماد ضدحساسیت، شل‌کننده عضلات، پماد ضدعرق‌سوزی و در صورت نیاز باند هم خوب است. البته به خاطر آب‌وهوای سرد و آفتاب تند روز عراق، کرم ضدآفتاب و نرم‌کننده هم به همراه داشته باشید و ترجیحاً از پوشیه یا چادرهای نقاب‌دار برای جلوگیری از سوز عصرگاهی و آفتاب ظهر استفاده کنید. به همراه داشتن چتر، خصوصاً از نوع بزرگ و دست‌وپاگیر آن چندان توصیه نمی‌شود.
۶. برای خودتان و بیشتر برای کودکانی که به همراه دارید، حتماً لیموترش و نمک را فراموش نکنید؛ چکاندن چند قطره آب لیمو بر روی غذاهای گوشتی تا حد زیادی از مسمومیت احتمالی آنها جلوگیری کرده و مانع مشکلات بعدی خواهد شد. به همراه داشتن مقداری عسل، در بطری‌های نوشابه هم مفید خواهد بود.
۷. اگر به خاطر کودکتان مجبور به آوردن باری بیشتر از حجم کوله‌تان هستید، بهترین راه‌حل به همراه آوردن کالسکه کودکتان است. این کار باعث می‌شود هم از زحمت بغل‌کردن او در امان باشید و هم مقداری از بار را بر روی کالسکه به دنبال خود بکشید.
۸. در صورت به همراه بردن کودکان با خود، حتماً نام و نام خانوادگی والدین، نام کاروان و شماره تماسی از خود را در برگه‌ای نوشته و به گردن کودک آویزان کنید.
۹. به همراه داشتن ملحفه و ماسک هم در طول مسیر بی‌فایده نخواهد بود؛ در صورتی که جا دارید و احساس نیاز می‌کنید، یک پتوی سفری کوچک یا کیسه‌خواب هم برای مواقع اضطراری احتمالی به همراه داشته باشید.
۱۰. حتماً ۳ الی ۳ چفیه و یک حوله متوسط (استخری کوچک) بیاورید. چفیه علی‌رغم فضای اندکی که اشغال می‌کند، کاربردهای زیادی دارد. پوشاندن سر و گردن، خشک‌کردن دست و صورت و انداختن روی بالش‌های خواب و استفاده به جای سجاده و حتی حوله، از موارد مصرفی چفیه است؛ اگر راحتید می‌توانید چند چفیه را جایگزین خیلی از لوازمتان کنید.
۱۱. لوازمی مانند قاشق و چنگال و یک چاقوی کوچک و استکان یا لیوان کوچک نشکن و دسته‌دار، مسواک و خمیردندان کوچک سفری و صابون کوچک ترجیحاً مایع، ژل ضدعفونی‌کننده و چند شامپوی کوچک هتلی، مهر و جانماز جمع‌وجور، دستمال‌کاغذی خصوصاً دستمال مرطوب و لوازم بهداشتی ضروری را نیز فراموش نکنید. دقت داشته باشید که بیشتر سرویس‌های بهداشتی مسیر، آفتابه دارند؛ درصورتی‌که با این شیوه راحت نیستید، لازم است که مقداری شلنگ به همراه خود داشته باشید.
۱۲. اگر سفربرو حرفه‌ای هستید، قرآن و مفاتیح و قلم دفتر، همراه جدانشدنی شما خواهند بود؛ هرچند امروز روز، تلفن‌های همراه بسیاری از این اقدامات را انجام می‌دهد، اما گاهی فرد با دست گرفتن قرآن راحت‌تر است. می‌توانید از تلفن همراهتان به عنوان پخش‌کننده صوتی برای شنیدن سخنرانی، مداحی، دعا و قرآن در طول مسیر پیاده‌روی استفاده کنید؛ پس حتماً پیش از سفر آن را به هرآن‌چه دوست دارید مجهز کنید.
۱۳. پوشیدن چادری که حرکت با آن راحت باشد، مانند چادر عربی، لبنانی یا ملی، به حمل کوله و حرکت بهتر در مسیر کمک خواهد کرد؛ البته اگر جهت اطمینان یک دست چادر اضافه هم به همراه داشته باشید، ضرر نخواهید کرد. علاوه بر چادر از روسری‌های نخی که در طول مسیر اذیتتان نکند و در برابر سرما و گرما فشار اضافه وارد نکند، استفاده کنید. اگر پوشیه ندارید می‌توانید پارچه مشکی نرم مستطیلی که جلوی صورت را بگیرد تهیه کرده و کش دوخته و چیزی شبیه پوشیه درست کنید. سعی کنید لباس‌های گرمی که به همراه می‌برید هم لباس‌هایی دکمه‌دار یا زیپ‌دار باشد که پوشیدن و درآوردن آن به راحتی انجام بگیرد.
