اسید فولیک که به نام های فولات یا ویتامین B9 نیز خوانده می شود در کشاورزی کاربردی مهم دارد همچنین برای بسیاری از اعمال بدن از جمله سلامتی سیستم عصبی، خون و یاخته ها حیاتی و اساسی است. این ویتامین بدن را در مقابل بیماری های قلبی، نقصهای مادر زادی، پوکی استخوان و سرطان های مشخصی حفظ می کند.
در فراورده های غذایی (برای مثال جوشیده یا حرارت داده شده) اسید فولیک از بین می رود. نگه داشتن غذا در حرارت اتاق به مدت طولانی نیز می تواند محتوای اسید فولیک آن را از بین ببرد.
خواص و خطرات اسید فولیک کدام اند؟
اسید فولیک (Folic Acid) یکی از “انواع ویتامین” های گروه B است و برای رشد سلول ها و متابولیسم (سوخت و ساز) بدن لازم می باشد. واژه فولات (Folate) همان فولیک اسیدی بوده که در منابع طبیعی یافت می شود. اسید فولیک نسخه دست ساز فولات بوده و در مکمل ها یافت می شود. مقاله امروز به معرفی اسید فولیک، بررسی خواص و فواید آن، مضرات فولیک اسید و مشخص کردن افرادیکه باید از این مکمل استفاده کنند، می پردازد.
عملکرد اسید فولیک چیست و چرا کمبود آن موجب کم خونی می شود ؟عمل اسید فولیک شرکت در تولید پروتئین در بدن است . نقش دیگر آن در ساخته شدن اسیدهای نوکلئیک***است.
اسیدهای نوکلئیک در هسته سلول قرار دارند و انتقال دهنده صفات ارثی می باشند . اسید فولیک با قابلیت جابجایی واحدهای تک کربنه در همانند سازی ژنها نقش دارد . در بخشهایی از بدن که تکثیر سلولی سریع دارند مانند گلبولهای قرمز و سفید، سلولهای دیواره دستگاه گوارش و ادراری ، اسید فولیک بیشتر مورد نیاز است . کمبود اسید فولیکعوارض کمبود طولانی مدت آن در یک فرد بالغ ،کم خونی،متورم وقرمز شدن زبان، اختلالات گوارشی مانند اسهال واختلالات روحی چون افسردگی است و تأثیر کمبود آن در کودکان نیز کاهش رشددر آنهاست ، تقریباً ۱۰ درصد افراد جامعه مبتلا به درجاتی از کمبود اسید فولیک هستند البته در حدی که علائم بالینی آن بروز نکرده باشد .
موارد و مقدار مصرف
الف) کم خونی های ماکروسیتیک یا مگالوبلاستیک ثانویه به کمبود اسید فولیک، بیماری کبدی، الکلیسم، انسداد روده، همولیز بیش از حد.
زنان باردار و شیرده:mg 8/0 در روز.
بزرگسالان و کودکان بالای ۴ سال :mg 4/0 میلی گرم روزانه به مدت ۵-۴ روز و پس از اصلاح کم خونی رژیم غذایی مناسب رعایت شود.
کودکان کوچکتر از چهار سال:مقدار تا mg/day 3/0 از راه خوراکی ، تزریق زیرجلدی یا عضلانی مصرف می شود.
ب) جلوگیری از کم خونی مگالوبلاستیک بارداریو صدمات جنینی.
بزرگسالان:در دوران بارداری، مقدار mg/day 1 از راه خوراکی.
پ) مکمل غذایی.
بزرگسالان:مقدار mg/day 2/0-15/0 از راه خوراکی برای مردان و mg 18/0-15/0 برای زنان.
کودکان:مقدار mg/day 05/0 از راه خوراکی مصرف می گردد.
ت) اسپروی مناطق حاره.
بزرگسالان:مقدار mg/day 15-3 از راه خوراکی مصرف می شود.
اسید فولیک، پس از تبدیل به اسید تتراهیدروفولیک، برای تولید گویچه های قرمز، سنتز پورین وتیمیدیلات ها ،متابولیسم اسیدهای آمینه از قبیل گلیسین و متیونین و هیستیدین ضروری است.
اسید فولیک حتی در موارد سوءجذب تقریباً به طور کامل از مجرای گوارش جذب می شود. متابولیسم این دارو کبدی است. زمان لازم برای رسیدن به اوج غلظت سرمی، ۶۰-۳۰ دقیقه است. دفع اسید فولیک کلیوی است.
