انتخاب همسر مناسب برای ازدواج

معیارهای انتخاب همسر مناسب برای ازدواج

انتخاب همسر یکی از مهم ترین تصمیمات زندگی هر فردی است که متاسفانه امروزه با افزایش آمار طلاق اهمیت انتخاب درست بیش از گذشته  احساس می شود. موارد بسیاری از لحاظ روانشناسی برای تشخیص انتخاب درست مطرح می شود که بسته به شرایط هر فرد متغیر خواهد بود. در ادامه به ذکر برخی از این معیارها می پردازیم.

معیارهای انتخاب همسر مناسب از دیدگاه روانشناسان چیست؟

۱- سن:

تفاوت سنی ۳ تا ۷ سال تفاوت نسبتاً مناسبی است و این مطلب به این مفهوم نیست که قطعاً همین فاصله سنی رعایت شود. اگرهمه ملاک های دیگر مورد تایید بود و تناسب داشت، هم سن بودن نمی‌تواند مشکل ایجاد کند و در موارد خاص با نظر مشاور آگاه و خبره یکی دو سال بزرگتر بودن دختر در صورتی که تمامی ملاک های دیگر تایید شوند بلامانع است. برخی از روانشناسان در هر شرایطی بزرگتر بودن دختر از پسر را مجاز نمی دانند و احتمال آسیب های بعدی را مطرح می کنند.

هر چند تحقیق در مورد سن را میتوان با شناسنامه یا مدرک تحصیلی تعیین کرد؛ اما روش متداول و زیبایی نیست. پرسش‌هایی در مورد اینکه مثلاً چندسالگی دیپلم گرفته اید؟ چه مدت طول کشید تا به دانشگاه رفتید؟ یا چه شغل هایی را تا قبل از شغل فعلی تجربه کرده اید؟ تجارب شغلی در این سال ها چقدر طول کشید؟ و غیره جمع این سالها حدود سن را نشان می دهد. (اولین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۲- وضعیت ظاهر:

دختر و پسر باید به دل هم بنشینند. وضعیت چهره، رنگ پوست، قد، اندام؛ سایز بدن، شکل، فرم رنگ، مجموعه اینها مسائلی است که دختر و پسر با نگاه کردن به هم باید به این تایید برسند. نسبت این ملاک باید با وضعیت خود فرد نزدیک باشد. در مواردی خاص دیده شده است که فرد از وضعیت ظاهر مناسبی برخوردار نیست اما به دنبال زیباترین پسر و دختر میگردد. پسری سالها خواستگاری کرده است یا خانم خواستگاریهای داشته است که به همین دلیل مورد قبول نبوده است و آنها را رد کرده است. ملاک وضعیت ظاهر هرچند ملاک مورد توجهی است اما به عنوان یک ملاک اصلی نباید مطرح شود. (دومین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۳- اخلاق:

خوشرو بودن، آرام و متین صحبت کردن، نرم خویی، لجباز و کینه دل نبودن، لحن تحقیر کننده نداشتن، دشنام دهنده نبودن، پرخاشگر نبودن و مهمتر از همه «صداقت» داشتن که اساس اعتماد در زندگی است از ویژگی های اخلاقی است که باید مورد توجه قرار گیرد. در بسیاری از موارد متخصصان ملاک صداقت و راستگویی را یک ملاک مستقل می دانند. توصیه های معصومین به والدین دختران این است که فرزندان را به مردی بدهید که با اخلاق باشد؛ یعنی حسن خود داشته باشد، زیرا اگر روزی دختر تان را دوست نداشته باشد، او دشنام نمی‌دهند، مورد تمسخر و تحقیر واقع نمی‌شود. از طریق مصاحبه، تحقیق، مشاهده رفتار و مشاوره می توان به تایید یا رد این ملاک‌ها دست یافت. (سومین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۴- مذهب و دین:

تناسب مذهب و مذهبیِ واقعی بودن یک ملاک اساسی و محوری است. دختر و پسری که عبد خدای متعال باشند از یک رهبر و یک قانون تبعیت می کنند لذا وحدت عقیده و وحدت عمل دارند و کمترین آسیب را خواهند داشت. بررسی باورهای طرفین و خانواده آنها در مورد خداوند، سبک دینداری که مبنای تحقیقی دارد و پایدار است و یا مبنای تقلیدی، تلقینی و تحمیلی، که ناپایدار هستند.

