راز جوانی عمو قناد
یکی از این افراد عمو قناد است که تا یادمان میآید همین شکلی بوده. ما بچههای دهه شصت بزرگ شدیم اما او انگار یک ذره هم تکان نخورده. راز افرادی مثل او چیست؟ همه ما به یکی از این سه شیوه پیر میشویم: خیلی کم تغییر میکنیم، و هماهنگ با سن پیر میشویم یا حسابی شکسته میشویم. تعارف که نداریم پیر شدن سرنوشت همه ماست؛ اما شاید مهمتر از خود این اتفاق، چگونگی برخورد ما با آن باشد.
چرا زود پیر میشوند؟
عدهای با بالا رفتن سن چهرهشان خیلی شکسته میشود. در این فرآیند جز ژنتیک، عوامل دیگری هم نقش دارند که سبک زندگی نادرست و نداشتن مراقبتهای لازم، به ویژه از پوست و مو مهمترین آنها هستند. از آنجا که این افراد معمولا در زمان مناسب مراقبتهای لازم را انجام ندادهاند، مجبورند از اوایل میانسالی یا حتی زودتر دست به دامن جراحیهای زیبایی مختلف شوند تا بلکه پیر به نظر نرسند. البته در بسیاری از موارد نصیبشان بهجای جوانی، ظاهری مصنوعی است.
اینها مقصرند
سیگاری قهار بودن؛ سیگار کشیدن باعث نابودی کلاژنها که یکی از مهمترین پروتئینها در ساختار پوست هستند، میشود و با ایجاد اختلال در خونرسانی به پوست و جلوگیری از دفع آلودگیها از روی سطح آن باعث بروز چین و چروکها میشود.
استفاده نکردن از ضدآفتاب؛ خیلیها با وجود آگاهی از خطرهای اشعه ماورای بنفش، آن را جدی نمیگیرند و از کرمهای ضدآفتاب استفاده نمیکنند. همین مساله در درازمدت جوانی را به خطر میاندازد و باعث پیری زودرس میشود.
کمبود خوابهای طولانی؛ خواب کافی یکی از رازهای سلامت است. داشتن برنامه خواب منظم هم باعث شادابی پوست میشود و هم پیری را به تاخیر میاندازد.
چرا خوب پیر میشوند؟
بعضیها اگرچه گرد پیری و گذر زمان روی چهرهشان میافتد اما از نظر جسمی کاملا سالمند و هنوز طراوت و نشاط گذشته را تا حد زیادی حفظ کردهاند. اینها در واقع افرادی هستند که هنر پیر شدن را دارند و از زمان به نفع خودشان استفاده میکنند. بزرگترین راز موفقیت این افراد نترسیدن از دوران پیری، پذیرش آن و کسب آمادگی برای مقابله با آن از دوران جوانی است. این افراد به آینده خوشبین هستند و از اینکه مادربزرگ یا پدربزرگ خوانده شوند ترسی ندارند. البته تنها پوست این افراد نیست که از گزند پیری در امان میماند، بلکه جسم و روح آنها نیز با گذر زمان همچنان شاداب و تازه باقی میماند.
به جنگ پیری میروند
تغذیه سالم: مصرف بیشتر میوه و سبزیجات و دوری از مواد قندی و چربی و غذاهای فرآوریشده پای ثابت توصیههای متخصصان برای سالم و جوان ماندن است، منتها این افراد آن را جدی نگرفتهاند.
محصولات آرایشی و بهداشتی مناسب: شاید خیلیها حواسشان نباشد اما محصولات آرایشی و بهداشتی حتما باید با نوع پوست و مو سازگار باشند. غفلت از اصلی به این سادگی، عواقب پیچیدهای در آینده دارد.
دوری از آلودگیها: آلودگیها، از آلودگی صوتی گرفته تا آب و هوا به جوانی ما رحم نمیکنند. شاید بگوییم که نمیتوانیم کار و زندگیمان را ول کنیم و خارج از شهر زندگی کنیم. خب فرق ما با این افراد هم همین است دیگر!
