آموزش استنسیل روی پارچه

آموزش استنسیل روی پارچه

استنسیل روی پارچه راه خوبی برای تزئین پرده ها، پارچه‌های رومیزی و حتی ملافه‌های رختخواب و همچنین لباس‌ها و وسایل است. این کار راه خوبی برای کپی کردن یک طرح بدون نیاز به پرینتر است و به تجهیزات گرانقیمتی نیاز ندارد. این کار عضو معروفی از کاردستی‌های خانگی است.

۱-مواد و وسایل مورد نیاز برای استنسیل روی پارچه :

– پارچه
– اتو
– رنگ پارچه
– آب
– قلم‌مو
برای ساخت استنسیل:
– تیغ موکت‌بری
– ورق استنسیل
– فتوکپی طرح مورد نظر
– یک ورق شیشه‌ای

۲-پارچه را انتخاب کنید.

و در انتخاب خود دقت کنید. توجه کنید که لایه‌ی ضد لکه یا آهار نداشته باشد. اگر قبل از این کار یک بار پارچه را بشویید می‌توانید مطمئن باشید که سطح آن عاری از هرگونه مانعی برای رنگ است. اما از نرم کننده پارچه استفاده نکنید. برای اولین کارتان سعی کنید از پارچه‌های نرم و سبکی که صاف نگهداشتنشان سخت است استفاده نکنید. رنگ پارچه روی رنگی که به روی آن می‌زنید تأثیرگذار خواهد بود پس سعی کنید از پارچه‌های تیره استفاده نکنید،‌ مگر اینکه بدنبال یک طرح تیره باشید.

۳-وسایل مورد نیاز را جمع‌آوری و آماده‌سازی کنید.

– برای برش استنسیل از ورق استنسیل، به یک طرح و یا کپی آن، یک ورق شیشه ای و یک چاقوی کوچک تیز مانند تیغ موکت‌بری نیاز دارید.
– برای ساخت استنسیل به کمک پرینتر، کافیست یک طرح ساده‌ی مشکی با زمینه‌ی سفید را با کامپیوتر پرینت کنید و از آن بعنوان الگوی برش استفاده کنید.
– برای رنگ کردن بر روی یک استنسیل آماده‌ی خریداری شده و یا استنسیل دست‌ساز خودتان، به رنگ نساجی مخصوص که تحمل شست‌وشو و خشکشویی را داشته باشد نیاز دارید. این رنگ‌ها باید پس از ۲۴ ساعت که خشک شدند، با حرارت تثبیت شوند. این رنگ‌ها محلول در آب و غیرسمی هستند.
– اگر می‌خواهید از یک طرح خاص استفاده کنید، ابتدا مطمئن شوید که برای کار استنسیل روی پارچه جواب خواهد داد. از قبل درباره‌ی اینکه چگونه آن را می‌برید فکر کنید و سعی کنید فقط از یک لایه استفاده کنید. برای طرح‌های پیچیده‌تر با خطوط درهم پیوسته، به حداقل دو لایه استنسیل نیاز است که برای این کار باید الگوی روی لایه‌ها به دقت هماهنگ شود.

۴-شیشه را روی قالب طرحتان قرار دهید و سپس ورق استنسیل را روی آن قرار دهید.

همه چیز را با چسب سرجای خود ثابت کنید.

۵-شابلون را به دقت و از روی خطوط قالب طرح ببرید.

احتمالاً اگر برش شما به صورتی باشد که تیغ را به آرامی به سمت خودتان بکشید، دقیق‌تر برش خواهید زد. هرجا لازم بود شیشه را بچرخانید تا دستتان راحت باشد. اگر در قسمتی اشتباه کردید،‌ می‌توانید با یک لایه‌ی اضافی آن را تصحیح کنید.

۶-رنگهایتان را روی یک پالت آماده کنید.

از رقیق کردن رنگ خودداری کنید، مگر اینکه خیلی خیلی غلیظ باشد، رنگ رقیق و آبکی از زیر شابلون استنسیل رد می‌شود و طرح را خراب می‌کند. اگر می‌خواهید رنگ‌ها را روشن‌تر کنید، آنها را با کمی رنگ سفید ترکیب کنید و یا از تکنیک استنسیل خیلی خشک و شفاف استفاده کنید.

۷-رنگ‌ها را امتحان کنید و ابتدا روی یک تکه پارچه کمی تمرین کنید.

از یکدست بودن رنگ روی قلم‌مو مطمئن شوید ولی زیاد رنگ روی آن قرار ندهید. اگر رنگ زیادی روی قلم‌مو باشد از زیر لبه‌های شابلون استنسیل رد می‌شود و طرح را خراب می‌کند. سعی کنید قلم‌مو حتی‌الامکان خشک باشد و رنگ کم و یکنواختی روی آن قرار داشته باشد.

۸-شابلون را روی پارچه بگذارید و رنگ بزنید.