لذا بررسی آگاهی و شناخت فرد در حوزه مذهب از طریق مصاحبه و تحقیق در مورد رفتار و عملکرد فرد در ارتباطات و تعاملات اقتصادی در زمینه کسب روزی حلال یاری بخش است. ممکن است هر دو از یک دین مثلاً اسلام باشند، در مذهب اما شیعه و سنی باشند. این موضوع هم در روابط زناشویی و هم در تربیت فرزند مشکل‌زا خواهد بود. لذا کفویت مذهب و دین یک اصل مهم و اساسی است. (چهارمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۵- سلامت جسم:

مشاهده وضعیت ظاهر، بررسی های ژنتیکی، گفتگوی دختر و پسر و خانواده‌ها در زمینه داشتن سابقه بیماری یا مشکل و معلولیت جسمی تحقیق می‌تواند تشخیص این ملاک را میسر کند. (پنجمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۶- سلامت روان:

بررسی سلامت روان فرد از طریق تحقیق از همسایگان، محل تحصیل و کار، انجام مصاحبه تشخیصی و انجام آزمونهای روانشناختی توسط روانشناس یا مشاور خانواده قابل انجام است. (ششمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۷- رشد اجتماعی:

رشد اجتماعی شاخص هایی دارد که از مهمترین آنها استقلال، مسئولیت پذیری، خودجوشی، قاطعیت، مشارکت جویی و تعاون است. راه تشخیص این ملاک، مصاحبه و گفتگوی دختر و پسر در مورد روند زندگی، فعالیت روزانه و هفتگی که انجام می دهند است. مراحل رشد (که بعداً به اختصار توضیح داده می شود)، انجام تحقیق توسط خانواده، انجام مشاوره توسط روانشناس می تواند راههای اساسی تشخیص این ملاک باشد. (هفتمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۸- رشد تحصیلی – سطح تحصیلی و فرایند تحصیل:

فرایند تحصیلی ملاک تشخیصی برای بررسی خود بسندگی و سلامت عقلانی فرد است. اینکه کسی از فرصت‌های زندگی‌اش خوب استفاده کرده است، پیوستگی تحصیلی دارد، افت و شکست تحصیلی ندارد، برای رشته تحصیلی انتخاب کرده است چرایی (انتخاب) دارد، شاخص خردمندی فرد است. گفتگو و تحقیق می‌تواند وضعیت این ملاک را روشن نماید.
تناسب سطح تحصیلی و بالا بودن سطح تحصیلی مرد از زن ملاک خوبی برای سلامت زندگی مشترک است. در شرایطی که رشد دینی، اخلاقی و اجتماعی زن و مرد بالا باشد، این عدم تناسب نمی تواند مشکل ساز شود. (هشتمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

• توجه: پیشنهاد می شود ترجیحاً این تناسب رعایت شود مگر اینکه ضرورت های اجتماعی ایجاب کند.

