فروش پیکان کیلویی 1000 تومان
در مورد خودروهای فرسوده یا اوراقی چه می‌دانید؟ در این گزارش به سراغ عباس گنجی رفتیم وی سال‌هاست که در این زمینه فعالیت داشته و تاکنون خودروهای زیادی را راهی قبرستان‌های خودرو کرده است.
خودروهای فرسوده عبارتی است که کم‌وبیش آن را شنیده‌ایم به خصوص در زمانی که طرح‌های متنوع تعویض خودروهای فرسوده از طرف دولت ارایه می‌شد که البته همیشه در این طرح‌ها مردم از عملکرد دولت ناراضی بودند اما به چه خودروهایی فرسوده می‌گویند و تفاوت آنها با خودروهای اوراقی چیست؟
طبق قانون به خودروهایی که تولید آنها به قبل از سال 1357باز می‌گردد خودروهای اوراقی گفته می‌شود از این‌رو این خودروها را با توجه به ارزش و همچنین وزنشان خریداری می‌کنند و در زمره خودروهای فرسوده‌یی که سال ساختشان به سال‌های بعد از 1357باز می‌گردد قرار نمی‌گیرند.
خودروهای فرسوده مشمول تاریخ نمی‌شوند چراکه ممکن است یک خودرو مدل 1382هم در این دسته قرار گیرد به عنوان مثال شرکت نفت خودروهای مدل 1382یا 1383را به صورت فرسوده واگذار می‌کند به‌طوری که روی این خودروها برگه اوراقی چسبانده می‌شود و این خودروها صرفا برای راهی شدن به قبرستان فروخته می‌شوند و به هیچ عنوان نمی‌توان با آنها تردد کرد. خودروهای فرسوده هر مدلی که باشند یا هر برندی که باشند طبق مصوبه دولتی با قیمت یک میلیون و 700هزار تومان خریداری می‌شوند که البته این قیمت برای خودروهای سواری تعیین شده و در مورد خودروهای سنگین داستان به گونه‌یی دیگر رقم می‌خورد.
خودروهای اوراقی اما طبقه‌بندی می‌شوند برخی از خودروها کمیاب‌ترند پس ارزشمند‌تر بوده و قیمت بالاتری دارند برخی دیگر اما در شرایط سالمی به سر می‌برند که باز هم با قیمت‌های بالایی خرید و فروش می‌شوند. گنجی در این مورد می‌گوید ارزان‌ترین خودرویی که خریداری کرده‌ام یک دستگاه پیکان مدل 1352بود که 300هزار تومان قیمت داشت و گران‌ترین خودرویی که خریداری کرده‌ام نیز فورد ماستنگ مدل 1976بود که 4میلیون تومان پول پرداخت کردم.
البته ناگفته نماند که در میان خودروهای اوراقی مدل‌های 47، 48و 49پیکان از ارزش زیادی برخوردارند و دیده شده که نمونه‌های سالم این خودرو با قیمتی در حدود 28میلیون تومان نیز خرید و فروش شده‌اند. در میان خودروهای اوراقی در حال حاضر بیشترین قیمت را خودروهای امریکایی دارند چراکه این روزها تقاضا برای قطعات آنها زیاد شده و دلیل این موضوع نیز باز‌سازی این خودروها توسط دوستداران خودروهای امریکایی است.
اما نکته جالبی که در مورد خودروهایی چون پیکان وجود دارد این است که آنها را کیلویی خریداری می‌کنند به عنوان مثال پیکان کیلویی 1000تومان در بازار اوراقچی‌ها قیمت دارد این خودرو 970کیلوگرم وزن دارد که قیمت آن در حدود 970هزار تومان است این در حالی است که خودروهای امریکایی با توجه به کمیاب بودنشان قیمت‌گذاری می‌شوند همچنین خودروهایی چون شورولت کامارو و بلیزر به دلیل وزن بالایی که دارند و همچنین قطعات مرغوبی که روی آنها قرار گرفته است با قیمت‌هایی بالاتر خرید و فروش می‌شوند.
پروسه اوراق شدن
هنگامی که خودرو راهی اوراقی می‌شود آن را توسط بالابر روی یک درب بر می‌گردانند سپس با استفاده از دستگاه‌های هوا برش موتور، گیربکس و دیگر قطعات خودرو از بدنه جدا شده و بدنه فاقد هر گونه قطعه‌یی می‌شود سپس آن را راهی اتاق پرس‌کاری کرده و به ابعاد80×50برش می‌دهند بعد این قطعات را راهی کارخانه ذوب آهن اصفهان می‌کنند.