در بیمارانی که آنمی پرنیشوز تشخیص داده نشده دارند منع مصرف دارد زیرا ممکن است علائم آنمی را بپوشاند. همچنین در بیمارانی که آنمی پرنیشوز و سایر آنمی های مگالوبلاستیک ثانویه به کمبود vitB12 دارند منع مصرف دارد.
گروه هایی از افراد که از مصرف مکمل اسیدفولیک سود ببرند، از جمله شامل این گروه ها می شود:
زنانی که باردار هستند یا می خواهند باردار شوند و زنان شیرده.
زنانی که نوزادی با عارضه اسپانیا بیفیدا (نقصان تشکیل ستون فقرات که ممکن است به بیرون زدگی بافت های عصبی بینجامد) به دنیا آورده اند و می خواهند دوباره باردار شوند.
زنانی که عضوی از خانواده شان به اسپانیا بیفیدا دارد.
زنانی که خودشان اسپانیا بیفیدا دارند و می خواهند باردار شوند.
افرادی که داروهایی برای درمان بیماری های مزمنی مانند صرع، دیابت نوع ۲، بیماری التهابی روده، لوپوس، آسم، آرتریت روماتوئید یا پسوریاز مصرف می کنند.
افرادی که دیالیز می شوند.
افرادی که به بیماری کم خونی سلول داسی، بیماری سلیاک یا بیماری کبدی مبتلا هستند.
میزان پیشنهادی مصرف (RDA) اسید فولیک شامل هم اسید فولیک موجود در خوراکی ها و هم اسید فولیک موجود در مکمل ها به قرار جدول زیر می باشد:
۰ تا ۶ ماهگی ۶۵ میکروگرم در روز
۷ تا ۱۲ ماهگی ۸۰ میکروگرم در روز
۱ تا ۳ سالگی ۱۵۰ میکروگرم در روز
۴ تا ۸ سالگی ۲۰۰ میکروگرم در روز
۹ تا ۱۳ سالگی ۳۰۰ میکروگرم در روز
۱۴ سال به بالا ۴۰۰ میکروگرم در روز
زنان باردار ۶۰۰ میکروگرم در روز
زنان شیرده ۵۰۰ میکروگرم در روز
آخرین سطح مصرف قابل تحمل (UL) میزانی است که فرد با مصرف این مقدار مکمل نیز باز ایمنی و سلامت بدنش بخطر نیافتاده و دچار مشکل نمی شود. مصرف بیشتر از این حد با دستور پزشک مجاز بوده ولی در غیر این صورت مجاز نمی باشد. این میزان برای اسید فولیک بشرح:
۱ تا ۳ سال ۳۰۰ میکروگرم در روز
۴ تا ۸ سال ۴۰۰ میکروگرم در روز
۹ تا ۱۳ سال ۶۰۰ میکروگرم در روز
۱۴ تا ۱۸ سال ۸۰۰ میکروگرم در روز
۱۹ سال به بالا ۱۰۰۰ میکروگرم در روز
شیرخواران زیر ۶ ماه:۲۵ میکروگرم
۶ تا ۱۲ ماه:۳۵ میکروگرم
بچه های ۱ تا ۳ سال:۵۰ میکروگرم
بچه های ۴ تا ۶ سال:۷۵ میکروگرم
پسران و دختران ۱۱ تا ۱۴ سال ۱۵۰ میکروگرم
مردان ۱۵ سال و بالاتر:۴۰۰ میکروگرم
زنان ۱۵ سال و بالاتر:۴۰۰ میکروگرم
خانم های حامله:۶۰۰ میکروگرم
زنان شیرده:۵۰۰ میکروگرم
اسید فولیک یا همون فولات یا ویتامین B9 یکی از اصلی ترین نیاز های خانوم ها مخصوصا در دوران بارداری هست و نقش بسیار برجسته ای در دوران بارداری داره که معمولا به همه خانوم ها توصیه میشه. (البته که باید تحت نظر پزشک متخصص باشه) کارشناسان و متخصصان میگن مصرف مکمل های مولتی ویتامین همراه با ۴۰۰ میکروگرم فولیک اسید به صورت روزانه در قبل از بارداری و در طول بارداری بسیار مفیده.
اسید فولیک به بهبود توسعه عصب کودک شما کمک میکنه که بعدا به نخاع و مغز تبدیل میشه. مصرف اسید فولیک از نقص های مادر زادی لوله عصبی پیش گیری میکنه و کمک میکنه هیچ نقصی در سیستم عصبی مرکزی جنین قبل از به دنیا اومدن وجود نداشته باشه.