۱۴. کفش مناسب، از ضروریات غیرقابل انکار سفر است. کفشی به همراه داشته باشید که پاشنه بلند یا تختی بیش از حد آن موجب آزارتان نشود. کفش‌های کتانی معمولی علی‌رغم آنکه راحت به نظر می‌رسند شاید بهترین گزینه نباشند؛ بهتر است کفش چرمی‌ای که مدتی استفاده شده و نه خیلی گشاد و نه خیلی چسبان باشد، برای این راه بپوشید. با این وجود اگر حس می‌کنید با دمپایی راحت‌ترید، یک دمپایی لاستیکی نرم و منعطف هم به همراه داشته باشید. به همراه داشتن دمپایی و گذاشتن آن در یک نایلون محکم، در مواقع استفاده از سرویس بهداشتی و وضوگرفتن هم می‌تواند کمک خوبی باشد، اما مهم‌تر از همه این‌ها، عادت به پیاده‌روی است؛ حتماً قبل از سفر کمی تمرین پیاده‌روی داشته باشید.
۱۵. به توصیه یک پزشک زنان، خانم‌ها حتماً باید از اکنون برای استفاده از داروهای ضدبارداری برای کنترل عادات ماهیانه خود برنامه‌ریزی کرده و استفاده از این داروها را تحت نظر پزشک آغاز کنند تا برای زیارت اماکن مقدسه با مشکل مواجه نباشند؛ چراکه برای برخی از بانوان استفاده از قرص مؤثر نیست و باید از داروهای تزریقی استفاده کنند تا دوره‌های ماهانه آنها طی سفر قطع شود. این پزشک تأکید کرد که اگر بانوان در طول مسیر دچار لکه‌بینی یا مشکلات مشابه شدند، نباید داروهای خود را بدون مشورت با پزشک قطع کنند یا میزان مصرف دارو را افزایش دهند؛ چراکه لکه‌بینی بسیار ساده با مصرف غلط داروهای ضدبارداری موجب خونریزی بسیار زیاد می‌شود.
۱۶. لباس زیر خود را از جنس نخی تهیه کنید که هم سبک‌تر است و هم عرق‌گیر مناسبی است؛ سعی کنید چند دست از آن را به همراه داشته باشید تا در صورت اضطرار، به راحتی آن را تعویض کنید. دقت داشته باشید که در آنجا شرایط شست‌وشو و خشک‌کردن وجود ندارد؛ پس درصورتی‌که با فرزندانتان به سفر می‌روید، به تعداد مناسب و مقدار کافی، برای آنها لباس و ملزومات بردارید.
۱۷. توجه داشته باشید که به همراه داشتن مدارکی مانند کارت ملی و شناسنامه و… در عراق لزومی ندارد، اما جهت اطمینان و برای مواقع لزوم، حتماً یک کپی از مدارک خود و پاسپورت و ویزا به همراه داشته باشید. دقت داشته باشید که مدارک و پول‌های خود را در یک مکان و در دسترس قرار ندهید و بیش از هرچیز مراقب گذرنامه‌تان باشید.
۱۸. مسلماً به همراه داشتن لوازمی مانند شارژ تلفن و هدفون آن را فراموش نخواهید کرد، اما بهتر است برای راحتی شارژ و دسترسی بهتر، یک سه راهی نیز همراه داشته باشید.
۱۹. علاوه بر تمام این موارد، فراموش نکنید که این سفر یک سفر معنوی- ترویجی است؛ پس به همراه داشتن تعدادی اقلام فرهنگی و مذهبی از ضرورت‌های تبلیغی این سفر است. ممکن است در طول مسیر با افرادی مواجه شوید که از شما درخواست عکسی از رهبر انقلاب یا امام خمینی(ره) را دارند. دست خالی بودنتان در این شرایط تأسفی بی‌بازگشت را به همراه خواهد داشت.
در طول مسیر
۱. آیت‌الله مجتبی تهرانی(ره) توصیه‌هایی را به افرادی که عازم زیارت بودند و نزد ایشان می‌آمدند داشتند. ایشان برای سفر عتبات فرمودند: «هرکجا سوار ماشین یا هواپیما شدی یا سفر مجددی داشتی مثلاً از نجف به کاظمین بروی، ۱۰۰ صلوات، ۱۰۰ الله‌اکبر، ۱۰۰ مرتبه یا اباالحسن الرضا علیه‌السلام، ۶ مرتبه سوره توحید و یک مرتبه آیه‌الکرسی بخوان.» و توصیه داشتند که «قبل از اینکه وارد حرم امام معصوم علیه‌السلام شوی بسیار استغفار کن تا پاک به دیدار امام علیه‌السلام بروی و از درب صحن که وارد شدی، صلوات برای آن امام زیاد بفرست.