۹- اقتصاد:

تجربه نشان داده است که بسیاری از دختران برخی از پسران که ازدواج کرده‌اند ملاک وضعیت اقتصادی بالا یا پایین خانواده طرف مقابل برایشان مهم نبوده است. مثلا دختر گفته است که اگر پسر سالم و شایسته باشد با هر وضعیت و تنگنای اقتصادی خواهد ساخت اما بعداً علتِ ناسازگاریِ عمده آنها در همین زمینه بوده است؛ زیرا دختری که دو تا سه دهه عمر خود را در رفاه نسبی زندگی کرده است اکنون تحمل کاستی های اقتصادی برای دشوار است، لذا سرخورده و پشیمان از این انتخاب است. بالا بودن وضعیت اقتصادی بالاتر از معمول، مشکلات جدی را در یک تا پنج سال اول زندگی نشان داده است. (نهمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۱۰- سلامت شخصیت و تناسب شخصیت:

سلامتِ شخصیت و تناسب شخصیت توسط یک روانشناس و با انجام آزمون‌های روانشناختی میسر می شود. وجود اختلال شخصیت مشکل ساز است و نیز در کنار هم قرار دادن دو فرد با ویژگی های درونگرایی و برونگرایی مشکل‌آفرین است. (دهمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۱۱- فرهنگ و تناسب فرهنگی خانواده ها:

آداب و رسوم به ویژه در مورد خواستگاری، مراسم نامزدی، دادن هدیه، تفاوت زبان و گویش، تفاوت وضعیت مذهبی، آداب و رسوم مهمانی رفتن، نشستن، سبک زندگی، نحوه مدیریت اقتصادی، سبک غذا خوردن، روش برخورد و غیره باید از طریق گفتگو، مشاهده و تحقیق روشن گردد. باید بدانیم که آداب و رسوم خانواده ها یک سنجه مهم در بین معیارهای انتخاب همسر است. (یازدهمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۱۲- سبک تربیت:

دوازدهمین مورد از معیارهای انتخاب همسر : چگونگی تربیت هر کدام از دختر و پسر، ملاک مهمی است که در تعاملات بعدی زن و شوهر نقش دارد. لذا بررسی سبک تربیتی که سهل انگارانه بوده است، کنترل شدید و بی حد و حصر، اعمال می‌شده یا با سبک منطقی و متعادلی تربیت شده است. برای استحکام زندگی مشترک ضروری است. این بررسی توسط مشاور و یا فرد با تجربه از طریق بررسی تاریخچه زندگی میسر می‌گردد.

۱۳- پاکدامنی:

پاکدامنی ملاک دیگری است که می توان جزو ملاک های دینی و مذهبی یا به طور مستقل مورد بررسی قرار گیرد. خویشتنداری فرد در مقابل مسائل جنسی و وسوسه های قبل از ازدواج و ارتباط با دوستانی که در این زمینه خویشتن دار بوده‌اند، به‌عنوان شایستگی فرد محسوب می‌شود و برعکس: ارتباط دائمی و درازمدت با دوستانی که صلاحیت اخلاقی ندارند، رابطه های متعدد جنسی قبل از ازدواج یا روابط غیر مشروع در هر حدی که باشد، آسیب جدی به زندگی وارد می‌کند. راه تایید صلاحیت پاکدامنی از طریق گفتگوی دختر و پسر، والدین، تحقیق از همسایگان، تحقیق در مورد دوستان فرد، تحقیق از طریق محل تحصیل و اشتغال، فرد مورد اعتماد از خویشاوندان فرد و همچنین توسط مشاوره قابل انجام است. (سیزدهمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۱۴- شغل:

شغل به ویژه برای من مهم است. ثبات شغلی، درآمد کافی، فضای شغلی، نزدیکی به محل زندگی، محیط همکاران و دوستان و تعامل با آنها، سلامت شغل، متناسب بودن شغل با شئونات دو طرف، به خصوص شغلی که زن با رعایت فرهنگ و مذهب دارد باید از طریق گفتگو، تحقیق و بررسی گردد. (چهاردهمین مورد از معیارهای انتخاب همسر )

۱۵- توانایی باروری:

این مسئله از مسائل مهمی است که باید توسط متخصصین پزشکی مورد بررسی قرار گیرد البته مجوز و کسب اطلاع راه های آن از نظر شرع ضروری است. (آخرین مورد از معیارهای انتخاب همسر )