همچنین مصرف اسید فولیک احتمال سقط جنین رو کاهش میده و از به دنیا آوردن کودکی با وزن کم و مشکلاتی از این قبیل تا حد زیادی پیشگیری میکنه.
اسید فولیک مفید برای مادران
مصرف اسد فولیک برای خود شما نیز به عنوان مادر بسیار مفیده و از بیماری های قلبی، آلزایمر و … پیشگیری میکنه.
برای خانوم هایی که قصد بارداری دارند مصرف اسید فولیک از سه مه قبل از بارداری توصیه میشه و خانوم هایی که متوجه بارداریشون میشن بلافاصله باید مصرف اسید فولیک رو شروع کنن. که در دوران قبل از بارداری و در سه ماهه اول بارداری ۴۰۰ میکروگرم در روز توصیه شده که حتما باید با مشورت پزشک باشه. همچنین در سه ماهه دوم و سوم ۶۰۰ میکرو گرم و در دوران شیر دهی ۵۰۰ میکروگرم توصیه شده.
البته در سه ماهه دوم و سوم اگه از مکمل “فرفولیک” استفاده کنید حاوی مقداری اسید فولیک هست که احتمالا مصرف مکمل اسید فولیک به صورت جداگانه حذف میشه. به همین دلیله که تاکید میکنم باید با مشورت پزشک باشه تا مشکلی پیش نیاد.
فولیک اسید برای مردان
یک ارتباط بین مصرف فولیک اسید و فراوانی ناهنجاری در سلول های اسپرم مردان وجود دارد.اسپرم شامل تعداد غیر طبیعی کروموزوم است حدود ۱٪ به ۴٪ از اسپرم مرد سالم را که برخی از انواع اختلال از این نوع است مصرف ویتامین B9 در سنین باروری میتواند از بروز نیمی از نقایص لوله عصبی مانند «اسپاینابیفیدا» جلوگیری کند. کمبود این ویتامین در زمان بارداری میتواند به کمخونی، تولد نوزادنارس و ایجاد نقص لوله عصبی در جنین منجر شود. تا چندی پیش، مصرف اسیدفولیک فقط به زنان باردار توصیه میشد که در حال حاضر براساس نتایج تحقیقات انجامشده مصرف آن به آقایان نیز توصیه میشود. براساس نتایج تحقیقات این ویتامین در تقسیم های سلولی نقش بسزایی دارد و حرکت و کیفیت اسپرم را بهبود میبخشد.
معمولا به تمام خانمها توصیه می شود ۶ ماه قبل از بارداری به پزشک زنان مراجعه کنند تا تمام آزمایش های روتین و موردنیازشان را انجام دهند. البته در این زمان حتما باید با حضور همسرشان به پزشک مراجعه کنند تا آزمایشهای لازم هم برای همسرشان و هم برای خود خانم تجویز شود. معمولا یکی از آزمایشهای تجویزشده به آقایان، آزمایش اسپرموگرام است که در آن حرکت، شکل و تعداد اسپرمها ارزیابی میشود. گاهی ممکن است جواب آزمایش در بعضی از افراد غیرطبیعی باشد که میتواند علتهای زیادی داشته باشد. جالب اینکه در مواردی فقط با تجویز انواع ویتامینها مانند زینک، اسیدفولیک و ویتامین D مشکل برطرف میشود.
از سوی دیگر، نتایج تحقیقات حتی در روش IVF نشان میدهد مردانی که ۳-۲ ماه قبل از بارداری همسرشان، مصرف ویتامین و اسیدفولیک را شروع کردهاند کیفیت و شکل اسپرم و توانایی باروری در آنها افزایش مییابد. دوز اسیدفولیک مصرفی با توجه به اینکه فرد چه زمانی تصمیم به مصرف آن دارد، متفاوت خواهد بود مثلا اگر خانمی قرار است طی یکی، دو ماه آینده باردار شود مصرف اسیدفولیک ۵ میلیگرمی و در آقایان ۱ میلیگرمی توصیه میشود ولی اگر خانمی تصمیم بگیرد ۶ ماه تا یک سال بعد باردار شود مصرف اسیدفولیک با دوز یک میلیگرم و در آقایان هم همان دوز یک میلیگرم پیشنهاد خواهد شد.
دیدگاه ها
برای ارسال دیدگاه مرتبط با این مطلب کلیک کنید