همچنین فرمودند که زیر قبه امام حسین علیه‌السلام دعا مستجاب است. در حرم امیرالمؤمنین علیه‌السلام نیز حاجت مخصوص بخواه و به ایشان بگو آقا من شما را دوست دارم و این حب را نزد شما به امانت می‌گذارم تا شب اول قبر به من برگردانی؛ و بعد فرمودند بر کسانی که در حق تو بد کرده‌اند، بیشتر دعا کن؛ این کار رنگی از اولوهیت دارد. این توصیه را راجع به عتبات از ایشان گرفتم.»
۲. نجف را با اجازه‌گرفتن از امیرمؤمنان علیه‌السلام به سمت کربلا، ترک کنید و از آغاز مسیر، ستون به ستون به نیت افرادی که به این افتخار نایل نشدند، امام، رهبر، شهدا، مراجع و التماس دعا گفته‌ها و نگفته‌ها، حرکت کنید، مرور کردن مخاطبان گوشی تلفن همراهتان کمک خوبی به این امر خواهد بود.
۳. علاوه بر بعد معنوی این مسیر، فراموش نکنید در سفرهای دسته‌جمعی، عاملی که موجب استفاده بهتر از سفر و کاهش خستگی روحی و جسمی می‌شود، همراهی با سایر افراد و هماهنگی با برنامه‌ها و تصمیمات جمعی است؛ عاملی که علاوه بر بعد اجتماعی، اخلاقی و اسلامی نیز است. درنتیجه سعی کنید در این زمینه نهایت همکاری را با مدیران کاروان خود داشته باشید؛ خصوصاً در مواقع توقف و استراحت میان روز و شب.
۴. با هم‌کاروانی‌ها و دوستان خود عمودهایی را معین کنید تا در صورت گم‌کردن یکدیگر و عدم آنتن‌دهی تلفن‌ها بتوانید در آن عمودها، یکدیگر را بیابید؛ فقط دقت داشته باشید که عددهای رند، بسیار شلوغ هستند.
۵. این نکته را فراموش نکنید که این تنها زیارتی است که در آن مسیر حرکت، هدف است و نه رسیدن. پس صحنه‌های زیبا و فوق تصور اطرافتان را خوب بینید و با دل و جان لمس کنید و اجازه دهید آرام‌آرام، زنگارهای جان و دلتان را بشوید و صاف و صیقلی‌تان کند. برای همین تا جای ممکن، در مسیر حرکت خودتان باشید و خودتان، حتی از سروکله زدن با فرزندانتان هم تا حد ممکن اجتناب کنید؛ این صحنه‌ها تکرارناشدنی است.
۶. پیاده‌روی، تمرین صبر است و خودداری؛ در طول مسیر از مناقشه و جدل و گفتگوی بی‌نتیجه سیاسی و تفرقه‌افکنی میان شیعه و سنی پرهیز کنید. به خاطر داشته باشید که گذشت و ایثار از نشانه‌های مؤمن است که در این سفر باید بروز پیداکند. خستگی شما، خستگی اطرافیانتان نیز است، کمی مهربان‌تر بودن، کمی به فکر بودن، کمی کوتاه‌آمدن، راه‌های تعالی در این مسیر آسمانی را هموارتر خواهد کرد. حواستان به دلی که خادمان و میزبانان‌تان با تمام وجود در طبق اخلاص نهاده‌اند، باشد؛ مبادا دلشان را بشکنید و طوری برخورد کنید که گردی بر دل شیشه‌ای‌شان بنشیند؛ آنها در برابر ما وظیفه‌ای ندارند، اما ما در برابر آنها موظفیم که تمام ادب انسانی را به کار بریم.
۷. بهترین مسیر حرکت، از کنار جاده و از مسیر غیرآسفالت است؛ با دمپایی یا کفش و حتی پابرهنه هم که باشید، مسیر خاکی کناره، خستگی کمتری برایتان خواهد داشت و پاهایتان کمتر اذیت می‌شود.
۸. در طول مسیر تنوع غذایی و پذیرایی فراوان است، شما می‌توانید با توجه به نیاز بدنی و حساسیت‌های جسمی‌تان غذا و آذوقه مورد نیازتان را انتخاب کنید، اما سعی کنید از امتحان کردن غذاهایی که به آنها عادت ندارید اجتناب کنید و مصرف برنج را کمتر کرده و به سمت مواد پروتئینی و میوه بروید تا سیستم گوارشی‌تان مشکل پیدا نکند. اگر در استفاده از لوازم تعارف‌شده وسواس دارید؛ به‌نحوی‌که میزبانان‌تان ناراحت نشوند از آنها بخواهید که در لیوان و ظرف خودتان از شما پذیرایی کنند.
