جام جم سرا: این راهنما برای اولیایی نوشته شده كه نمیدانند چه غذایی، به چه میزان و از چه سن و سالی به فرزندشان بخورانند؛ راهنمایی كه از تولد تا 3 سالگی كودك را دربرمیگیرد. اگر كودكتان بیش از حد یا كمتر از مقدار نوشته شده غذا میخورد نگران نباشید؛ این مقادیر، تقریبی و در هر كودكی متغیر است.
از تولد تا ۴ ماهگی
غذا: فقط شیر مادر
توصیه: دستگاه گوارش كودك در این سن هنوز در حال رشد است و به همین دلیل غذای جامد به هیچ وجه توصیه نمیشود.
۴ تا ۶ ماهگی:
علائم آمادگی برای خوردن غذای جامد (همه كودكان علائم پی‌آمده را ندارند و اینها فقط نشانه‌هائی است كه بعضی از آنها در بعضی كودكان دیده میشود): قادر به بالا گرفتن سر خود است. بخوبی روی صندلی مینشیند. حركاتی مثل جویدن انجام میدهد. علائم افزایش وزن نسبت به وزن تولد را نشان میدهد (دو برابر شدن وزن نسبت به هنگام تولد). به غذا علاقه نشان میدهد. هنگامی كه قاشق را در دهانش میگذارید میتواند دهان خود را ببندد. میتواند غذا را از جلو به عقب دهانش جابجا كند. زبانش را به عقب و جلو تكان میدهد اما توانائی به حركت انداختن غذا به وسیله زبانش را ندارد. بعد از ۸ تا ۱۰ بار شیر خوردن از مادر دوباره گرسنه میشود.
در حال دندان در آوردن:
غذائی كه باید بخورند: شیر مادر به علاوه برنج نشاسته‌دار غنی شده با آهن؛ یا هر غلات نشاسته‌دار دیگری مثل جو.
مقدار غذا در هر روز: شروع با یك قاشق چایخوری برنج نشاسته‌دار همراه با ۴ تا ۵ قاشق چایخوری شیر مادر (این مخلوط باید روان باشد). میتوان بتدریج این مقدار را زیاد كرد و به یك قاشق غذاخوری برنج همراه با شیر، دوبار در روز، رساند.
توصیه برای غدا دادن: اگر كودكتان از خوردن غذای نشاسته‌دار در اولین تلاش شما امتناع كرد، دوباره سعی كنید و در روزهای دیگر این كار را تكرار نمائید.
۶ تا ۸ ماهگی:
علائم آمادگی برای خوردن غذای جامد: مشابه ۴ تا ۶ ماهگی. برداشتن اشیاء با انگشت. توانائی انتقال اشیاء از یك دست به دست دیگر. گذاشتن تقریبا همه چیز در دهان. حركت دادن دهان به شكل جویدن.
غذائی كه باید بخورند: شیر مادر به علاوه مقدار كمی از پنیر پاستوریزه یا ماست. غذای نشاسته‌دار غنی شده با آهن (برنج، جو، گندم یا مخلوطی از اینها). میوه ها یا سبزیجات كاملا لِه و پوره‌شده. نان نرم و تكه شده در قطعه‌های بسیار ریز كه شبیه موز رسیده یا بیسكویتهای بسیار نرم شده باشد. مقدار كمی پروتئین (زرده تخم مرغ، گوشت مرغ پوره شده، پنیر، سویا، دانه‌های خوب پخته شده با پوست نرم مثل لوبیا، عدس، نخود). آبمیوه‌هائی كه جزء مركبات نباشد (سیب یا گلابی)
۱۰ تا ۱۲ ماهگی:
علائم آمادگی برای خوردن غداهای جامد اضافی: مشابه ۸ تا ۱۰ ماهگی به علاوه این كه غذا را براحتی میجود. دندانهای بیشتری درمیآورد. برای استفاده از قاشق سعی بیشتری میكند.
غذائی كه باید بخورند: مشابه ۸ تا ۱۰ ماهگی.
۱۲ تا ۱۸ ماهگی:
علائم آمادگی برای برای مستقل شدن در غذا خوردن: خود كودك شروع به خوردن غذا با قاشق میكند (اگرچه فقط برای یك لحظه قاشق را با مهارت در دست بگیرد).
غذائی كه باید بخورند: هر نوع شیری را میتوانند بخورند. غذائی كه خانواده میخورد (البته برای كودك، فقط به صورت پوره شده). میوه‌های جدید مثل خربزه، زردآلوی بی‌هسته، گریپ فروت (در این سن خوردن مركبات هم خوب و مفید است). سبزیجات جدید مثل برگ كلم و گل كلم. پروتئین (تخم مرغ، گوشت، ماهی بدون استخوان، كره، بادام زمینی). آبمیوه‌های به دست آمده از مركبات یا غیر مركبات. عسل كه در این سن بسیار مفید است.
توصیه برای غذا دادن: غذاهای جدید را هر سه روز در میان به كودك بدهید تا اگر آلرژی یا حساسیتی به نوعی خاص از غذا داشت، مشخص شود. خطر خفه شدن بچه‌ها در این سن هنوز وجود دارد. پس مراقب غذاخوراندن به آنها باشید.
۱۸ تا ۲۴ ماهگی:
مهارتهای ایجاد شده برای غذاخوردن: مستقل غذاخوردن. جمله‌هائی در مورد غذا مثل بیشتر خواستن غذا یا كافی بودن آن.
غذاهائی كه باید بخورند: علاوه بر غذاهائی كه قبلاً گفته شد: میوه های دیگری مثل توت فرنگی، انگور و گیلاس و آلو را نیز اضافه كنید.
۲۴ تا ۳۶ ماهگی:
در این سن مشتاق بودن بچه‌ها برای استقلال در غذا خوردن و فرصتهای تنها بودن برای غذاخوردن از نشانه‌های رشد كودك شماست.
غذاهائی كه باید بخورند (علاوه بر غذاهای گفته شده در بالا): شیر كم چرب. لبنیات كم چرب.
توصیه برای غذا دادن: ممكن است به نظر برسد كه كودك شما كمتر از گذشته غذا میخورد اما نگران نباشید. در این مرحله كاملاً طبیعی است. اگر نگرانید در مورد این كه فرزندتان كالری كافی به دست میآورد یا نه از این راهنمائی استفاده كنید: كودكتان به ازای هر ۵/۲ سانتیمتر قد به ۴۰ كالری در هر روز نیاز دارد.