اما قطعات جدا شده نیز به اوراقچی‌های خیابان شوش یا شهرستان‌های دیگر فروخته می‌شود که این خرید و فروش نیز خود پروسه‌یی جالب دارد یک خودرو فرسوده یا اوراقی برای اینکه دوباره به دست خریدار برسد چند دست می‌چرخد به عنوان مثال شما نیاز به قطعه‌یی از خودرو دارید به اوراقچی‌ها مراجعه می‌کنید هر کسی قیمتی خاص روی قطعه‌یی که دارد می‌گذارد ممکن است چراغ بنز رایک فروشنده به شما 100هزار تومان بفروشد و فروشنده بعدی 150 یا حتی بالاتر، این موضوع بسته به انصاف و سلیقه فروشنده دارد و دلیل بر گران‌تر بودن آن قطعه یا خرید گران‌تر آن فروشنده ندارد
چراکه در بازار اوراقچی‌ها نیز معاملات از معادلات جالبی برخوردارند به عنوان مثال موتور و گیربکس خودروها به صورت کیلویی به فروش می‌رسند این قطعات کیلویی 1800تومان قیمت دارند دیفرانسیل نیز در حدود 150هزار تومان برای هر عدد قیمت‌گذاری شده که البته در این میان سلامت آنها نیز مهم است اما قطعات دیگری چون فنرها و کمک‌ها و همچنین قطعات جلو‌بندی به صورت دانه‌یی خرید و فروش می‌شوند که قیمت آنها بر اساس سلامتشان تعیین می‌شود همچنین اگر سالم نباشند نیز بازهم زیر نمودار خرید کیلویی می‌روند.
برخی از قطعات نیز همانند لاستیک‌ها و پیچ و مهره به صورت کیلویی خرید و فروش می‌شوند و فروشنده و خریدار حساسیت زیادی روی سلامت یا خرابی آنها از خود نشان نمی‌دهند. البته این نکته را نباید از یاد برد که هر کسی نمی‌تواند پا به قبرستان خودرو نهاده و قطعه خریداری کند چراکه درون قبرستان‌ها قطعات به صورت عمده خرید و فروش می‌شوند و اگر شخصی بخواهد برای خودرو خودش قطعه خریداری کند ناچار باید به اوراقچی‌های شهر خود رجوع کند چراکه به هر حال این جزو ضوابط کاری این صنف است.
شاید هنگامی که نام اجناس دست دوم به گوش شما می‌خورد از خود بپرسید که چه کسی دنبال جنس دست دوم می‌رود اما این نکته را فراموش نکنید که برخی از افراد به کیفیت بالای این اجناس اعتقاد دارند و آنها را به اجناس نو ترجیح می‌دهند در مورد البسه نیز این موضوع کاملا صدق می‌کند از این‌رو در این صنف گردش مالی بالاست. شما قطعات را به صورت کلی و با قیمت نازل خریده و به صورت جزیی با قیمتی به مراتب بالاتر به فروش می‌رسانید که البته به همین سادگی هم نیست و نیاز به تجربه بالا و قطعه‌شناسی و همچنین اطلاعات فنی قوی دارد.
چرا دست دوم؟
برخی بر این عقیده‌اند که قطعات دست دوم بهتر از قطعات نو کارآیی دارند شاید با افرادی برخورد کرده‌ایم که بارها قطعه‌یی را روی خودرو خود نصب کرده‌اند و آن قطعه خیلی زود خراب شده و در نهایت پا به سرزمین اوراقچی‌ها نهاده و نمونه استوک آن را خریداری کرده‌اند که البته از کارکرد آن نیز راضی هستند.
شاید همین موضوع می‌تواند دلیل بر افزون شدن روز به روز طرفداران اینگونه قطعات باشد چراکه بازار ایران مملو از قطعات چینی است و گاه آنقدر بی‌کیفیت هستند که حتی چند ساعت هم نمی‌تواند روی خودرو دوام بیاورد از این‌رو باید سراغ قطعاتی رفت که مرغوب‌تر بوده و البته چینی هم نباشد که اگر یابنده باشید باید هزینه زیادی را متقبل شوید پس چاره‌یی جز خرید قطعه دست دوم نخواهید داشت همچنین این نکته را باید‌یادآور شوم که همیشه قطعات دست دوم الزاما در کشور و توسط اوراق فروش‌ها به بازار عرضه نمی‌شوند
چراکه برخی از واردکنندگان لوازم یدکی اقدام به واردات قطعات دست دوم خارجی می‌کنند که این قطعات به صورت وکیوم در جعبه‌های مشخص راهی بازار می‌شوند. این قطعات همگی تست شده و سالم هستند و در صورت خرابی می‌توان آنها را تعویض کرد. شاید به جرات بتوان گفت که این قطعات در مقایسه با نمونه‌های چینی حرف‌های زیادی برای گفتن دارند چراکه کیفیت بالای آنها را نمی‌توان نادیده گرفت هر چند که قیمت آنها نیز ارزان نیست اما خرید آنها نیز می‌تواند اقتصادی باشد.
منبع: روزنامه تعادل
