به تازگی خبرهایی مبنی رصد شدن چت های شبکه های موبایلی شنیده می شود. در این مطلب به جزییات این خبر می پردازیم.
برخی از کاربران شبکههای مجازی نرم افزارهای ارتباطی خارجی را به نمونههای محدود داخلی ترجیح داده و بر این باورند که امکان رصد فعالیتهایشان در شبکههای خارجی کمتر است اما صحبتهای مسئولان خلاف این تصور را ثابت میکند.
آمار دقیقی از تعداد کاربران شبکههایی مانند تلگرام در دسترس نیست با این وجود پیش از این وزیر ارتباطات از فعالیت حداقل 12 تا 13 میلیون مشترک موبایل ایرانی در این شبکه خبر داده بود.
از سوی دیگر طی روزهای گذشته اخباری مبنی بر انتقال روزانه 200 میلیون پیامک انتخاباتی در شبکه های اجتماعی منتشر شد که این موضوع این سوال را در ذهن برخی کاربران ایجاد میکند که آیا پیامها و ارتباطات مردم در شبکههای اجتماعی شنود میشود که چنین آمارهایی ارائه شده است؟
وزیر ارتباطات به تازگی در پاسخ به این سوال ایسنا، تاکید کرد: طبیعی است که شبکههای اجتماعی داخلی و خارجی در هر کشوری در دنیا امکان رصد شدن دارند، اما رصد کردن فعل و انفعالات به معنای نفوذ به حریم خصوصی افراد نیست.
دولت برای حریم خصوصی مردم احترام قائل است
محمود واعظی همچنین متذکر شد: دولت برای حریم خصوصی افراد احترام قائل است و هیچ شرکتی چه داخلی و چه خارجی اجازه ورود به حریم خصوصی مردم را ندارد، اما به هر صورت تحولات این فضا مورد بررسی قرار دارد و به طور مثال میتوان بررسی کرد که چه حجمی از پیامهای منتقل شده در فضای مجازی عکس، تصویر، متن و یا فیلم است.
محمدعلی اسفنانی – عضو کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه – از دیر افرادی است که چندی پیش در ارتباط با این موضوع به گفتوگو با ایسنا پرداخته و با اشاره به آمار بالای محتواهای غیراخلاقی در شبکههای اجتماعی اینگونه تخمین زده بود که 65 درصد محتوای برخی شبکههای اجتماعی غیراخلاقی است.
وی با اشاره به بیاعتمادی مردم به شبکههای اجتماعی داخلی گفته بود: مردم فکر میکنند اگر از این شبکهها استفاده کنند همه اطلاعاتشان توسط نهادهای دولتی رصد میشود. افراد نسبت به شبکههای داخلی بدبین هستند و اطمینان ندارند، فکر میکنند اگر اطلاعاتشان در این فضا برود حتما از سوی نهادهای دولتی رصد میشود و برایشان مشکل ایجاد میشود. درحالی که شبکههای مجازی خارجی نه تنها این مشکل را دارند بلکه خطرات خیلی جدیتری هم دارند و اگر کسی بخواهد با این دید نگاه کند، دهها برابر این مشکلات را دارند.
پلیس چتهای دونفره را رصد نمیکند
اما سردار هادیانفر – رییس پلیس فتای ناجا – هم در ارتباط با امکان رصد مکالمات دو نفره افراد در شبکههای موبایلی، اظهار کرده است: پلیس فتا هیچ وقت وارد حریم خصوصی افراد نشده و چتهای دو نفره آنان را رصد نمیکند مگر به حکم دستگاه قضایی به این فضا ورود کند.
البته رییس پلیس فتای ناجا در عین حال آمارهای دقیقی نیز منتشر کرده و درباره تخلفات صورت گرفته در فضای مجازی توضیحاتی ارائه کرد که در نهایت این آمارها نشان از تسلط کامل پلیس فتا بر اتفاقات صورت گرفته در این عرصه دارد.
هادیانفر بیشترین جرایم فضای مجازی در کشور را مربوط به برداشتهای غیرمجاز، هتک حیثیت، نشر اکاذیب، کلاهبرداری رایانهای، مزاحمت و منتشر کردن اعمال خلاف حقیقت عنوان کرده و گفته بود: در 8 ماهه امسال در حوزه هتک حیثیت و نشر اکاذیب و نقد حریم خصوصی 92 درصد افزایش جرم داشتهایم. کلاهبرداری رایانهای در این مدت 60 درصد کاهش داشته و مزاحمت اینترنتی نیز افزایشی 148 درصدی داشته است.
به گفته رییس پلیس فتا، منتشر کردن اعمال برخلاف حقیقت افراد نیز از جمله جرایمی است که کاهش 72 درصدی طی این مدت داشته است.
وی همچنین از تشکیل 10 هزار و 176 فقره پرونده در حوزه جرایم فضای مجازی خبر داده و گفته بود: از این تعداد 20 درصد شکایتها مربوط به پیامرسانها و نرمافزارها بوده است که از این 20 درصد نیز 40 درصد شکایات مربوط به نرمافزار تلگرام بوده است.
هادیانفر با اشاره به فضای فیسبوک و اینستاگرام خاطرنشان کرده بود: پلیس بر این فضاها اشراف داشته و امکان حذف بیش از 70 درصد صفحات حاد و محتویات غیراخلاقی از سوی ما فراهم شده است.
رییس پلیس فتای ناجا در توضیح بیشتر این اقدام به ایسنا گفته بود: صفحاتی مانند هرزهنگاری، گروههای تروریستی، جعل اسناد، صفحات جعلی منتسب به افراد مشهور، صفحاتی مربوط به نیروهای مسلح ایران، ناجا و… از جمله مواردی است که با درخواست پلیس فتا از فضای فیسبوک و اینستاگرام پاک شده که در این زمینه با 70 درصد درخواستهای ما موافقت شده است.
هادیانفر در پاسخ به سوال دیگر ایسنا مبنی بر اینکه شما درخواست خود را مستقیما به فیسبوک و ایسنتاگرام اعلام میکنید؟ گفته بود: سازمان اینترپل برای پرووایدرهای بزرگ مانند فیسبوک، مایکروسافت، ایسنتاگرام، توییتر و… درهمان محل امکانی را ایجاد کرده و آنها مستقر شده و به درخواستها رسیدگی میکنند. ما درخواستمان را به اینترپل اعلام کرده و در آنجا مورد رسیدگی قرار میگیرد.
رییس پلیس فتای ناجا در پایان سخنانش به محوریتهای جرایمی چون برداشت غیرمجاز، حملات تروریستی سایبری و… اشاره کرده و گفته بود: این مرکز در حال حاضر به صورت چت آنلاین فعال بوده و شهروندان میتوانند با مراجعه به سایت پلیس فتا گزارش خود را ثبت کنند، اما در مرحله بعدی نیز 110 سایبری راهاندازی خواهد شد.