ورزش منظم: کاملا بدون شرح چون یا اهل ورزش هستید یا آن را نادیده میگیرید. خلاصه اگر جوانی میخواهید یکی از راههایش همین است.
چرا پیر نمیشوند؟
بعضیها را که میبینید یا سنشان را میپرسید، باورتان نمیشود که برای مثال 10 سالی از شما بزرگترند یا دو بچه دانشگاهی دارند. احتمالا بعد از اینکه تعجبتان تمام شد اول این را میپرسید که «راز پیر نشدنتان چیست؟» آنها هم ممکن است دلایل زیادی را برایتان ردیف کنند اما نمیتوان یک عامل را نادیده گرفت؛ ژنتیک. بعضی افراد به طور ژنتیک به اصطلاح خوب میمانند و فرآیند پیری بسیار کندی دارند و اگر خودشان بلایی سر خودشان نیاورند، حالاحالاها پیر بشو نیستند.
از تاثیر رنگ پوست نیز نباید غافل شد؛ به طور کلی پوستهای با رنگ روشن بیشتر در معرض خطر قرار دارند و باید بیشتر از آنها مراقبت کرد. البته حواستان باشد که این مساله بدان معنا نیست که اگر پوستتان روشن است با آفتاب گرفتن یا سولاریوم آن را تیره کنید و بعد خیالتان از بابت پیری پوست راحت شود چرا که خود این کار یکی از عوامل پیری پوست است.
این افراد چه دارند که ما نداریم؟
ژنتیک مناسب: همانطور که توضیح دادیم این مساله کاملا ارثی است و اگر از نظر ژنتیک در وضعیت خوبی به سر نمیبرید، کار چندانی از دستتان بر نمیآید. یکی از دلایلی که باعث میشود بعضی افراد با وجود مراقبت کامل، باز هم پوستشان چندان باطراوت نباشد و برعکس، ژنتیک است.
سیستم ایمنی قوی: بعضی افراد با کوچکترین تغییر آب و هوایی بیمار میشوند یا هزار و یک بلای دیگر سرشان میآید. متهم ردیف اول این ماجرا سیستم ایمنی ضعیف آنهاست. برعکس آن هم ممکن است؛ افرادی که سیستم ایمنی قوی دارند کمتر در برابر عوامل محیطی آسیب پذیرند و بهطور طبیعی دیرتر هم پیر میشوند.
اعصاب آرام: استرس، دشمن خونی و قدیمی سلامت انسان است و نیازی به توضیح بیشتر ندارد چون کاری جز به خطر انداختن سلامت، جوانی و ایجاد پیری زودرس از آن برنمیآید. این افراد آن را شکست دادهاند.
دعا کنید «DAF 16» داشته باشید
دانشمندان که بر حسب شغلشان تمام فکر و ذکرشان اثبات هر چیزی از راه صد درصد علمی است، هیچ وقت کاری به کار افسانهها ندارند و سرشان به تحقیقات خودشان گرم است. آنها معتقدند راز جوانی و پیری در بیرون نیست؛ بنابراین با جدیت در پی کشف رمز جوانی در بدن خود انسان هستند. به همین دلیل است که از حدود هفت سال پیش سالی یک بار ژن پیری یا جوانی را کشف میکنند!
البته روی این ژنها اسامی عجیب و غریبی هم گذاشتهاند؛ برای مثال NF-keppa-B که میگفتند در روند پیری نقش دارد، P13Kکه ادعا شد از روند پیر شدن قلب جلوگیری میکند، 61 DAF که اعلام شد روند پیری را متوقف میکند،SIRT3که انگار مانع از اثرات منفی استرس روی جوانی میشود و Lin28a که در بوق و کرنا به عنوان اکسیر جوانی معرفی شد. اگر اسم هیچ یک از این ژنها به گوشتان نخورده فکر نکنید از غافله عقب ماندهاید چون ما هم قبل از نوشتن این مطلب روحمان هم از وجود این ژنها خبر نداشت.