رنگ را با یک حرکت آرام ولی ضربه‌ای بزنید و قلم‌مو را صاف نگه دارید و بالا و پایین ببرید. قلم‌مو را روی سطح نکشید. این کار از خزیدن رنگ به زیر شابلون جلوگیری می‌کند. اگر طرح شما بخش‌های حساس و ظریفی دارد که در حین رنگ زدن از روی سطح کار جدا می‌شوند، با یک شئ نوک‌تیز مانند سوراخ‌کن یا خلال دندان آن را نگه دارید و یا حتی می‌توانید با نوارچسب پوششی یا نوارچسب باریک آنرا پایین نگهدارید.
– قبل از اینکه شابلون را تکان دهید کاملاً طرح را رنگ بزنید، پس از بلند کردن شابلون از روی سطح کار،‌ قرار دادن مجدد آن دقیقاً در همان وضعیت تقریباً‌ غیرممکن است.

۹-وقتی کار تمام شد،‌ شابلون را به آرامی بردارید.

رنگ تا حالا باید به اندازه‌ای خشک شده باشد که با لمس کردن آن اتفاقی نیفتد، ولی بگذارید ۲۴ ساعت بماند تا کاملاً خشک شود.

۱۰-بعد از ۲۴ ساعت، پشت پارچه را با بالاترین دمای ممکن اتو بزنید تا رنگ روی آن تثبیت شود.

نکات و هشدارها

پارچه‌های با الیاف طبیعی و سطح نسبتاً صاف برای این کار کاملاً مناسب هستند. حتماً کمی پارچه‌ی اضافه هم برای تست و تمرین تهیه کنید.

هرچه ورق استنسیل نازک‌تر باشد، کار برش شما راحت‌تر خواهد بود ولی در عوض شابلون نیز شکننده‌تر می‌شود. برای کار اولتان از ورق نازک استفاده کنید.

یک راه ارزان و آسان این است که طرح خود را با پرینتر و روی کاغذ معمولی پرینت کنید و سپس آن را لمینت کنید.

در استنسیل روی پارچه از ترکیب رنگ‌ها استفاده کنید. مثلاً‌ وسط یک گل را با طلایی کمرنگ رنگ کنید و در نوک گلبرگ‌ها کمی نارنجی هم با آن ترکیب کنید و از تکنیک برس خشک استفاده کنید.

اگر کار برش استنسیل را زیاد انجام ‌می‌دهید، می‌توانید برای راحتی بیشتر یک کاتر مخصوص شابلون خریداری کنید. نوک این کاترها یک گرمکن برقی است (شبیه خودکار) و با استفاده از آن می‌توانید ورق‌های پلاستیکی ضخیم‌تر را نیز به راحتی ببرید.

اگر پس از برداشتن شابلون متوجه نقاطی شدید که رنگ آنها کم است و یا برخی از لبه‌ها کمی شکستگی دارند یا صاف نیستند، می‌توانید از یک قلم‌موی نازک برای ترمیم آنها استفاده کنید. این راه حل برای اشکالات ریز مناسب است چرا که وقتی یک لایه‌ی دیگر رنگ روی لایه‌ی قبلی زده شود شکل آن تغییر می‌کند.

اگر اشتباهاً جایی از پارچه را ناخواسته رنگ زدید، سریعاً آن را بشویید و با سشوار خشک کنید. در واقع اگر رنگ‌های استنسیل شما زیادی تیره نباشند می‌توانید کل آن را بشویید و دوباره از اول شروع کنید، اما اگر قصد این کار را دارید زیاد معطل نکنید.

اگر موفق به یافتن رنگ نساجی نشدید یا آن را نمی‌پسندید،‌ رنگ اکریلیک هم برای استنسیل روی پارچه به خوبی جواب می‌دهد. اما به یاد داشته باشید که این رنگ اکثراً با شسته شدن پارچه با مواد شوینده کم‌رنگ می‌شود و با خشکشویی کاملاً پاک می‌شود. باید پارچه را دستی و با صابون بشویید. همچنین به نسبت رنگ مخصوص پارچه، انعطاف‌پذیری کمتری دارد و برای لباس‌ها و پارچه‌هایی که قرار است کش بیایند مناسب نیست.

اگر پس از اینکه کار تمام شد متوجه وجود یک لکه‌ی رنگ شدید، صبر کنید تا کاملاً خشک شود و سپس با تیغ موکت‌بری آن را با دقت بتراشید.

اگر به جای رنگ پارچه از رنگ اکریلیک استفاده می‌کنید باید خیلی دقت کنید چون اگر اشتباه کنید نمی‌توانید آن را بشویید.

برای تثبیت رنگ با حرارت عجله نکنید. شاید رنگ خشک به نظر بیاید ولی اگر قبل از اینکه کاملاً خشک شود به آن حرارت داده شود، خراب می‌شود.

یادگیری و مسلط شدن به روش رنگ زدن ضربه‌ای کار سختی نیست ولی در کارهای طولانی خسته‌کننده می‌شود. علت اصلی اشتباهات رنگ‌آمیزی خستگی است؛‌ اگر خسته شدید کمی استراحت کنید.

منبع: phow.ir