۹. برای جلوگیری از گم‌شدن احتمالی، نقشه مسیرها را در گوشی خود ذخیره کرده و به همراه داشته باشید و محل قرارهایتان را ترجیحاً پیش از ورودی شهرها بگذارید تا مجبور نشوید در شلوغی و نابلدی مسیر و کوچه‌های بدون نام و عنوان، به دنبال دوستان خود بگردید.
۱۰. تهیه یک سیم‌کارت عراقی، هم از هزینه‌های تماس شما می‌کاهد و هم آنتن‌دهی بهتری دارد؛ این کار را می‌توانید از مراکز مورد اطمینان در ایران یا بعد از ورود به عراق تهیه کنید. به محض تهیه سیم‌کارت هم شماره آن را به دوستان و هم‌کاروانیان و خانواده منتظر خود بدهید.
۱۱. در طول مسیر، نکات ایمنی را رعایت کنید: از دادن اطلاعات فردی به افراد غریبه خودداری کنید. از ابتدا لوازم زینتی و گران‌قمیت با خود نیاورید تا در مسیر دغدغه مراقبت از آن را نداشته باشید. در صورت مفقودشدن پول‌ها و لوازمتان در مدت اقامت در موکب، مسئول موکب یا مسئولین ایرانی را خبر کنید. در صورت وقوع انفجار از ازدحام و تجمع در آن نقطه بپرهیزید؛ چراکه معمولاً انفجار دومی هم به دنبال دارد؛ در چنین وضعیتی بیش از هرچیز مراقب کودکان باشید، مبادا خاطره‌ای بد در ذهنشان جای بگیرد. به تذکرات نیروهای نظامی و امنیتی ایرانی و عراقی گوش دهید. در مبادی ورودی و ایست بازرسی‌ها، کوله‌پشتی‌تان را به سمت جلو آورده و مراقب آن باشید.
نقطه پرواز
۱. در این مسیر تقرب و کمال، رسیدن به نینوا، آغاز راهی جدید است؛ زائر باید در این مدت سفر، هر آنچه که باید و می‌توانست را از مسیر به دست می‌آورد، اینجا تنها نقطه پرواز است؛ بال را در مسیر می‌دهند. به همین خاطر است که در زیارت امام حسین علیه‌السلام گفته‌اند: «زُر وانصَرِف» زیارت کن و سریع برگرد.
۲. فرصت حضور در این مکان نورانی، آن هم در ایام اربعین اباعبدالله علیه‌السلام فرصت مغتنمی است که باید از تک‌تک لحظات آن بیشترین استفاده را کرد. پس وقت خود را به گشتن در مغازه‌های اطراف حرم، نگذرانید و در یکی از دو حرم معتکف شوید و از این زمان بهره ببرید. انتخاب اینکه ابتدا قدم به کدام حرم مطهر بگذارید، با دلتان است و احساس صیقل یافته‌تان در این چند روز؛ بگذارید دل انتخاب‌کننده باشد.
۳. به یاد داشته باشید که اصرار بر حضور در حرم‌ها و زیارت از نزدیک، در شلوغی این ایام، نه تنها ضرورتی ندارد که حتی گاه با اعمال حرامی نیز همراه خواهد بود؛ در نتیجه به یک سلام‌دادن از دور قناعت کنید و از افتادن در مسیرهایی که ناگزیر از تنه‌زدن به مردان و برخورد با آنها هستید، اجتناب کنید. باورکنید زیارت، آن‌هم از نزدیک و با این شرایط، عملی مستحب است و حفظ حجاب، با تمام ضوابط و گستردگی مفهومی آن، عملی واجب.
آیت‌الله سیستانی نیز در مورد پیاده‌روی بانوان تأکید دارند: بانوان باید حجاب و پوشش کاملی داشته باشند و در اقدامات و پوشش رعایت عفاف را بکنند. آنان باید از پوشش تنگ و اختلاط با مردان به شدت خودداری ورزند و اقدامی انجام ندهند که با عظمت این مراسم مغایر باشد.
۴. اگر اصرار بر دیدن مراسم اربعین و حضور در حرم دارید، توصیه می‌شود که از شب قبل به داخل حرم رفته و بیرون نیایید؛ چراکه پیش از اذان صبح تا اذان ظهر، درب‌های حرم کاملاً بسته می‌شود. هرچند توصیه می‌شود زیارت را تا فردای اربعین که زوار عراقی به شهرهای خود باز می‌گردند به تعویق اندازید.
۵. این سفر، آغاز مسیری است از زیارت تا…، قدر فرصت به‌دست‌آمده را بدانید و حال و هوای ایجاد شده را نگهدارید.
